Invloedrijke soennitisch islamitische prediker die als verzetsstrijder actief was in het Brits Mandaat Palestina en in het Frans Mandaat Syrië. Stichtte in 1930 de militante groepering Zwarte Hand die aanslagen pleegde op verschillende Joodse en Britse doelen.
Al-Qassam werd in 1882 geboren in Jableh, een kustplaats in West-Syrië, en studeerde aan de Al-Azhar Universiteit in Caïro. Na zijn terugkomst in Syrië werd hij leraar en later imam in de plaatselijke moskee. Nadat in september 1911 de Tripolitaanse Oorlog uitbrak en Italië Libië binnenviel, riep Izz ad-Din al-Qassam de Jihad uit en startte hij met het werven van fondsen voor een bevrijding van Libië. Hij wist tientallen vrijwilligers om zich heen te verzamelen en trok toen op naar Libië om te vechten. De Ottomanen aldaar hielden hem echter tegen en stuurden hem terug naar huis.
Na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog trad al-Qassam toe tot het leger van het Ottomaanse Rijk. In de buurt van Damascus volgde hij een militaire opleiding. Uiteindelijk werd hij als geestelijke toegevoegd aan een militaire basis.
Syrische opstand
De islamitische prediker en verzetsstrijder vluchtte hierop naar Haifa. Hier zette hij zijn werk als onderwijzer voort en zette hij onder meer een school op waar arbeiders ’s nachts konden worden opgeleid tot imam en worden onderwezen in de leer van de islam.
Zwarte Hand
In 1930 richtte al-Qassam de Zwarte Hand op, een militante anti-Zionistische en anti-Britse beweging die door de autoriteiten van het mandaatgebied geregeld werd bestempeld als terroristisch. al-Qassam rekruteerde met name onder vanwege Joodse immigratie landloos geworden boeren en zorgde dat deze een militaire opleiding kregen. In 1935 had hij de beschikking over tussen de 200 en 800 gewapende en getrainde mannen. De Zwarte Hand pleegde vele aanslagen, vooral op Britse en Joodse doelen, waarbij veel mensen om het leven kwamen.
Als verzetsstrijder mag al-Qassam dan geen echte successen hebben geboekt, populair was en is hij in het Midden-Oosten nog bij een groot aantal mensen. Met name voor veel Palestijnen is al-Qassam een held en een martelaar. De manier waarop hij stierf spreekt velen aan. Al-Qassam zou terwijl hij omsingeld was door de Britten zijn mannen opgedragen te hebben te sterven als martelaren en zelf als eerste het vuur hebben geopend. De gewapende tak van Hamas draagt de naam van al-Qassam en ook de zelfgebouwde raketten die Hamas afvuurt op Israël zijn naar hem vernoemd. De begrafenis van al-Qassam trok in 1935 duizenden mensen. Hij werd begraven op de moslimbegraafplaats bij Nesher, een stad in het Haifa District. Die stad maakt momenteel overigens onderdeel uit van Israël.
- Link: Hamas
