Dark
Light

Op rozen zitten – Herkomst van de uitdrukking

Auteur:
1 minuut leestijd
Op rozen zitten - Roos
Op rozen zitten - Roos (CC0 - Pixabay - Nietjuh)

Als je op rozen zit, gaat het je voor de wind. Je zit in een gunstige positie. Deze betekenis zou je niet verwachten, want letterlijk op rozen zitten is een nogal pijnlijke activiteit. Duidelijk is ook dat je, althans figuurlijk, beter op rozen kunt zitten dan op zwart zaad. Maar waar komt dit gezegde precies vandaan?

Volgens het Groot uitdrukkingenboek van Van Dale (2006) is het gezegde ontleend aan een praktijk uit de Oudheid en Middeleeuwen. In die tijd beschouwde men vloeren met daarop een laag rozenblaadjes als een teken van luxe. Waar het gewone volk, het grauw, doorgaans op stro sliep, lagen de rijken soms op een bed van rozenblaadjes. Dit sliep comfortabeler dan op stro.

‘Bed of roses’

Dat dacht wellicht ook de beroemde zanger Jon Bon Jovi, toen hij zong: ‘I wanna lay down on a bed of roses’. In het Engels betekent het gezegde ‘not a bed of roses’ in elk geval: geen sinecure, niet eenvoudig. Als je ‘not’ weglaat wordt het daarmee iets positiefs en voorspoedigs. Aardig om te vermelden is de informatie van F.A. Stoett in zijn boek Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925):

“Vgl. ook de gewoonte van sommige vorsten in de oudheid, om op rozenbedden te slapen (Antiochus). Cleopatra liet bij een gastmaal den vloer een meter hoog met rozen bedekken. Nero liet bij een zwelgpartij rozen op de hoofden der gasten regenen, en Heliogabalus bestrooide zijne gasten zoo, dat eenigen zich niet uit de bloemenmassa konden werken en er in stikten.”

Zie ook: Lijst met historische uitdrukkingen (en scheldwoorden)
Boek: De mooiste uitspraken van onze ouders en grootouders

Bronnen

Genootschap Onze Taal
– Website DBNL: F.A. Stoett

Gerelateerd:

Enne Koops (1978-2023) was historicus en docent geschiedenis en maatschappijleer aan het Rietschans College in Ermelo. Zijn interesse ging uit naar onderwerpen als religie- en cultuurgeschiedenis, oorlogen, migratie, en de geschiedenis van Noord-Amerika, Nederland en Duitsland. Publiceerde vele artikelen op Historiek. Zie ook: In memoriam

Gratis geschiedenismagazine

Ontvang, net als ruim 50.000 anderen, iedere week de gratis nieuwsbrief van Historiek:

Gratis nieuwsbrief

Meld u aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief (51.015 actieve abonnees)


Ruim 50.000 geschiedenisliefhebbers ontvangen wekelijks onze gratis nieuwsbrief.

Meld u ook aan

×