Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 10 | Signalementen week 12 >>>

Selectie week 11

Van kamer tot kamer Waanders – € 24.95

‘Wil je mijn huis zien’, vraagt de bewoner en dan volgt meestal een rondleiding door het huis. Een woning bevat meerdere vertrekken met ieder een eigen functie, die in de loop van de eeuwen nogal veranderde. Van die grote veranderingen laten we in dit boek zien hoe die kamers er in de afgelopen eeuwen uitzagen en hoe erin werd gewoond. In dit boek wordt de lezer langs zestien verschillende kamers geleid.
Fragmenten: Achter de voordeur: 500 jaar wonen in Nederland
Meer informatie / bestellen

De Republiek der Letteren – Hans Bots Vantilt – €24.50

De Europese intellectuele wereld 1500-1760
Sinds de tijd van Erasmus duidt het begrip ‘Republiek der Letteren’ de virtuele gemeenschap van geletterden of geleerden aan, die in beginsel voor iedereen openstond en waarin nationale en confessionele grenzen zouden moeten worden overstegen en een gemeenschappelijke taal werd gehanteerd, aanvankelijk het Latijn en vanaf de zeventiende eeuw steeds vaker het Frans. Deze staat, die zich voornamelijk tot West-Europa beperkte, kende tot het midden van de achttiende eeuw een groot aantal afzonderlijke culturele centra die met elkaar in verbinding stonden.
Fragment: De Republiek der Letteren
Meer informatie / bestellen

Gemeente in de genen. Tradities en toekomst van de lokale democratie in Nederland Prometheus – € 19.99

Democratie begint bij de gemeente. Daar ligt de bron van burgerschap, zeker in Nederland. Hier is de burger al eeuwenlang eigenaar van de lokale democratie. Al vanaf de vroege Middeleeuwen namen lokale gemeenschappen het lot zelf in handen. Samen vormden die ons land uit veen, moeras en water. Centraal bestuur en adel kregen er nooit echt vat op, het lokale zelfbestuur zit ons in de genen. Tegenwoordig staat de lokale democratie onder druk. We zien een doorgeslagen schaalvergroting, ongekende decentralisering, schurende verhoudingen tussen gemeenteraadsleden en bestuurders, die hun gemeente besturen als bedrijfsmanagers.
Bespreking: Leesvoer voor gemeenteraadsleden (in spe)
Voorpublicatie: De Nederlandse Opstand: een lokale revolutie
Meer informatie / bestellen

Het masker van de massamoordenaar – Kevin Prenger Brave New Books – € 22.25

Op 25 juli 1944 verschijnt Arthur Nebe onaangekondigd niet op zijn werk. Dat is ongebruikelijk; de chef van de Duitse Kriminalpolizei is een workaholic die nooit zonder reden verstek laat gaan. Niemand weet nog dat hij ondergedoken is. Hij vreest dat de Gestapo hem op het spoor is vanwege zijn betrokkenheid bij de bomaanslag op Hitler door Claus von Stauffenberg op 20 juli.
Bespreking: Het masker van de massamoordenaar
Voorpublicatie: Arthur Nebe, oorlogsmisdadiger en samenzweerder tegen Hitler
Meer informatie (+ video) / bestellen

Het zwart-wit denken voorbij – Piet EmmerNieuw Amsterdam – € 16.99

Geschiedenis is een permanent proces van verandering; de trotse zekerheden van toen zijn de schaamte en schande van nu. Dat wéét bijna iedereen, maar in de praktijk worden steeds vaker moderne morele maatstaven op het verleden geprojecteerd. De Gouden Eeuw, ‘foute’ standbeelden, het hulpje van Sinterklaas – in feite alle geschiedenis lijkt het dezer dagen te moeten ontgelden. Bezien met de bril van nu ontstaat zo een sterk verwrongen beeld van gevoelige historische onderwerpen als kolonialisme, slavernij en migratie.
Bespreking: De kijk op kolonisatie (door de eeuwen heen)
Meer informatie / bestellen

Een geschiedenis van het onderwijs in Nederland Wereldbibliotheek – € 22.99

Wat is dat toch met het onderwijs in Nederland? De ene onderwijsvernieuwing is nog niet in gang gezet of de volgende komt er al aan. Nu eens sluit het onderwijs niet goed aan op wat de toekomst van de leerlingen vraagt, dan weer leidt het niet voldoende op tot menslievende en democratische Nederlanders. Wat het onderwijs ook allemaal tot stand moet brengen, het is nooit goed genoeg.
Bespreking: Over onderwijsidealen en een slimme vis
Meer informatie / bestellen

De reis van Syntax Bosselman. Verhalen over de slavernij

Waarom deed Nederland mee aan de slavenhandel? En hoe gaan we vandaag de dag om met dit lelijke stuk uit onze geschiedenis, dat niet meer uit te wissen valt? Arend van Dam besloot op zoek te gaan naar antwoorden op deze lastige vragen. Hij tekende de historische verhalen op waar hij tijdens zijn zoektocht op stuitte. Over tot slaaf gemaakten en slavenhandelaars, over helden en schurken. En over Syntax Bosselman, die in 1883 samen met 27 landgenoten vanuit Suriname naar Nederland werd gehaald voor de Wereldtentoonstelling.
Meer informatie / bestellen

De Messias van Blauwe Sluis. Godsdienstwaanzin in Nederland

In februari 1900 vermoordt de boer Mettinus Scherff (de Messias van Blauwe Sluis) zijn knecht Jan Brenkman. Opgehitst door een fanatieke ‘blikken dominee’ meent hij dat de duivel in de knecht gevaren is. In een broeierige erotisch geladen sfeer wordt het lichaam van het slachtoffer, onder gejuich en psalmgezang, vermorzeld. Godsdienstwaanzin, ingegeven door angst voor Satan (vuur) en de elementen (water) is in de vorige eeuw nog twee keer aanleiding voor uitzonderlijk wrede moorden.
Meer informatie / bestellen

Nederlandsche Vogelen. 1770-1829

Tussen 1770 en 1829 verscheen een bijzonder boek: Nederlandsche vogelen van Cornelis Nozeman en Christiaan Sepp en zoon. Het was de eerste poging om een overzicht te geven van alle inheemse vogels, in woord én beeld. Het oorspronkelijke, vijfdelige werk bevat 250 unieke, met de hand ingekleurde gravures en levendige beschrijvingen van meer dan 200 vogelsoorten. Het is een van de topstukken uit de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
Meer informatie / bestellen

Galicische wetten. Over de oorsprong van ‘genocide’ en ‘misdrijven tegen de menselijkheid’

Als mensenrechtenadvocaat Philippe Sands wordt uitgenodigd om een college te geven in de West-Oekraïense stad Lviv, ontdekt hij een reeks buitengewone historische toevalligheden. Dit is het begin van een speurtocht die hem de halve wereld over zal voeren op zoek naar de oorsprong van het internationaal recht en zijn eigen geheime familiegeschiedenis, beginnend en eindigend met de laatste dag van de Neurenbergprocessen.
Meer informatie / bestellen

De Stephen Fry Kronieken. Een autobiografie

Stephen Fry is een van de meest opvallende persoonlijkheden uit de recente Britse tv-geschiedenis, een begenadigd komiek en schrijver. In De Fry Kronieken vertelt hij over zijn jaren als student in Cambridge. Daar ontmoette hij Hugh Laurie, met wie hij onder meer de legendarische serie A bit of Fry and Laurie zou maken, maar ook Emma Thompson, die zou uitgroeien tot een wereldberoemd actrice. Gaandeweg ontdekt Fry waar hij goed in is: acteren en het bedenken en schrijven van sketches.
Meer informatie / bestellen

Een meelijwekkend volk. Vreemden over Friezen van de oudheid tot de kerstening

Een bloemlezing van teksten uit de oudheid en vroege middeleeuwen waarin ‘vreemden’ over Friezen schrijven. Voor het eerst worden die teksten in zowel Nederlandse als Friese vertaling aangeboden. De tijdsspanne is ruim genomen: van de vroegste geschriften waarin gewag wordt gemaakt van de continentale kuststrook in Noordwest-Europa, tot de laatste vroegmiddeleeuwse auteurs die zich nog konden verwonderen over schokkende voorbeelden van Friese onaangepastheid.
Meer informatie / bestellen