Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 28 | Signalementen week 31 / 32 >>>

Selectie week 29/30

De zomer van 1945 – Wim Daniëls

Nieuw leven diende zich aan, dagelijkse beslommeringen hielden mensen bezig, het uitgaansleven kwam op gang, maar er was vooral ook groot verdriet om gesneuvelde familieleden, er was bezorgdheid en angst om vaders, moeders, opa’s, oma’s, broers en zussen van wie nog altijd niets was vernomen. Huizen lagen in puin, gevangenissen zaten overvol en er was onoverzichtelijk veel werk aan de winkel. Wat vernield was moest hersteld worden; er moest voor voldoende voedsel gezorgd worden, oorlogsmisdadigers moesten berecht of eerst nog opgepakt worden. Chaos heerste.
Bespreking: 1945 – Een zomerse geschiedenis
Meer informatie / bestellen

De veertigjarige oorlog – Olaf van Nimwegen

Van 1672 tot 1712 was de Republiek der Verenigde Nederlanden in een titanenstrijd met het Frankrijk van de Zonnekoning verwikkeld. Gedurende deze ‘Veertigjarige Oorlog’ leverde zij onder aanvoering van stadhouderkoning Willem III (1650-1702) en zijn politieke erfgenamen een gigantische militaire inspanning. De veerkracht, standvastigheid en volharding waarmee de Nederlanders vochten dwongen Lodewijk XIV zijn politiek ven territoriale expansie op te geven en een Europees machtsevenwicht te aanvaarden. Zijn opvolgers dachten er niet aan het oorspronkelijke plan van de Zonnekoning om de Zuidelijke Nederlanden – het huidige België – bij Frankrijk in te lijven ooit te voltooien.
Meer informatie / bestellen

Het oudste geheugen op aarde

Wat zocht koning Bran op het Eiland der Vrouwen? Waar komen kraaien zo groot als een hond vandaan? Welke nevengevolgen heeft een liefdesdrank? Bestaat een god van de overvloed? Hoe zal een man nooit iets vergeten? Waarom verblijft een zeemeermin driehonderd jaren in een grot? Wie schenkt Merlijn zijn gouden harp? Herman Clerinx, Keltenkenner bij uitstek, deed een greep in het verhalenaanbod van de oude Ieren, Welshmen, Cornishmen en Bretoenen.
Voorpublicatie: Verhalen uit de Keltische wereld
Meer informatie / bestellen

Atlas van de verdwenen spoorlijnen in Nederland

Atlas van verdwenen spoorlijnen in Nederland laat zien dat een spoorlijn nooit helemaal verdwenen is. Door de uitgebreide infrastructuur blijven er altijd restanten over. Twee kenners hebben tientallen opgeheven spoorlijnen in Nederland systematisch onderzocht en de restanten in beeld gebracht. Daarnaast hebben zij archiefmateriaal en beelden uit het verleden opgespoord, waarmee de geschiedenis nog meer reliëf krijgt. Een beknopte geschiedenis van de opkomst en ondergang van deze spoorlijnen maakt het sfeervolle Atlas van verdwenen spoorlijnen in Nederland compleet.
Bespreking: Vurig gewenst, feestelijk geopend, met stille trom vertrokken
Meer informatie / bestellen

Peter de Grote. Een biografie – Robert K. Massie

Een monumentale biografie over de Russische tsaar Peter de Grote (1682-1725). Tsaar Peter de Grote is een van de meest tot de verbeelding sprekende figuren uit de geschiedenis. Hij voerde tal van ingrijpende hervormingen door in zijn immense rijk, dat zich uitstrekte van de Oostzee tot de Beringzee. Massie schetst een beeld van de invloedrijke tsaar, die meermaals naar Nederland en België reisde, tegen de achtergrond van het zeventiende- en achttiendeeeuwse Rusland en Europa. Met deze biografie won hij de prestigieuze Pulitzerprijs.
Meer informatie / bestellen

Het menselijke kwaad – Klaas Rozemond

Hannah Arendt, Adolf Eichmann en het oordelen over het kwaad
Aan de hand van de strafzaak tegen Eichmann onderzoekt filosoof en jurist Klaas Rozemond of de klassieke opvatting over het menselijke kwaad moet worden herzien. Het morele bewustzijn van de dader is het klassieke kenmerk van het menselijke kwaad. Daarvan is sprake wanneer een mens welbewust schade aan anderen toebrengt, terwijl hij weet dat zijn gedragingen immoreel en misdadig zijn. In haar boek Eichmann in Jeruzalem stelt Hannah Arendt dat de oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann niet voldeed aan deze klassieke opvatting. Volgens Arendt miste Eichmann het vermogen om na te denken en te oordelen over zijn eigen misdaden.
Bespreking: Adolf Eichmann: de changemanager van de Sjoa of een onbeduidende ambtenaar?
Meer informatie / bestellen

De Oorlogskeuken – Eddie Niesten

In dit boek vertelt Eddie Niesten het verhaal van de vrouwen tijdens de twee wereldoorlogen en hoe zij thuis de stabiliteit handhaafden terwijl de mannen aan het front zaten. “Dat zij hiervoor enorme inspanningen hebben moeten leveren, is pas de laatste jaren zichtbaarder geworden. En dan bleek eens te meer hoe bescheiden zij zijn geweest al die tijd. Zovele decennia na de Tweede Wereldoorlog fungeert dit kook- en leesboek, met authentieke recepten van toen, als huldeboek.”
Artikel: Hoe vrouwen aan het thuisfront wonnen
Meer informatie / bestellen

Spinoza en de weg naar het geluk

Frédéric Lenoir geeft op boeiende wijze inzicht in de verrassend positieve, toegankelijke en tijdloze levenslessen van de revolutionaire denker Spinoza die helpen geluk en betekenis te vinden. In het uiterst toegankelijke en verhelderende Het wonder Spinoza laat de Franse bestsellerauteur Frédéric Lenoir zien welke verrassende levenslessen er te trekken zijn uit het uitzonderlijke leven en denken van de zeventiende-eeuwse filosoof Spinoza. Spinoza was niet alleen een revolutionair denker, maar bovenal een filosoof van de levenskunst en de blijheid. Zijn filosofie kan ons helpen betekenis te vinden in het leven – misschien zelfs geluk.
Meer informatie / bestellen

Nederlandse moordwijven

Over golddiggers, crime passionel, wraak en dodelijke jaloezie
De knappe Janet S. vermoordde met een bijl een zakenman met wie ze een seksdate in een zomerhuisje had. Janet was toen zeven jaar uit de gevangenis, omdat ze in 2003 ook al een man om het leven had gebracht. Achttien jaar was ze toen. Ze hebben namen als Janet, Toos, Sonja of Semra. Tientallen vrouwen, jong en oud, belanden achter de tralies omdat ze iemand hebben vermoord. Hun partner, hun kind, hun vader, hun minnaar, hun rivale. Vrouwen hebben allerlei motieven om te moorden, maar een ding staat vast: vrijwel altijd slaan ze dichtbij huis toe.
Meer informatie / bestellen

Treblinka 1943 – Michal Wójcik

Treblinka, augustus 1943. Honderden Joodse gevangen komen in opstand. Een knappe reconstructie van grootschalig verzet in een vernietigingskamp. Op 100 kilometer van de Poolse hoofdstad Warschau lag vernietigingskamp Treblinka. Daar werden in 1942-1943 in iets meer dan een jaar tijd 900.000 mensen vermoord. Alleen in Auschwitz, waar 1,1 miljoen mensen om het leven kwamen, vielen tijdens de Tweede Wereldoorlog meer slachtoffers.
Meer informatie / bestellen

De rat van Amsterdam

Meesterverteller Pieter Waterdrinker behoort tot de voorhoede van de Nederlandse literatuur. De rat van Amsterdam is zijn omvangrijkste, meest ambitieuze roman tot nu toe. De 41-jarige Ruben Katz vertelt vanuit een Nederlandse gevangeniscel over zijn leven. Met vervalste Joodse identiteitspapieren wil het gezin Katz in 1990 de hoofdstad Riga van de Sovjetrepubliek Letland verruilen voor Tel Aviv, maar blijft hangen in Amsterdam. Terwijl moeder het verdriet om hun in Riga begraven dochter nauwelijks te boven komt en steeds verder wegkwijnt, proberen vader en zoon Katz ieder op hun eigen manier zo snel mogelijk te integreren.
Meer informatie / bestellen

Dat hadden we nooit moeten doen

In de jaren negentig veranderde de Partij van de Arbeid radicaal van koers. De PvdA wenste geen Partij van de Armoede meer te zijn. Ze omarmde beginselen als individuele verantwoordelijkheid en persoonlijk initiatief. Overheidsdiensten konden worden verzelfstandigd of geprivatiseerd. Regerend met eerst het CDA en daarna de VVD en D66, werd de PvdA bovendien medeverantwoordelijk voor harde bezuinigingen, voor een sanering van de sociale zekerheid, en voor jarenlang deregulerings- en marktwerkingsbeleid.
Meer informatie / bestellen