Heinrich Hertz – Ontdekker van de radiogolven

De Duitse natuurkundige Heinrich Hertz werd vooral bekend vanwege de ontdekking van de radiogolven. De eenheid van frequentie, Hertz, is naar de Duitser vernoemd.

De 'bollen van Heinrich Hertz' — De ‘bollen van Heinrich Hertz’

Heinrich Hertz wordt op 22 februari 1857 geboren in Hamburg. Dit in een joodse familie die zich heeft bekeerd tot het christendom. Heinrich Hertz wordt opgeleid voor ingenieur. In deze periode leert hij de beroemde Duitse chemicus Hermann von Helmholtz kennen. Deze moedigt Hertz aan met zijn studie te stoppen en over te stappen op de chemie. Hertz luistert naar de chemicus en wordt door hem enkele jaren begeleid.

Heinrich Hertz en het elektromagnetisme

Rond 1883 heeft Heinrich Hertz een betrekking als onderzoeker bij de universiteit van Kiel. Hij is vooral geïnteresseerd in de elektromagnetische theorie die enkele jaren eerder door James Clerk Maxwell is uitgewerkt.

Als de Berlijnse Academie van Wetenschappen een prijs uitlooft voor gespecialiseerd werk op het gebied van elektromagnetisme, is Hertz vastbesloten deze prijs te winnen. Hij onderzoekt onder meer zogenaamde oscillerende (trillende) elektrische stromen.

Buste van Heinrich Hertz in Karlsruhe - cc — Buste van Heinrich Hertz in Karlsruhe – cc

In 1888 bouwt Heinrich Hertz een stroomkring die twee metalen bollen met elkaar verbindt. Een elektrisch stroom die in het circuit heen en weer stroomt, zorgt ervoor dat de bollen om beurten afwisselend geladen worden. Hertz stelt dan vast dat er een vonk van de ene bol op de andere overspringt, als de lading een maximum heeft bereikt. Hij is zich er dan van bewust dat hij een stroomkring heeft ontwikkeld die een constante oscillerende lading voortbrengt en hij vraagt zich af of er wellicht onzichtbare stralingsgolven door het laboratorium bewegen als de vonk van de ene bol naar de andere springt.

Hertz-golven

Hertz test dit door een simpele draadboog met aan één zijde een opening te bouwen. Als de oscillerende stroom elektromagnetische straling voortbrengt, redeneert hij, dan zou deze straling op haar beurt een oscillerende straling in de draadboog moeten kunnen realiseren. Hertz stelt inderdaad vast dat dit het geval is en constateert dat de golflengte van de straling bijna 61 meter lang is, een miljoen keer groter dan de golflengte van zichtbaar licht.

Acht jaar later (1894) worden de zogenaamde hertz-golven door de Italiaanse ingenieur Guglielmo Marconi gebruikt voor communicatie op lange afstand. Op 12 december 1901 overbruggen de naar Heinrich Hertz vernoemde golven de Atlantische Oceaan met een bericht van Engeland naar Newfoundland. Deze gebeurtenis wordt gezien als de geboorte van de radio-communicatie.

Hertz zelf maakte dit niet meer mee. De beroemde Duitse natuurkundige sterft op 1 januari 1894 op 36-jarige leeftijd aan de gevolgen van een chronische bloedziekte.