Van Albrecht Dürer en Thomas a Kempis

Museum De Fundatie in Zwolle toont de komende maanden in een speciale tentoonstelling kunst en handschriften uit de tijd van de Moderne Devotie.

In Zwolle zijn de komende maanden meer tentoonstelling te zien rond de christelijke hervormingsbeweging. Zwolle was dan ook een van de bakermatten van deze Moderne Devotie. De tentoonstelling in De Fundatie is opgebouwd rond thema’s uit het lijden van Christus. Schilderijen, sculpturen en prenten van onder meer Albrecht Dürer en Quinten Massys, alsook van kunstenaars uit de omgeving van Dieric Bouts en Jan Gossaert, laten zien hoe het beeld van Christus als triomferende koning in de vijftiende en zestiende eeuw verschoof naar Christus als lijdende mens. Het museum:

“Rond 1500 werd met het werk van kunstenaars als Abrecht Dürer en Quinten Massys de middeleeuwen op grootse wijze afgesloten, terwijl de renaissance zich al aandiende. De 15e en het begin van de 16e eeuw was ook de tijd waarin de Moderne Devotie haar hoogtepunt beleefde en Thomas a Kempis zijn Navolging van Christus schreef, na de Bijbel het meest gelezen boek in het christendom. De Moderne Devotie inspireerde de kunstenaars van de Sarijs-handschriften. Deze prachtig versierde handschriften werden in het Fraterhuis in Zwolle gemaakt en met name de verluchtingen van de ‘Zwolse meesters’ behoren tot de top van de laat-middeleeuwse boekverluchtingen in Nederland.”

Het museum besteedt niet alleen aandacht aan kunst maar ook aan de boeken die rond de Moderne Devotie ontstonden. Internationaal bekend is het door Thomas a Kempis geschreven werk De navolging van Christus.

Zwolle huisvestte aan het eind van de vijftiende eeuw een van de grootste centra van boekproductie: het Fraterhuis. Broeders van de Moderne Devotie en leerlingen van de Latijnse School kopieerden hier veel religieuze geschriften, die voorzien werden van gedetailleerde miniatuurschilderingen. Een van die geschriften is de imposante zesdelige Zwolse Bijbel uit het bezit van de universiteitsbibliotheek in Utrecht. Twee van de zes delen zijn De Fundatie te zien.

Verder worden er vijftien van de zogenaamde Sarijs-handschriften tentoongesteld. Ze vormen het wat het museum betreft het “absolute hoogtepunt” van de tentoonstelling. De Sarijs-handschriften is een groep middeleeuwse teksten, versierd door schilders die verbonden waren aan het Zwolse Fraterhuis. De handschriften zijn rijk ‘verlucht’ met kleurige miniaturen. De boeken werden gekopieerd door leerlingen van de Latijnse School in Zwolle, die naast het Fraterhuis gehuisvest was.