Het vierde en laatste artikel in een serie over het Vredespaleis naar aanleiding van de viering van het honderdjarige bestaan van het paleis in 2013. In dit deel de eerste steenlegging en de opening van het pand.
Eerste steenlegging
Zoals in deel drie beschreven was het maniëristische neo-renaissance ontwerp van de Fransman L.M Cordonnier. In samenwerking met J.A.G. van de Steur is het ontwerp aangepast aan Nederlandse technieken en materialen, maar voornamelijk om kosten te besparen.
De eerste steen werd gelegd op 30 juli 1907, ten tijde van de Tweede Haagse Vredesconferentie. Alle deelnemende landen droegen bij aan het gebouw en aan de inrichting van het omliggende park, door bouwmaterialen en kunstwerken aan te dragen. Echter zou pas vijf maanden later, lang na afloop van de tweede Haagse Vredesconferentie, de werkelijke bouw van het Vredespaleis eindelijk beginnen.
Het exterieur
Noorwegen en Zweden leverden flinke hoeveelheden graniet voor de voorkant van het paleis en voor de decoratie van het basement van het gebouw en de oprit. Het entree-hek van roestvrij staal en bronzen medailles was afkomstig van Duitsland. Het torenuurwerk was geschonken door Zwitserland.
De fontein in het binnenhof was vervaardigd door de Koninklijke Porselein Fabriek Kopenhagen. De Bronzen en roestvrije stalen entreedeuren in art nouveau stijl van de hoofdingang kwamen uit België en waren ontworpen door Rene Tochebus Forreniers en Leon Bray en de bouwmeester van het paleis J.A.G van der Steur.
De kolommen en pilasters zijn van Blanc Clair marmer en Paonazzo marmer en waren een geschenk van Italië.
Het interieur
De interieurs waren rijk gedecoreerd in een op de Italiaanse en Hollandse renaissance geïnspireerde stijl, waarbij in de voorstellingen en ornamenten direct of indirect het thema van de vrede werd gesymboliseerd.
Er zijn vazen uit Hongarije, zes staande kandelabers met kristallen kapjes uit Oostenrijk, een marmeren beeld van een vrouw die de vrede uitbeeldt, afkomstig uit Polen, een buste van Mahatma Gandhi, welke een geschenk is van India en een beeld van Andres Bello, die geleverd was door Venezuela.
De grote en kleine rechtszaal zijn versierd met raam-in-lood afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, een schilderstuk uit Frankrijk, een sculptuur van de troon van Minos uit Griekenland, een gobelin op canvas, tevens uit Frankrijk en een manhoge vaas, welke een geschenk was van Nicolaas II, tsaar van Rusland.
Erg bijzonder is de Japanse zaal op de eerste verdieping. Deze is betimmerd met houtsoorten, afkomstig uit Brazilië. De wanden zijn bespannen met handgeweven zijde uit Japan. Het grote tapijt is een geschenk van Turkije. Verder zijn er vazen uit China en slagtanden uit Thailand.
In het trapportaal staan verder nog een grote ‘Vrouwe Justitia’ uit de Verenigde Staten en een Christusbeeld uit Argentinië. Nederland schonk de grond, waarop het gebouw verrees en zeven glas-in-lood ramen voor het trapportaal. Aan de voet van de trap staan twee vergulde lusters met kristallen lampenkapjes. Aan de voet is het wapen van Den Haag.
De tuin
De schitterende tuin zou ontworpen worden door Th. Mason. Van deze aanleg is heden alleen nog de rozentuin en de langgerekt vijver over. In deze tuin staat het beeld ‘Gruwelen van de Oorlog’ welke een geschenk is van Chili. Verder staat er in de tuin ook een beeld van Toon Dupuis als monument voor de arbeiders. In 1937 werd er een beeld van Erasmus door Hildo Krop neergezet.
De Haagse Beek loopt van het park Zorgvliet onder de Carnegielaan door en voedt de vijver in de tuin van het Vredespaleis. Dit is de laatste plek waar de Beek te zien is. Na het verlaten van de tuin van het Vredespaleis is de Beek overkluisd, totdat ze uitkomt in de Hofvijver.
Uiteindelijk zou het gebouw in 1913 geopend worden in aanwezigheid van koningin Wilhelmina en Andrew Carnegie. Een jaar later zou de Eerste Wereldoorlog uitbreken.
~ Michiel Coolen – Den Haag zoals het was
