Wie op 5 mei door een willekeurige woonwijk fietst ziet de Nederlandse nationale driekleur veelvuldig wapperen. Om te herdenken dat er een eind kwam een oorlog die in mei 1945 eigenlijk nog helemaal niet afgelopen was. Wie op 15 augustus door een willekeurige woonwijk fietst, ziet vaak veel minder vlaggen hangen…
Gelijk maar even eerlijk: ik heb de vlag heel vaak niet uitgehangen op 15 augustus. Niet omdat ik dat hele gevlag maar een wat pathetische bedoeling vindt, maar omdat ik er gewoon nooit bij stilgestaan had dat op die dag ook herdacht werd. Op 5 mei hing ik hem hier in Ermelo altijd wel op. Tegenwoordig ook op 15 augustus.
Op 15 augustus wordt formeel het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Terwijl in Europa al in mei een eind kwam aan die oorlog, duurde de oorlog in Azië, en dus ook in voormalig Nederlands-Indië, nog tot augustus voort. Na de bombardementen op Hiroshima en Nagasaki capituleerde Japan op 15 augustus 1945. Daarmee kwam er pas een echt eind aan de Tweede Wereldoorlog.
Verbitterd
De afgelopen 65 jaar is in Nederland slechts één capitulatie massaal en veelvuldig herdacht. Die van de Duitsers op 5 mei. Vraag een willekeurige Nederlander wanneer er een eind kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Het merendeel zal antwoorden: “mei 1945”. Hoewel dat ergens best begrijpelijk is, is het toch pijnlijk, vooral ten opzichte van al die Nederlanders die de oorlogsjaren aan de andere kant van de wereld doormaakten of tijdens die oorlog familie verloren.
Een tijdje geleden sprak ik iemand die erg betrokken is bij het lot van Indische Nederlanders en onder meer de Bersiap-periode na het einde van de Tweede Wereldoorlog onderzoekt. “Hoeveel vlaggen denk je dat er hangen op 15 augustus?”, vroeg ze me wat verbitterd. Ik snap die verbittering wel.
Rijksgebouwen
Bij rijksgebouwen wordt de vlag op 15 augustus gehesen, maar dat is eigenlijk ook nog maar sinds kort. Pas in 1999 werd er een officiële vlaginstructie afgegeven voor de dag waarop er ook voor Nederlands-Indië een eind kwam aan de oorlog. Bij het Indiëmonument in Den Haag worden dan de slachtoffers uit voormalig Nederlands-Indië herdacht. Koningin Beatrix en minister-president Balkenende wonen die herdenking dit jaar bij.
Zou mooi zijn als de vlag over twee weken door veel mensen wordt gehesen.
Boek: De smalle brug – Japan en Nederland sinds 1600
Lees ook: Capitulatie van Japan
Meer Nederlands-Indië