Samenwerkingsrubrieken | Pagina 6

Middeleeuwen·Religieuze geschiedenis·Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

Armenbijbel, 1460-1470

Het hier getoonde boek is een ‘Biblia Pauperum’, een armenbijbel. Deze naam is weliswaar oud, maar onjuist. Armen in de Middeleeuwen konden niet lezen en hadden geen boeken. Begrijpelijk is de naam wel, omdat door het grote aantal illustraties ook ongeletterden het verhaal konden volgen. En ongeletterden waren arm.

Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

De Beatrijs, ca. 1374

Expositie Topstukken KB De non Beatrijs wordt verliefd op een mooie jongeman en verlaat haar klooster. Zeven jaar duurt haar geluk. Ze wordt door haar geliefde in de steek gelaten en leeft zeven jaren in bittere armoede. Daarna besluit ze terug te keren naar het klooster in de hoop daar weer in genade te worden aangenomen. Tot haar verwondering heeft

Nieuwe Tilburgsche Courant, 7 januari 1937 (KB)

Koningshuis·Nieuws van toen·Samenwerkingsrubrieken

Het huwelijk van Juliana en Bernhard

Het huwelijk van prinses Juliana met Bernhard van Lippe-Biesterfeld op 7 januari 1937 bracht een beetje vrolijkheid in Nederland.

Cartografie·Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

Briefwisseling van Abraham Ortelius, 1598

Expositie Topstukken KB De Koninklijke Bibliotheek beheert een grote verzameling brieven van en aan Abraham Ortelius (1527-1598), maker van de wereldatlas Theatrum orbis terrarum uit 1570. Deze brieven laten zien hoe Ortelius informatie verzamelt voor zijn kaarten. Geleerde vrienden uit heel Europa lichten hem in over de ligging van landstreken en rivieren en de historische namen van plaatsen. Deze brief

Fotoalbum Kriegserinnerungen (Rijksmuseum)">Fotoalbum Kriegserinnerungen (Rijksmuseum)

Kerst·Samenwerkingsrubrieken

Rijksmuseumobject: Kerst bij de buren

In deze laatste aflevering in de reeks Object van de Maand voor de maand december aandacht voor een viertal objecten uit de collectie van het Rijksmuseum waarin de viering van kerstmis centraal staat. Deze objecten laten zien hoe tijdens de oorlog de viering van het kerstfeest door Duitsers in Nederland en door Nederlanders in Duitsland in beeld werd gebracht.

Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

Boekband door Daniel Knoderer, 1993

Expositie Topstukken KB De Fransman Daniel Knoderer is een bandkunstenaar die bewust de grenzen van het vak opzoekt. Hij beperkt zich niet tot de traditionele materialen of de veelal rechthoekige vorm van het boek. Knoderer stoort zich ook niet aan het inzicht dat de band, als een product van toegepaste kunst, het hanteren en lezen niet al te moeilijk moet

Koningshuis·oh oh Den Haag·Samenwerkingsrubrieken

Nederlandse koningen in de negentiende eeuw

Op 30 november 1813 zette Prins Willem van Oranje, de latere Koning Willem I, voet aan wal bij Scheveningen. Hij zou de leiding van het land op zich nemen, nadat de Fransen zich hadden teruggetrokken. Tweehonderd jaar later kijken we terug op het begin van ons koninkrijk en op de vorsten die ons land heeft gekend. In deze tekst komen

Nieuws van toen·Samenwerkingsrubrieken

‘In het jaar 2000’, vooruitblikken in 1925

De Tilburgsche courant van 29 december 1925 schreef over het jaar 2000: ‘Kranten worden niet meer gedrukt.’ Dankzij de ‘electrische telescoop’ kan iedereen in dat jaar op afstand nieuwsberichten lezen. Deze vooruitziende journalist zou redelijk gelijk krijgen, zij het nog niet geheel wat betreft 2000. Inmiddels leest bijna iedereen krantenartikelen online van een scherm of krijgt een signaal zodra er

Samenwerkingsrubrieken·Tweede Wereldoorlog·Verzet

Held van de maand december: J.G. Petersen

Zestig aangetekende brieven en honderdtweeënvijftig anonieme brieven aan Duitse instanties staan aangetekend op een lijst. Brieven waarin melding werd gemaakt van de verblijfplaats van joodse onderduikers, verzetsstrijders, radiobezit, zwarte handel of andere ‘illegale’ praktijken.

Engeland·Maritieme geschiedenis·Samenwerkingsrubrieken·Zeeland

William Rex, een scheepsmodel van formaat

‘Een pronkscheepjen’ wilde ze, de bestuurders van de Zeeuwse admiraliteit, voor hun vergaderzaal in de Abdij van Middelburg. Het ‘scheepken op de kleyne mate gemaekt’ stond symbool voor de core business van de admiraliteit: het onderhouden van de Zeeuwse oorlogsvloot ter bescherming van het land en de handel op zee. Klein uitgevallen is het model allerminst: het is ruim 5

Cartografie·Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

Atlas Van der Hagen, ca. 1690

Expositie Topstukken KB In de zestiende eeuw worden voor het eerst verzamelingen kaarten, stadsgezichten en historieprenten tot een geheel gebundeld. De aanduiding ‘atlas’ krijgt dit soort verzamelingen pas in de zeventiende eeuw. Deze Atlas Van der Hagen is samengesteld door een verzamelaar.

Heures à lusaige de Romme. Paris : pour Symon Vostre [par] Philippe Pigouchet, 22 augustus 1498.

Geschiedenisboeken·Middeleeuwen·Religieuze geschiedenis·Samenwerkingsrubrieken

Boek van de Maand: Getijdenboek uit 1498

Museum Meermanno ‘Boek van de Maand’ (december) Vanaf ca. 1490 werden door enkele ondernemende drukkers in Frankrijk en met name in Parijs getijdenboeken gedrukt. Zeker tot 1530 werd het getijdenboek een regelrechte bestseller, met een aantal drukkers die zich in dit genre specialiseerden. Naast de ´gewone´ papieren exemplaren werden er voor de luxemarkt ook exemplaren op perkament gedrukt. Philippe Pigouchet

Kanon van de koning van Kandy (Rijksmuseum)

Azië·Samenwerkingsrubrieken·VOC

Het kanon van de koning van Kandy

Er zijn maar weinig historische voorwerpen in het Rijksmuseum waarvan de herkomst door de jaren heen zo uiteenlopend wordt beschreven als dit kanon uit Ceylon. Het zou een geschenk zijn van de keizer van Tunis aan de Staten Generaal, of van de Dey van Algiers en in beide gevallen door tussenkomst van Michiel de Ruyter naar Nederland zijn gekomen.

Azië·Religieuze geschiedenis·Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB·VOC

Catechismus in het Singalees, 1761

Dat de Verenigde Oost-Indische Compagnie niet alleen expedities naar de Oriënt uitrust om er iets te halen, maar ook wel eens probeert er iets bruikbaars te brengen bewijst dit boekje. Het is een onderwijsmethode in de christelijke leer uit gereformeerd perspectief. Uitzonderlijk is dat het op Ceylon in ’s compagnies ‘gewoone drukkery’ is gedrukt in het Singalees. Echt succesvol zijn

Nieuws van toen·Samenwerkingsrubrieken

Na Pearl Harbor, 8-12-1941

Door de Japanse aanval op de Amerikaanse marinebasis Pearl Harbor werd de Europese oorlog een wereldoorlog. De Verenigde Staten waren nu ook bij de oorlog betrokken. De Stille en de Atlantische oceaan werden, net als Europa, oorlogsgebied. ‘Pearl Harbor’ raakte Nederland indirect. In het voorjaar van 1942 veroverden Japanse troepen het toenmalige Nederlands-Indië. Behalve Suriname en enkele Caribische eilanden was

Muts afkomstig uit een graf op Spitsbergen, eind 17de / 18de eeuw

Archeologie·Maritieme geschiedenis·Populair·Samenwerkingsrubrieken·Zeehelden

‘Hé, Jan met de blauw gestreepte muts!’

Het is niet alles goud wat er blinkt, zelfs niet in het Rijksmuseum. Deze gehavende muts ontleent zijn waarde niet aan het kostbare materiaal – het is een eenvoudige muts zonder veel toeters of bellen met als enige versiering de ingebreide banen van gekleurde wol – maar aan het bijzondere historische verhaal dat eraan is verbonden. Dit hoofddeksel is namelijk

Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

‘Kleine gedigten voor kinderen’, 1778 – Hieronymus van Alphen

Hoewel er al eerder boeken voor kinderen zijn geschreven, geldt Kleine gedigten voor kinderen van Hieronymus van Alphen uit 1778 als het eerste echte kinderboek. In de gedichtjes staat de belevingswereld van het kind namelijk centraal, en dat is nieuw. De gedichten van Van Alphen zijn onmiddellijk een groot succes. De ene na de andere druk verschijnt en ook de

Foto van een willekeurige gevangeniscel - Foto: stock.xchng

Samenwerkingsrubrieken·Tweede Wereldoorlog·Verzet

Held van de Maand november: P.X. Olivier

Nee, opscheppen wilde P.X. Olivier niet over zijn rol tijdens de bezetting, in ieder geval niet ten overstaan van de medewerkers van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie (RvO) die hem ondervroegen.

Kunstgeschiedenis·Samenwerkingsrubrieken

De grote zaal op het Binnenhof

Het aan Dirck van Delen toegeschreven schilderij van de Grote Vergadering van de Staten-Generaal in 1651 staat in elk Nederlands geschiedenislesboek, en wordt bijna altijd ingezet om dezelfde boodschap over te brengen. In de tijd dat nagenoeg heel Europa werd geregeerd door absolute vorsten, was Nederland een republiek. De hoogste macht lag bij een vergadering, waarin elk van de Nederlandse

Samenwerkingsrubrieken·Topstukken KB

Nederlandsche vogelen, 1770-1829

Expositie Topstukken KB Het werk Nederlandsche vogelen verschijnt in vijf delen tussen 1770 en 1829. Het boek behandelt 250 inheemse vogelsoorten, die uitgebreid beschreven en op fraaie wijze afgebeeld zijn. Cornelis Nozeman schreef de teksten in het eerste deel en de afbeeldingen zijn van Christiaan Sepp, de beroemde natuurtekenaar. Latere delen zijn door anderen gemaakt: het vijfde deel verschijnt dan

Plein 1813 rond 1869, uitgave van A. Jager, Amsterdam. Collectie Haags Gemeentearchief

oh oh Den Haag·Samenwerkingsrubrieken

Nationaal Monument Plein 1813

Den Haag speelde een belangrijke rol tijdens de omwenteling van 1813. Na het wegtrekken van de Franse troepen werd in Den Haag door het befaamde Driemanschap de terugkeer van Willem Frederik, de prins van Oranje, naar Nederland voorbereid. En op 30 november 1813 zette de prins voet aan wal bij Scheveningen. Het is dan ook niet vreemd dat in Den