Vanaf 3 oktober is in Museum Meermanno de tentoonstelling ‘Xtra Small. Miniatuurboekjes in Museum Meermanno’ te bewonderen. Samen met collega Rickey Tax zocht ik de afgelopen weken de mooiste en meest bijzondere kleine boekjes uit onze collectie bij elkaar. Die boekjes hebben als gemene deler dat ze niet hoger zijn dan drie inch (76 mm), de zogenaamde Bondy-richtlijn.
Maar daar wilde ik het niet over hebben. Het vervelende van het maken van een selectie is dat er een heleboel moois afvalt dat je ook graag had willen laten zien. Omdat twintig boekjes met de werken van Cicero wel erg veel is, of omdat een boekje eigenlijk in een te slechte staat is om te exposeren – al kunt u het dan natuurlijk altijd adopteren via onze actie ‘Boek zoekt vrouw, man en bedrijf’. Maar van de kleinste van onze Parijse bijbels vond ik het wel echt jammer. Die was namelijk te groot.
Het Museum heeft vijf van die bijbels. Het zijn kleine boeken – dit exemplaar is 114 mm hoog – uit de dertiende eeuw of vroege veertiende eeuw. Dat neemt niet weg dat ze net zo zijn vormgegeven als hun grote broers: de tekst in twee kolommen, met versierde initialen en (soms) miniaturen. Ze zijn geschreven op flinterdun perkament. De (Latijnse) bijbeltekst is een ‘gecorrigeerde’ versie van Hieronymus’ vertaling uit ca. 400, die in de dertiende eeuw door Dominicaanse monniken in Parijs werd gemaakt. Vandaar de naam van dit type boek, waarvan overigens ook grote exemplaren bestaan.
Herbonden
De andere Parijse bijbels in de museumcollectie zijn groter, al is de grootste met 170 mm nog altijd bescheiden te noemen. Hoewel: bijna alle middeleeuwse handschriften zijn minstens een keer herbonden, waarbij alle buitenmarges zijn afgesneden. Oorspronkelijk zijn ze dus allemaal (iets) groter geweest.
~ Erik Geleijns – Museum Meermanno
Conservator oude collectie
Boek: My Miniature Library – 30 Tiny Books to Make, Read and Treasure
Museum Meermanno in Den Haag zet op Historiek iedere maand een interessant boek uit de eigen collectie in de schijnwerpers. Er wordt wisselend aandacht besteed aan de historische en moderne (v.a. 1850) collectie van het museum. Een overzicht van al geplaatste boeken is altijd op deze pagina te vinden.
