Max van der Stoel (1924-2011) – Minister van Buitenlandse Zaken

In zijn woonplaats Den Haag is zaterdagavond na een kort ziekbed oud-minister van Buitenlandse Zaken Max van der Stoel overleden. Van der Stoel is 86 jaar oud geworden.

Max van der Stoel werd in 1924 geboren in Voorschoten. Nadat hij in 1953 in Leiden zijn studie rechten had voltooid, werkte hij vijf jaar lang bij de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de Partij van de Arbeid. In 1960 werd hij namens deze politieke partij lid van de Eerste Kamer.

Drie jaar later trad hij toe tot de Tweede Kamer. In het kabinet-Cals (1965-1966) was Van der Stoel vervolgens staatssecretaris van Buitenlandse Zaken. Hierna nam hij weer plaats in de Tweede Kamer.

Van 1973 tot 1977 was Van der Stoel in het kabinet-Den Uyl vervolgens minister van Buitenlandse Zaken. Hierna zat hij weer enkele jaren in de Kamer. In het tweede kabinet-Van Agt werd hij weer minister van Buitenlandse Zaken.

Mensenrechten

Als bewindsman hield Van der Stoel zich veel bezig met mensenrechten. Zo steunde hij bijvoorbeeld de mensenrechtenorganisatie Charta 77 in Tsjecho-Slowakije. Ook bracht hij in de jaren zestig een rapport uit aan de Raad van Europa over het kolonelsregime in Griekenland. Dit rapport leidde er toe dat het land geschorst werd als lid van de Raad. In Athene is vandaag de dag een plein naar Van der Stoel vernoemd. Vier jaar geleden werd hij in Griekenland geëerd met het prestigieuze Grootkruis in de Orde van de Phoenix.

Na zijn laatste ministerschap werd Van der Stoel ambassadeur van de Verenigde Naties (1983-1986).

In 1991 werd hij minister van Staat en VN-rapporteur over Mensenrechten in Irak. Ook was hij enige tijd Hoge Commissaris Nationale Minderheden van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). In die hoedanigheid kwam hij geregeld in conflict met het Irakese regime.

Als minister van Staat bemiddelde van der Stoel in 2001 bij het huwelijk van prins Willem-Alexander met Máxima Zorreguieta. Hij voerde gesprekken met Máxima’s vader en overtuigde hem er uiteindelijk van dat hij het huwelijk van zijn dochter niet kon bijwonen.

Max van der Stoel was een van de vijf oud-ministers van Buitenlandse Zaken die in 2009 pleitten voor een parlementair onderzoek naar de politieke steun van Nederland aan de inval in Irak. In 1999 werd Van der Stoel genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede.

Biografie: De stille diplomaat – Anet Bleich