Op plekken waar ten tijde van kamp Vught een spoorlijn liep worden volgende week drie spoordelen onthuld. Bij de spoordelen staan informatiepanelen waarop melding wordt gemaakt van de gevangenentransporten tijdens de Tweede Wereldoorlog.
“Lieve schatten, wij zijn op transport, waarschijnlijk Duitsland. Vol goede moed, alles prima. Moed en vertrouwen. Oneindig veel liefs jullie Hetty.”
Op drie plaatsen (op de kruising Loonsebaan-Breautélaan, bij de toegangsweg naar de fusilladeplaats en aan de achterzijde van Nationaal Monument Kamp Vught) is nu een deel van de kampgeschiedenis weer zichtbaar gemaakt. Aansluitend of los van een bezoek aan Nationaal Monument Kamp Vught kan iedereen vanaf 4 november de drie spoordelen met informatiepanelen bekijken in en om de Vughtse Heide.
Zwaar materieel
Eind 1943 was de Duitse bezetter op zoek naar een goede locatie voor een vliegtuigsloperij. Het vliegtuigschroot kon opnieuw gebruikt worden in de oorlogsindustrie. In en rond het concentratiekamp Vught was voldoende ruimte om een dependance van de sloperij in Utrecht in te richten: het ‘Zerlegebetrieb Herzogenbusch’. Een spoorlijn was nodig is om het zware materieel aan te voeren. Het spoortracé werd in februari en maart 1944 aangelegd door gevangenen, het zogenaamde ‘Eisenbahnbau Kommando’. Op het hoogtepunt gingen maandelijks 350 tot 400 wagons met schroot het kamp in en uit.
Gijzelaars
Het eerste gevangenentransport via de spoorlijn vond plaats op 24 mei 1944, toen 650 mannen vanuit het kamp gedeporteerd werden richting Dachau. Op 2 juni 1944 vertrok een transport met ‘Philips-joden’ naar Auschwitz. Daarnaast waren er in september nog twee gevangenentransporten naar Sachsenhausen en Ravensbrück. Daarna moesten 200 achtergebleven gijzelaars kamp Vught schoonmaken. Een groot deel van de kampinventaris werd door hen ingeladen in treinen en kwam terecht in het kamp Bergen-Belsen. Op 17 september werden de laatste gevangenen vrijgelaten en nam de Wehrmacht het kamp over. De gemeente Vught werd bevrijd op 26 en 27 oktober 1944.
Weer zichtbaar
Na de oorlog lag de spoorlijn er nog een tijd ongebruikt, totdat deze in juni 1948 werd verwijderd. In 2013 werd een deel van een ander te ontmantelen spoortracé uit ’s-Hertogenbosch opgeslagen in een kazerne, op verzoek van Nationaal Monument Kamp Vught met het voornemen om enkele spoordelen te plaatsen op de oorspronkelijke plekken.
Op vrijdag 4 november worden drie spoordelen officieel onthuld met bijbehorende informatiepanelen. Het project wordt ondersteund door diverse onderdelen van de Genie (Defensie), naast financiële bijdragen van het vfonds, de Gemeente Vught en Streekfonds Het Groene Woud.
Boek: De geschiedenis van kamp Vught
Meer Tweede Wereldoorlog
