John Smith, Engelse zeevaarder die de eerste Engelse kolonie in Noord-Amerika stichtte: Jamestown. Dat ligt in de huidige staat Virginia. Hij wordt vaak geassocieerd met een Indiaans meisje, Pocahontas, over wie Walt Disney een tekenfilm maakte.
John Smith wordt in 1580 geboren in Engeland. Als hij zestien is overlijdt zijn vader. Hij besluit daarna te gaan varen bij de koninklijke vloot. Binnen twee jaar promoveert hij tot kapitein. In 1602 wordt Smith gevangen genomen in Turkije en als slaaf verkocht. Hij wordt door de eigenaar naar diens vrouw gestuurd, als een cadeautje. De vrouw wordt echter verliefd op Smith en stuurt hem naar haar broer, die hem zal opleiden voor het Turkse leger.
Smith vermoordt de broer en vlucht. Hij krijgt van Engeland een beloning voor zijn heldendaden en reist twee jaar de wereld over. Smith is behalve avonturier ook schrijver. Er wordt echter getwijfeld aan de waarheid van zijn memoires. Volgens sommigen is Smith een fantast. Sommige dingen zijn echter wel heel erg aannemelijk. Zijn wapenschild, met daarop drie koppen Turken, droeg de inscriptie vincere est vivere (overwinnen is overleven).
Jamestown
Na zijn terugkeer strijdt John Smith enige tijd aan Nederlandse zijde tegen Spanje, tijdens de Nederlandse onafhankelijkheidsoorlog. Daarna gaat hij zich bemoeien met de plannen om het Amerikaanse Virginia, in de Nieuwe Wereld, te koloniseren. In 1606 vertrekt hij met ruim honderd mannen, waaronder vooral veel avonturiers, naar Virginia. De mannen hebben uit naam van de koning een doos meegekregen met daarin een brief met de namen van de mannen die de kolonie moeten gaan leiden. Deze doos mag echter pas na aankomst worden geopend. Smith beschouwt zichzelf als de gedoodverfde leider en krijgt het tijdens de overtocht aan de stok met de andere opvarenden. Hij wordt uiteindelijk op beschuldiging van muiterij benedendeks opgesloten. Als de expeditie arriveert in Virginia en de doos wordt geopend, blijkt de lijst ook de naam van John Smith te bevatten. Hij wordt daarop vrijgelaten.
Het verblijf in Virginia is allerminst prettig. De winters zijn koud, er is te weinig water en de mannen worden doorlopend aangevallen en bestolen door de Powhatan-indianen. Smith is niet tevreden met de mannen waarmee hij zit opgescheept. Die blijken niet mee te werken willen aan het vrijmaken van akkers of planten van gewassen. In plaats daarvan stelen de avonturiers liever voedsel van de indianen. Het samenraapsel aan mannen omschrijft Smith als…
“…heren, kooplui, dienstknechten, losbollen en dergelijke, tienmaal meer geschikt om een gemeenschap te bederven dan er een te beginnen, of zelfs in stand te helpen houden.” Bron: Deze waarheden – Jill Lepore
In 1607 wordt Smith gevangen genomen door de indianen. Uiteindelijk staan de stamleden klaar met knuppels om hem te doden. Volgens de brieven van Smith wordt hij dankzij de dochter van het opperhoofd, Pocahontas, echter gered. Zij zou zich op hem hebben gestort om zo de klappen op te vangen. Of dat waar is, daarover wordt echter door historici getwijfeld, omdat verschillende brieven elkaar tegenspreken.
Sommigen zeggen dat de ‘redding’ van Pocahontas slechts een deel was van het ritueel. Smith sluit vrede met de indianen en keert terug naar de kolonisten. Smith is de eerste die het gebied waar nu Washington D.C. is gevestigd bezoekt (1608).
In datzelfde jaar zou Pocahontas de kolonisten gered hebben. De kolonisten worden uitgenodigd door de indianen voor een ‘vriendelijke’ ontmoeting. Pocahontas komt de mannen echter waarschuwen dat de indianen van plan zijn hen te vermoorden. De kolonisten blijven daarna op hun post en ontlopen zo en ontkomen aan het gevaar.
In 1608 wordt Smith gouverneur van het gebied. Smith is populair omdat hij – in tegenstelling tot de andere kolonisten – niet alleen aan geld denkt, maar ook zorgt voor eten. Onder leiding van Smith groeit de kolonie. In 1609 raakt Smith gewond, doordat er been lading buskruit in zijn schoot tot ontploffing komt. Hij vertrekt daarna naar Engeland om te genezen en keert nooit meer terug naar Jamestown.
New England
in 1614 vertrek de volledig herstelde Smith opnieuw naar Amerika. Deze keer reist hij langs de kust van Maine en Massachusetts Bay. Hij moet dit gebied ‘New England’. In 1615 wordt hij gevangen genomen door Franse piraten. Na enige weken ontsnapt hij en keert hij terug naar Europa. Hij schrijft daar zijn reisverslagen en sterft uiteindelijk in 1631.
De avonturen van John Smith en Pocahontas zijn tweemaal, hevig geromantiseerd, op het witte doek gebracht. In 1995 kwam de Disneyfilm Pocahontas uit en in 2005 werd het verhaal iets realistischer uitgebracht onder de titel The new world.