Het kasteel van Schendelbeke dateert uit de late dertiende of vroege veertiende eeuw en speelde een rol in de versterking van de oostgrens van het Graafschap Vlaanderen en in de Honderdjarige oorlog. In 1453 werd het kasteel ingenomen en vernield door de Bourgondische hertog Philips de Goede. Na de verwoesting bleef het archeologisch bodemarchief nagenoeg onaangeroerd en in optimale omstandigheden bewaard. Minister Bourgeois naar aanleiding van de verleende beschermde status:
“De bescherming van dit waardevolle gebied zorgt er voor dat voortaan rekening wordt gehouden met de archeologische waarde van de ondergrond. Een aantal voorschriften in deze bescherming moeten ervoor zorgen dat ingrepen in de bodem op een wetenschappelijk verantwoorde manier gebeuren. De site moet behouden blijven, enerzijds als getuige, anderzijds met het oog op toekomstig onderzoek.”
In 1965 werden fundamenten van het kasteel aangetroffen bij de aanleg van de hogedruk waterleiding Elst-Espinette. Negen jaar later werd een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd door enkele amateurarcheologen uit Schendelbeke.
In 2009 is een archeologische evaluatie en waardering van de kasteelsite uitgevoerd. Dit onderzoek, uitgevoerd door RAAP Archeologisch Adviesbureau, heeft de archeologische resten van het kasteel nauwkeurig in kaart gebracht. Het rapport van dit onderzoek vormde het uitgangspunt voor het beschermingsdossier.
- Boek: Kastelen, 1001 foto’s
