Het ommuurde Utrecht in de Middeleeuwen
Als eerste Nederlandse stad startte Utrecht in 1122 met de bouw van haar verdediging. Wat begon als een gracht, vier poorten en enkele natuurstenen torens, veranderde…
‘Wonder en is gheen wonder’
Simon Stevin leefde in een eeuw van omwentelingen: de boekdrukkunst, de scheiding van de Nederlanden, de humanistische inzichten van Vesalius, Mercator, Dodoens … In die context…
‘Veel van mijn kameraden hebben nog hun leven verloren’
“Duitsers durfden niet op te geven uit plichtsbesef, angst voor terreur, zorg om hun vaderland en naasten, of omdat ze geen andere opties zagen.”…
Sterker dan Hitler – Hoe twee jongens Auschwitz overleefden
Hongarije, 1944. De Joodse broertjes Dov en Yitzhak wonen in een klein dorp in de bergen, afgesloten van de wereld en de oorlog die daar woedt.…
‘Elke dag zien wij officieren op krukken’
Het laatste kwart van de zeventiende eeuw staat in de Nederlandse geschiedschrijving bekend als de periode waarin de glans van de Gouden Eeuw er af was.…
Asfalt, files en de fiets – waarom we anders moeten gaan denken over verkeer
“Verkeer is als bloed, wegen zijn aderen, een stolling kan zomaar leiden tot een infarct en dan zijn we doodziek.”…
Vurig gewenst, feestelijk geopend, met stille trom vertrokken
In het laatste kwart van de negentiende eeuw moet er een virus zijn rondgegaan in Nederland: elke vlek, elk dorp, elke regio wilde een eigen lokale…
Een verslavend gepuzzel – de uitdaging van de dendrochronologie
Als je wilt weten hoe oud een boom is, moet je zijn ringen tellen. Maar die jaarringen kunnen je veel meer vertellen dan dat. Dendrochronologie, de…
Beter een nummertje maken dan een nummertje worden
Legendarisch zijn ze, de jaren zestig. De beelden van Woodstock en Provo, de Maagdenhuisbezetting en de studentenopstand in Parijs worden eindeloos herhaald. Met de beatmuziek als…
Waarom wil de regering onze dochters hebben?
Het waargebeurde verhaal van 999 joodse meisjes, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Auschwitz tewerkgesteld werden.…
Hoe de Britten Roosevelt de Tweede Wereldoorlog in loodsten
In de donkere en bijna om moedeloos van te worden begintijd van de Tweede Wereldoorlog was er maar één optie over: de Verenigde Staten overhalen om…
Hoe de seksuele revolutie rond 1500 huishield in Vlaanderen, Brabant en Holland
Eeuwenlang hield de kerk het lichaam gevangen. Het huwelijk diende voor de voortplanting en het dempen van lusten. Genot was uit den boze. Maar beschikte het…
Slachtoffers, daders, motieven, verzet en afschaffers – de lange strijd tegen de slavernij
Italië telde rond het jaar 0 zo’n 2 miljoen onvrijen op een totaal van 4 miljoen vrije mensen. Slavenhouders konden zich bijna alles permitteren. Dick Harrison…
Heidens verleden – indringende inventarisatie van een pre-christelijk verleden
Hoe mensen ooit hun ‘heidendom’ beleefden laat zich nauwelijks beantwoorden. Het ontbreekt simpelweg aan goede bronnen. Toch is duidelijk dat onze voorouders in de zevende en…
De Bourgondiërs – Aartsvaders van de Lage Landen
Wat als het nu es anders gelopen was en aan het einde van de vijftiende eeuw vorstin Maria de Rijke alias Maria van Bourgondië niet van…
Mei 1940 – landsverdediging als macabere grap
Hadden de Nederlandse, Belgische, Franse en Russische legerstaven gelijk toen ze achteraf wezen op die onverwachte Duitse succesformule als verklaring voor hun eigen snelle nederlaag? Of…
Oudfries recht in de Groninger Ommelanden in de 15e en 16e eeuw
In de middeleeuwen maakten ook de Groninger Ommelanden deel uit van het Friese rechtsgebied, dat zich uitstrekte van het Vlie (nu het IJsselmeer) tot aan de…
De aanslag op Hitler en Mussolini die nooit plaatsvond
De Italiaan Ranuccio Bianchi Bandinelli (1900-1975), een van de belangrijkste archeologen van de twintigste eeuw, werd bij het grote publiek vooral bekend als de gids die…
Volg Historiek op WhatsApp