Girbe Buist
Dagelijks worden er zegswijzen en uitdrukkingen gebruikt waarvan de oorspronkelijke betekenis onbekend is. Wie denkt er bij “iemand in de luren leggen” nog aan de doeken, waarin kinderen met Engelse ziekte werden gewikkeld om het kromtrekken van armen en benen tegen te gaan?
Veel uitdrukkingen die ontleend zijn aan dergelijke voorwerpen kan men tegenwoordig alleen nog in musea bekijken. In de nieuwe rubriek Taalmuseum worden historische gebruiksvoorwerpen en praktijken gekoppeld aan Nederlandse uitdrukkingen en zegswijzen.
Op het vinkentouw zitten
Verklaring: De vinkenjacht was in Holland van oudsher een populaire bezigheid. De graag gegeten vogeltjes werden gevangen in de vinkenslag, een vangnet dat op afstand, door middel van het vinkentouw werd bediend. De vinkenbaan was een inrichting voor de massavangst van kleine vogels.
De vinkenbaan bestond uit een rechthoekig veld van een meter of twintig lengte. De “druipbaan” was aan de lange zijden voorzien van een paar netten. Deze besloegen de gehele lengte van de baan en bedekten toegeklapt ook de gehele baan. De bediening van deze netten gebeurde door middel van lijnen vanuit het vinkenhuisje, dat op enige afstand van de druipbaan was gelegen. Het juiste ogenblik van het dichttrekken van de netten werd bepaald door de vinkenbaas, die de hulpkrachten aan het vinkentouw instrueerde.
