Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 50 | Signalementen week 52 / 1 >>>
Selectie week 51
Beschaafden in het land der barbaren
Voor het eerst gebundeld: alle reisreportages van Joseph Roth. Joseph Roth was naast schrijver van beroemde romans als Radetzkymars en Hotel Savoy ook een rusteloze journalist die als een razende reporter door Europa trok na de Eerste Wereldoorlog, een tijd waarin het gistte van spanningen en conflicten tussen staten en binnen landen. Roth zag het, en schreef erover,
Bezet bedrijf
De oorlogsgeschiedenis van de NMBS
De treinen blijven rijden, ook tijdens de Duitse bezetting van België tijdens WO II. De NMBS is op dat moment het grootste bedrijf én de grootste openbare dienstverlener van België. Het mastodontbedrijf staat in voor de bevoorrading van een groot deel van de grondstoffen, materialen en voedsel, en heeft zo het lot van de Belgische bevolking en industrie in zijn handen. Samenwerking met de bezetter wordt zo wel onvermijdelijk. En daar loopt het al snel grondig mis. De Belgische spoorwegen helpen tussen 1941 en 1944 mee aan de deportatie van 189.542 Belgische dwangarbeiders, 25.490 Joden, 16.081 politieke gevangenen en 353 Roma naar het oosten.
De Tawl
Hoe de Nederlandse taal (bijna) Amerika veroverde
In De tawl duikt historicus Philip Dröge in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey. Philip doorkruist die gebieden op het meest Nederlandse vervoermiddel ter wereld, de fiets. Langs kleine paadjes, over hoge heuvels en aan de oevers van snelstromende rivieren vindt hij zelfs nu nog resten van het Nederlandstalige verleden.
Fragment: “Nederlandstaligen zijn in donkere tijden blijven steken”
Bespreking: Hoe het Amerikaanse Nederlands op het kerkhof belandde
Geschiedenis van Afro-Surinamers 1863-1963
Afro-Surinamers zijn de vrijverklaarde slaafgemaakten en hun nakomelingen. In deze publicatie gaat Chan Choenni na hoe het Afro-Surinamers is vergaan na de afschaffing van de slavernij in 1863 tot en met 1963. Hij geeft een levendig beeld van deze periode op basis van uitgebreid historisch onderzoek naar hun integratie in Suriname. Het heeft honderd jaar geduurd alvorens Afro-Surinamers politiek volwaardige burgers werden in Suriname.
Het schrijverskasteel
De Neurenbergse processen: ontmoetingen aan de rand van de afgrond
Er zijn waarschijnlijk nooit zoveel beroemde schrijvers en journalisten uit de hele wereld onder één dak bijeen geweest als in Neurenberg in 1946. Zij kwamen verslag uitbrengen van de processen die er werden gevoerd tegen de kopstukken van het naziregime.
Het stond in de krant
Twente door de lens van de persfotograaf
De fotografen van de Twentsche Courant Tubantia legden na de oorlog alle belangrijke nieuwsgebeurtenissen in Twente vast. Van de eerste Twentse zeepkistenrace tot de vuurwerkramp in Enschede. Van de langzaam oprukkende E8 tot de opening van Nederlands eerste moskee in Almelo. Van de Boerenopstand in Tubbergen tot de coronaprotesten van nu. Het boek Het stond in de krant is een kleurrijke bloemlezing uit het recent ontsloten archief met 350.000 krantenfoto’s.
Loesje
De biografie
In november 2023 blaast Loesje veertig kaarsjes uit. Het vrolijk-eigenwijze postermeisje kwam in 1983 ter wereld in Arnhem, in het kille actieklimaat van kraken en bang voor de bom. Met opwekkende spreuken als leven is het meervoud van lef en mooi hè, alles doorbreekt ze de sfeer van ‘stop’, ‘weg met’ en ‘tegen’. Wildplakkend verovert Loesje de rest van Nederland – en direct na de val van de Berlijnse Muur ook Oost-Europa, ja héél Europa.Fragment: Loesje transformeerde oubollige tegeltjeswijsheden tot iets hips
Pieter Bruegel de Oudere
De Nederlandse Spreekwoorden
Het schilderij De Nederlandse Spreekwoorden van Pieter Bruegel de Oudere prikkelt als geen ander de fantasie en het voorstellingsvermogen van de kijker. Naast het plezier dat het kunstwerk als geheel schenkt, daagt het ons ook uit de boodschappen die het bevat te lezen, verklaren en begrijpen. Het is ongetwijfeld Bruegels bedoeling geweest dat de kijker die zelf moet ontdekken.
Callantsoog
Van heerlijkheid tot badplaats 1876 – 1940
Van Heerlijkheid tot badplaats is een geschiedenis van Callantsoog van 1876-1940. In 1876 kocht een rijke fabrikant een groot deel van de Callantsoger duinen en het Zwanenwater. Hij en zijn gezin kunnen gezien worden als de eerste badgasten van het dorp.
Wie over vrede spreekt, heeft moed
Nederlandse schrijvers over de oorlog in Israël en Gaza
In dit boek zijn achttien essays en beschouwingen gebundeld van vooral, maar niet uitsluitend, Joodse schrijvers. Sommigen schrijven over Israël en de legitimatie van de oorlog, anderen over het lot van de Palestijnen, weer anderen over antisemitisme. Wat de schrijvers bindt is de innerlijke noodzaak zich op papier te verhouden tot deze afschuwelijke oorlog.
