Over de geschiedenis en ontwikkeling van de bureaustoel

De bureaustoel is een bijzondere uitvinding. Zeker in deze tijd, waarin veel mensen een thuiskantoor hebben, is een goede bureaustoel onmisbaar. Maar waar komt deze handige stoel vandaan? Wanneer is de bureaustoel uitgevonden en door wie? Je leest het in dit artikel over de geschiedenis en ontwikkeling van de bureaustoel.

De oudste stoelen komen uit de Prehistorie

De oudst bekende stoelen die door archeologen zijn ontdekt, stamden uit het oude Egypte van de farao’s. Er zijn ook stoelvarianten gevonden uit de Prehistorie, die gedateerd worden rond 10.000 v.Chr., maar dit waren eerder krukken dan stoelen.

Uit de archeologie blijkt dat er in het prehistorische Egypte rond 3000 v.Chr. al stoelen in gebruik waren, zowel bij het gewone volk als de aristocratie. In Egypte waren stoelen met rugleuningen en armleuningen echter voorbehouden aan de elite, zo schreef Witold Rybczynski in Now I Sit Me Down. From Kismos to Plastic Chair (2016). Ook bekleedde de Egyptische high society stoelen met bladgoud en ivoor. Stoelen in het oude Egypte dienden klaarblijkelijk niet alleen een praktisch doel, maar waren ook prestige-voorwerpen. Stoelen waren, net als tronen, meubelstukken om je macht mee te laten zien.

Een ijkpunt in de geschiedenis van de stoel had plaats omstreeks 1900 v.Chr. Toen werden er speciale stoelen gemaakt voor ambachtslieden, zodat ze zittend hun werk konden doen.

Ontwikkeling van de moderne bureaustoel

Volgens historici kunnen twee prominente historische personen als uitvinder van de hedendaagse bureaustoel beschouwd worden, namelijk Thomas Jefferson en Charles Darwin. De ontwikkeling van ‘gewone’ stoelen naar de hedendaagse verrijdbare stoelen kwam echt op gang tijdens de Industriële Revolutie. Politicus Thomas Jefferson, bekend van de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring uit 1776, ontwikkelde bijvoorbeeld een robuuste stoel met vaste poten om zijn bureauwerk goed te kunnen uitvoeren.

De moderne bureaustoel voorzien van wielen, zoals wij die nu nog kennen, zou in de jaren 1840 zijn ontwikkeld door de evolutiebioloog Charles Darwin. Omdat Darwin tijdens het werken aan zijn befaamde evolutietheorie veel achter zijn bureau zat te schrijven, ontwikkelde hij voor eigen gebruik een praktische en verrijdbare stoel die het werken aangenamer maakte.

Bureaustoelen worden een massaproduct

De oudste bekende bureaustoel met verstelbare armleuningen, de zogenoemde Centripetal Spring Armchair, stamt uit 1849 en is ontworpen door Thomas E. Warren. Kort erna, in 1851, werd deze stoel – die ook een rugleuning en hoofdsteun had – gepresenteerd op de Eerste Wereldtentoonstelling, de Great Exhibition (mei-oktober 1851) in Londen. De Centripetal Spring Armchair, vervaardigd in de Verenigde Staten, geldt als de eerste bureaustoel die op grote schaal industrieel geproduceerd werd.

In 1904 ontwikkelde de uitvinder Frank Lloyd Wright een speciale stoel die bedoeld was voor typisten, de zogeheten ‘Larkin Building Chair’. Maar deze stoel bleek erg instabiel te zijn en werd door mensen die deze bureaustoel gebruikten al snel de ‘zelfmoordstoel’ genoemd.

Vanaf de jaren 1920, in het interbellum dus, kwam het accent bij het ontwerpen van bureaus en bijhorende stoelen steeds meer te liggen op ergonomie en gezondheid. Bureaustoelen dienden niet alleen lekker te zitten, maar ook ziekten te voorkomen en een gezonde levensstijl te bevorderen. Aan het begin van deze trend stond de door een Amerikaanse veteraan ontwikkelde ‘Do / More-houdingsstoel’ uit 1925, die de gebruikers het volgende beloofde:

“Deze stoel voorkomt aambeien, nierproblemen, constipatie en een hele reeks andere problemen….”

Na de Tweede Wereldoorlog deed ook de plastic stoel, die daarna in steeds meer kleuren beschikbaar kwam, zijn intrede in de kantoorwereld. Een van de eerste plastic stoelen die ontwikkeld werd, was de zogenoemde ‘Pivot Armchair Cast Base on Castors’ (kortweg: PACC), in 1954 ontworpen door Charles en Ray Eames. Vanaf de jaren 1950 kwamen er steeds meer plastic gebruiksvoorwerpen en producten beschikbaar, zoals de befaamde plastic fiets uit 1952, een Nederlandse uitvinding van J.B. Kaijser.

Veilige stoel

Een van de meest recente noemenswaardige ontwikkeling op het gebied van bureaustoelen is de ‘Guardian Chair’ van het Amerikaanse bedrijf Neutral Posture. Deze stoel werd in 2013 geïntroduceerd en is een ergonomische computerstoel die voorzien is van een kogelvrij vest. De stoel moet studenten beschermen tegen geweerschoten. De stoel werd ontworpen naar aanleiding van de schietpartij op de Sandy Hook Elementary School op 14 december 2012, die aan 28 mensen het leven kostte.

Ook interessant: Tandarts bedacht de elektrische stoel
…of: Geschiedenis van de Rietveldstoel of Rood-blauwe stoel
Handig: Lijst van uitvindingen

Bronnen ▼