De Afrikaanse martelaren
Het christendom is ontstaan in Judea, de gelovigen kregen hun naam in Syrië en de nieuwe religie ontwikkelde zijn eigen ideeën in Egypte en Anatolië. Later…
Theodor Mommsen (1817-1903) – Duits geschiedkundige
De Duitse geschiedkundige Theodor Mommsen was in zijn tijd echt een beroemdheid. In 1902 ontving hij de Nobelprijs voor Literatuur.…
De Artemidorospapyrus
De papyrusrol die bekend is komen staan als de Artemidorospapyrus is zo’n twee-en-een-halve meter lang en ruim tweeëndertig centimeter hoog, wat suggereert dat deze tekst komt…
Pompeii als lithografie
In Pompeii is het grootste deel van de stad blootgelegd in de loop van de negentiende eeuw. Er waren professionele kunsthistorici bij betrokken, maar ook tientallen…
Historische taalkunde
Historische taalkunde is echt een gat in mijn algemene ontwikkeling. Gelukkig zijn er alleszins toegankelijke boeken over dit onderwerp. Ik noem vier titels.…
Het graf van Karel de Grote
Hoewel er wat discussie is, lijkt deze sarcofaag, die is te zien in de Domschatzkammer, de eerste rustplaats geweest van Karel de Grote. Toen hij op…
Het leven van Mina Kruseman 1839-1922
Als actieve strijdster voor vrouwenrechten was Mina Kruseman in de jaren zeventig van de negentiende eeuw een meer dan opvallende verschijning. Ze werd verguisd, bewonderd en…
De perenboom van Augustinus
Een van de bekendste verhalen uit Augustinus’ Belijdenissen is een jeugdherinnering aan de diefstal van wat peren.…
Het einde van de Avaren
De gebeurtenissen van 796 vormden niet het definitieve einde van de Avaren. Ze worden nog vermeld tot 828, maar hoe het enorme rijk, dat een kwart…
Waarom zijn joden en christenen gescheiden wegen gegaan?
Waarom zijn joden en christenen gescheiden wegen gegaan? Het bovenstaande glas-in-lood-raam, daterend uit de zestiende eeuw en te zien in het Schnütgen-museum in Keulen, helpt het…
Friese vikingen
In het Fries Museum in Leeuwarden is momenteel een expositie over het Noord-Nederlands kustgebied in de Vroege Middeleeuwen, “Wij Vikingen”. De boodschap is vrij simpel samen…
De valse Mozes
Een leugenachtige Jood beweerde dat hij Mozes was. Hij zei dat hij vanuit de hemelen was gezonden om de Joden die op het eiland woonden, via…
Herman Vanstiphout (1941-2019)
De onlangs overleden Groningse geleerde Herman Vanstiphout deed zijn best de kloof tussen wetenschap en publiek te overbruggen.…
Papyrologie-bingo
Wanneer er een papyrus wordt gevonden, is er een stevige kans dat die vals is of illegaal verworven. En anders dient de wetenschappelijke publicatie wel om…
Mensenoffers bij Feniciërs en Karthagers
In het jaar 310 v.Chr. belegerde Agathokles, de alleenheerser van Syracuse, Karthago. De bevolking van de stad begreep al snel dat ze goddelijke steun nodig had…
Synode van Arles (314) en het donatisme
Tijdens het concilie van Arles van 313 probeerde men onder meer een oplossing te vinden voor het conflict tussen de Katholieke Kerk en het donatisme, een…
Sint-Gereon van Keulen
Een van de romaanse kerken van Keulen is gewijd aan de heilige Gereon, een van de soldaten van het zogenaamde Thebaanse Legioen. Die eenheid zou zich…
Wilhelm von Humboldt (1767-1835) en de Humboldtuniversiteit in Berlijn
De taalkundige Wilhelm von Humboldt (1767-1835) hernieuwde het Pruisische onderwijs grondig. Zijn ambtstermijn viel samen met de “Revolution von oben”, het hervormingsprogramma dat de koning had…
