De kuierlatten nemen & de biezen pakken

Wie “de kuierlatten neemt” maakt zich uit de voeten. De persoon in kwestie neemt de benen of vertrekt met de noorderzon. De uitdrukking is zeer bekend, maar wat zijn kuierlatten eigenlijk?

Heel spectaculair kunnen we het niet maken: met kuierlatten worden gewoon de benen van een mens genoemd, die immers nodig zijn om je uit de voeten te maken. ‘Kuier’ komt van ‘kuieren’, een woord dat gebruikt wordt om aan te geven dat iemand op zijn gemak wandelt. In plaats van kuierlatten spreekt men ook wel eens van de ‘benenwagen’.

De biezen pakken

Gerelateerd aan de uitdrukking ‘de kuierlatten nemen’ is ‘de biezen pakken’. Deze uitdrukking wordt bijvoorbeeld gebruikt als iemand ontslagen is. De ongelukkige moet dan zijn of haar ‘biezen pakken’. Volgens het Groot Uitdrukkingenwoordenboek van Van Dale vindt deze uitdrukking zijn herkomst in bies dat soms langs het water groeit. Vroeger maakte men hier matten van. Mogelijk houdt de uitdrukking verband met rondreizende kunstenaars die dit soort matten gebruikten om hun werk op te tonen.

Taalkundige F.A. Stoett maakt in zijn bekende werk Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden (1923-1925) ook melding van de uitdrukking ‘zijn matten oprollen’, dat eveneens de betekenis ‘vertrekken’ heeft.

Lijst met Historische uitdrukkingen en spreekwoorden
Boekenrubriek: Taalgeschiedenis

Bronnen