Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 1 & 2 | Signalementen week 4 >>>

Selectie week 3 (2023)

1923, het jaar van de omslag
In 1923 kwam de naoorlogse periode ten einde en sloeg de stemming om naar wat de roaring twenties zouden worden, op weg naar de crash weer vijf jaar later. Het was een crisisjaar. In Duitsland culmineerden de bezetting van het Ruhrgebied, de enorme inflatie en de dreigende instorting van de Weimarrepubliek in Hitlers Bierkellerputsch; in Spanje en Turkije kwamen sterke mannen aan de macht; en in de VS was er een president die letterlijk de schandalen niet overleefde en werd opgevolgd door een hands?off conservatief.
Fragment: Wakkerde de aardbeving van 1923 de Japanse oorlogszucht aan?
Bespreking: Democratie als grote verliezer in 1923
De Feniciers
Tussen 1500 en 400 v.Chr. waren de Feniciërs – afkomstig uit Fenicië, het huidige Libanon – de belangrijkste en succesvolste zeevaarders en handelaars rond de Middellandse Zee. Zij stichtten overal koloniën, waarmee ze de handel over zee, na het verval van het Minoïsche Kreta, in stand hielden totdat de Romeinen de suprematie in het Middellandse Zeegebied overnamen.
Fragment: Antieke auteurs over de Feniciërs
Bespreking: De Feniciërs, een multicultureel volk uit het Middellandse Zeegebied
De kampschilders
In ‘Kampschilders’ van Jan Brokken vertelt de geschiedenis van zijn vader Han die in het jappenkamp o.a. Rudolf Bonnet en Willem Hofker ontmoet. De kunsten bloeiden in het midden van de jaren dertig op Bali. Vanuit de hele wereld trokken kunstenaars naar het eiland en raakten geïnspireerd en betoverd door de Balinese cultuur. Onder hen ook de schilders Rudolf Bonnet en Willem en Maria Hofker. Maar aan die wereld kwam een eind toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.
Bespreking: Kunst als middel om de oorlog te overleveren
Flikstories
Stap in het leven van een politiecommissaris en ontdek hoe het dagelijkse leven van een agent eruitziet. Agenten spelen een hoofdrol in tal van boeken, series en films, maar wat weten we werkelijk over het echte politiewerk? De taak van de politie is meer dan misdaad bestrijden. De politie is er vooral om mensen te helpen, vaak wanneer die heel kwetsbaar zijn. Commissaris Christian De Coninck geeft u inzicht in de meest spraakmakende zaken van zijn veertigjarige politiecarrière.
Het innerlijk getto
Buenos Aires, 1940. Een groep vrienden, Joodse ballingen, ontmoet elkaar dagelijks in Café Tortoni. Wat hen tussen alle prietpraat door vooral bezighoudt: wat er gebeurt in het Europa dat ze nog maar net ontvlucht zijn. En wie heeft de meest Joodse aller moeders? Een van die vrienden – Vicente Rosenberg, getrouwd met Rosita en vader van drie kinderen – heeft zijn moeder in Polen achtergelaten. Zij schrijft hem mooie brieven. Maar zij die bleven keerden nooit terug.
Bespreking: Het innerlijk getto
Het meisje van de valse Vermeer
Amsterdam 1945: na de vreugde om de vrede volgt de vergelding. Goed of fout. Nooit eerder wordt de grens zo scherp getrokken. Iedereen die betrokken is geweest bij de nazibezetters moet boeten. Zo ook kunstschilder en restaurateur Jan van Aelst. Hij verkocht aan rijksmaarschalk Hermann Göring een onbekend schilderij van de grote kunstenaar Jan Vermeer. De jonge, ambitieuze verslaggeefster Meg was tijdens de oorlog een belangrijke medewerkster bij de ondergrondse krant Het Parool.
Het Verhaal van Vlaanderen
Het verhaal van Vlaanderen brengt onze volledige geschiedenis, vanaf het moment dat de eerste bewoners zich in onze streken vestigden tot nu. Nooit eerder werd onze geschiedenis, en hoe die ons heeft gemaakt tot wie we nu zijn, op deze manier verteld. Het verhaal van Vlaanderen biedt op een heel toegankelijke manier de nieuwste wetenschappelijke inzichten over onze geschiedenis, van ca. 38.000 jaar geleden tot nu. Het is een verhaal van gouden bergen en zwarte bladzijden, dat alle provincies en alle geledingen van de samenleving omspant.
Fragment: De menselijke zoo van Tervuren
Historische wateratlas NL
De Historische Wateratlas NL laat zien dat de huidige vorm van ons land en de indeling in natte en droge delen eigenlijk nog maar heel jong is. Nederland is eigenlijk niet veel meer dan een hele grote rivierdelta. Eén van de grootste afvoerputten van Europa. De strijd met het water maakt een belangrijk deel van onze identiteit uit. Daar komt ook onze rotsvaste overtuiging uit voort dat we in de toekomst het water altijd de baas zullen blijven.
Bespreking: Gewijzigd perspectief – Nederland en de omgang met het water
Oerland
Terugreizend in de tijd naar het begin van complex leven, dwars door alle zeven continenten, dompelt Thomas Halliday ons onder in oeroude landschappen. Van de mammoetsteppe in de ijstijd naar de weelderige regenwouden van het Antarctica in het eoceen met zijn kolonies reuzenpinguïns, naar het Australië van het ediacarium waar de maan veel meer roze was dan onze huidige maan.
Op eigen houtje
Op eigen houtje van Jessica Merkens is een geschiedenis van vrouwen in de Elfstedentocht. De Nederlandse schaatshistorie van 1890 tot heden. Voor alle schaatsliefhebbers. Op eigen houtje. De ongelooflijke verhalen van vrouwen in de elfstedentocht, van Jessica Merkens biedt een bijzondere en unieke inkijk in de Nederlandse schaatshistorie van vrouwen, van 1890 tot heden. De Elfstedentocht reed marathonschaatser Jessica Merkens nooit. Nieuwsgierig naar de oorsprong van haar eigen fascinatie voor het schaatsen onderzoekt ze de geschiedenis van vrouwen in de Tocht der Tochten.
Vreemdeling in eigen land
De Duitse journaliste Anna Haag hield tijdens de oorlogsjaren een dagboek bij waarin ze onomwonden schreef over het dagelijks leven in het Derde Rijk. Ze tekende gesprekken op tussen mensen in trams, op straat en in winkels. Ze beschreef ontmoetingen met vrienden, buren en familieleden. Het resultaat is een boek vol ontroerende en haast onwerkelijke verhalen.