Dark
Light

Twee Vikingschatten gevonden in Denemarken

2 minuten leestijd
Enkele van de gevonden munten
Enkele van de gevonden munten - Foto: Noord-Jutlandmuseum

Afgelopen najaar zijn in Denemarken twee Vikingschatten gevonden. De vondst werd gedaan in een veld bij Bramslev, ten noordoosten van Hobro en niet ver van de bekende Vikingburcht Fyrkat. De twee schatten lagen slechts enkele tientallen meters van elkaar begraven. In totaal zijn zo’n driehonderd zilverstukken gevonden.

Runensteen van Harald Blauwtand bij Jelling
Runensteen van Harald Blauwtand bij Jelling (CC BY-SA 3.0 – Ajepbah – wiki)
Volgens het Noord-Jutlandmuseum dateren de munten uit circa 980 na Christus en werden ze geslagen tijdens de regering van Harald Blauwtand, de Vikingkoning naar wie de moderne draadloze verbinding bluetooth is vernoemd. In deze periode werd ook het ringfort Fyrkat gebouwd. Behalve munten zijn ook enkele zilveren sieraden aangetroffen die waarschijnlijk als betaalmiddel dienden.

De vondsten zijn gedaan op een weiland. Vanwege het vele omploegen van de grond raakten de munten verspreid over een vrij groot gebied. Hierdoor is het voor de archeologen moeilijk om vast te stellen tot welke schat elke munt precies behoort. Wel duidelijk is dat het om zowel Deense als Duitse en Arabische munten gaat.

In Denemarken worden wel vaker schatten uit de Vikingtijd gevonden. Wat de archeologen in dit geval interessant vinden, is dat de vondst is gedaan in de nederzetting Bramslev, op slechts enkele kilometers afstand van Fyrkat. Net als de andere ringforten van Harald Blauwtand was dit fort slechts kort in gebruik. Het is niet bekend waarom de ringforten werden verlaten, maar in Trelleborg zijn sporen van gevechten gevonden. Waarschijnlijk werden de schatten begraven in de tijd dat koning Harald was verwikkeld in een felle machtsstrijd met zijn zoon Sven Gaffelbaard. Archeoloog Torben Trier Christiansen:

“Als het onrustig was bij Fyrkat, is het logisch dat de plaatselijke grote man hier in Bramslev ervoor koos om zijn schatten te verbergen.”

Viking-munt uit de tijd van koning Harald I van Denemarken
Munt uit de tijd van koning Harald I van Denemarken – Foto: Noord-Jutlandmuseum

Bramslev ligt vrij hoog in het landschap waardoor een groot gebied rondom in de gaten gehouden kon worden. Volgens Christiansen speelde de nederzetting hoogstwaarschijnlijk dan ook een grote rol in de verdediging van Fyrkat. De archeologen hopen naar aanleiding van de nieuwe vondsten meer te weten te komen over deze oude Vikingnederzetting. Komend najaar wordt het onderzoek in dit gebied daarom voortgezet. Aangezien duidelijk is dat de schatten oorspronkelijk in of bij gebouwen zijn begraven, is de hoop dat men in het landschap nog sporen van die bouwwerken kan vinden.

Bekering

Harald wordt gedoopt door de monnik Poppo
Harald wordt gedoopt door de monnik Poppo
Veel van de gevonden Deense munten zijn te herkennen aan een groot kruis op een van de zijden. Bekend is dat koning Harald Blauwtand dit soort munten vanaf de jaren 970 liet slaan, als verwijzing naar de recente kerstening van de Denen. Ter markering van dit moment liet de koning in Zuid Jutland enkele jaren eerder ook de zogenaamde Jellingsteen oprichten. Kort daarvoor had Harald zich door missiebisschop Poppo laten bekeren tot het christendom. Op het Domplein in Utrecht is een replica van de beroemde Jellingsteen te vinden. De tekst hierop luidt als volgt:

Harald, koning, liet deze steen maken ter herinnering aan Gorm, zijn vader en Thyra, zijn moeder. De Harald die geheel Denemarken en Noorwegen won en de Denen christenen maakte.

De kruismunten van koning Harald waren slechts enkele decennia in omloop en verdwenen nadat hij rond 986 overleed en werd opgevolgd door zijn zoon Sven Gaffelbaard.

Boek: De Vikingen. Een nieuwe geschiedenis

×