Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 31/32 | Signalementen week 35 >>>

Selectie week 33/34 (2022)

Het elektrisch paradijs

De toepassing van elektriciteit vanaf eind negentiende eeuw bracht een ongeëvenaarde verandering van het dagelijks leven op gang. Terwijl het land van stroom werd voorzien ging een waar leger uitvinders aan de slag. Ze waren bevangen door de mogelijkheden die de schijnbaar onbegrensde technische vooruitgang bood, en natuurlijk ook door dromen van rijkdom en succes. Ze brachten ons de gloeilamp, maar evengoed curiositeiten als de elektrische kam.
Voorpublicatie: De voorlopers van de gloeilamp
Een Schricklijck Jaer
April 1672: koning Lodewijk XIV van Frankrijk verklaart de oorlog aan de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Een dag later volgt zijn bondgenoot koning Karel II van Engeland. De bisschoppen van Keulen en Münster gaan een maand later mee in het bondgenootschap en vallen begin juni de Republiek binnen. Een Schricklijck Jaer gaat over deze oorlog, de oorlog van 1672 in het noordoostelijk deel van de Republiek.
Bespreking: Hoe Deventer en Groningen het rampjaar 1672 herdenken
De nazi’s kenden me bij naam

Het levensverhaal van Magda Hellinger, die als blokoudste werd aangesteld in Auschwitz-Birkenau en onmogelijke keuzes moest maken. Ze had de leiding over het beruchte Block 10, waar honderden vrouwen leden onder de medische experimenten die op hen werden uitgevoerd. Magda’s leven werd hiermee een balanceeract op het scherpst van de snede: met kleine daden van medemenselijkheid en moed redde ze talloze mensenlevens, maar liep daarbij voortdurend het risico om de verdenking van de SS op zich te laden en geëxecuteerd te worden.
Bespreking: Memoires van een Joodse blokoudste in Auschwitz
Little Book of Hermès
Little Book of Hermès vertelt het verhaal van het Franse modehuis Hermès. Hermès ooit in de negentiende eeuw begonnen als zadelmakerij groeide in bijna twee eeuwen uit tot een fashionmerk dat bekendstaat om de iconische tassen, de herkenbare verpakking en de vele beroemdheden die er graag mee pronken, onder wie Grace Kelly en Jane Birikin in de vorige eeuw, en later Victoria Beckham en Cardi B. Het deel over Hermès maakt onderdeel uit van de reeks Little Books over de bekende modehuizen.
Futurama
Toekomstvoorspellingen uit het verleden slaan de plank vaak op vermakelijke wijze mis, maar zo nu en dan zijn ze ook griezelig accuraat. Met hun visioenen, hun denk- en knutselwerk waren wetenschappers, uitvinders, futurologen, sciencefictionschrijvers en fantasten hun tijd vaak ver vooruit. In ‘Futurama’ verdiept journalist Fanta Voogd zich in de geschiedenis van de toekomst. Aan de hand van kleine en grotere geschiedenissen schetst Voogd een caleidoscopisch beeld van de technologische evolutie.
Voorpublicatie: ‘Hovercraft maakt wegen overbodig’ (1962)
We ramen de schade die ons het zicht op de weelde ontneemt
Bernard Wesselings ontroerende, literaire memoir over zijn vader, een toegewijd classicus, laat zich lezen als een zoektocht naar de aard van verering. Hij hoopt hem van alle mythologie te ontdoen en als een levend wezen terug te vinden. Al snel blijkt hoezeer zijn vader tot aan zijn einde verwikkeld was in een strijd met zijn eigen vader, die hij voor zijn gezin had willen afschermen.
De reis van de Spanjaarden naar de Molukken
Toen Columbus bij toeval Amerika had ontdekt, bleef er een belangrijke vraag over: was het mogelijk om via een westerse doorvaart Indië te bereiken? Met steun van de Spaanse koning rustte de Portugees Ferdinand Magellaan in 1519 een konvooi van vijf schepen uit. Daarmee wilde hij proberen langs een zuidelijke route in de Grote Oceaan terecht te komen. De opzet slaagde – ten koste van vier schepen en vele manschappen.
De Margraten Boys
De Margraten Boys is het verhaal van tienduizend Amerikaanse jongens die rusten in een Nederlands dorp niet ver van de Belgische grens. De veelal jonge soldaten namen deel aan de grootste militaire operaties van de Tweede Wereldoorlog. In 1945 beloofden de dorpelingen de Margraten boys nooit te vergeten. Zij hebben hun belofte gehouden door het unieke netwerk van adoptanten dat de inwoners van Margraten oprichtten. Het netwerk breidde zich al vlug uit over heel Nederland en tot in Vlaanderen. Ook vandaag nog bezoeken adoptanten massaal de laatste rustplaatsen van de eeuwig jonge soldaten en onderhouden ze nauwe contacten met Amerikaanse nabestaanden.
Magellaan
In augustus 1519 verlaten vijf schepen met aan boord 237 mannen de haven van Sevilla. Ze maken deel uit van een expeditie die werd gefinancierd door de Spaanse keizer Karel v. Gezagvoerder is Ferdinand Magellaan, een Portugees. Het doel van de expeditie is aan te tonen dat de Molukken, belangrijk vanwege kostbare specerijen, tot Spanje behoorden. De
missie zou drie jaar duren.
Kamphoofd tegen wil en dank
Elly Campioni (1907-1985) kreeg begin jaren zeventig terugkerende nachtmerries over haar kamptijd in Nederlands-Indië. Op doktersadvies besloot ze haar oorlogsherinneringen op te schrijven. Het werkte en verloste haar van de akelige dromen. Maar het manuscript verdween in een kast, en bleef daar. Tachtig jaar na het begin van haar Japanse internering kan Nederland eindelijk kennisnemen van dit relaas.