Donatio Constantini – De schenking van Constantijn

De Donatio Constantini (Schenking van Constantijn) is een Latijnse oorkonde uit de achtste eeuw. Volgens deze oorkonde, die later vervalst bleek, stond Constantijn de Grote het wereldlijk gezag over het westen af aan de bisschop van Rome, die tegelijkertijd ook boven alle andere bisschoppen werd gesteld.

In de oorkonde wordt onder meer de belijdenis van Constantijn geschreven, evenals diens bekering, genezing van melaatsheid en doop door paus Silvester I. Als dank voor zijn genezing ven melaatsheid, zou de keizer de paus het wereldlijk gezag hebben gegeven over het westen. In de strijd tussen pausen en wereldlijke vorsten is de Donatio Constantini gedurende een groot deel van de Middeleeuwen ingezet.

Vervalsing

Lang waren er echter twijfels over de echtheid. In de vijftiende eeuw trokken de humanisten Nicolaas van Cusa en Lorenzo Valla de echtheid van de oorkonde openlijk in twijfel. Hoewel aangetoond werd dat het inderdaad om een vervalsing ging, bleef de oorkonde hierna nog geruime tijd gebruikt worden om de wereldlijke macht van de Kerk op te eisen. Dit gebeurde bijvoorbeeld nog onder paus Julius II (r. 1503-1513).

In de zestiende eeuw wezen ook steeds meer hervormers op het feit dat de Donatio Constantini niet echt. In de negentiende eeuw erkende de Katholieke Kerk zelf ook officieel dat het document een vroegmiddeleeuwse falsificatie is.

Lees ook: De valse Middeleeuwen

Bronnen ▼