Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 43 | Signalementen week 45 >>>

Selectie week 44 (2018)

De klassieke wereld in 52 ontdekkingen

Zo’n 2500 jaar geleden voltrok zich rond de Middellandse Zee een culturele revolutie die zijn weerga niet kent. Grieken en Romeinen, Feniciërs en Etrusken, en weldra ook Joden en Christenen, allemaal droegen ze eraan bij, of het nu ging om de ontwikkeling van een monetaire economie of een gedegen staatsinrichting, het beantwoorden van de grote levensvragen, het uitdenken van filosofische en theologische systemen, of baanbrekende ontwikkelingen op het gebied van kunst en techniek. Dat de klassieke wereld onuitwisbare sporen heeft nagelaten in de onze, is duidelijk. Maar wat is er nu werkelijk overgebleven van het gedachtegoed en de prestaties van toen?
Meer informatie (+ video) / bestellen

De man die geen hekel had aan joden – Chaja Polak

In maart 2017 publiceert NRC Handelsblad een interview met de schrijfster van het boek Oorlogsouders. Haar vrijwillig tot de Waffen-SS toegetreden vader, Willem van Boetzelaer, wordt door zijn dochter geportretteerd als iemand die de pech had op het verkeerde moment in de verkeerde kringen te verkeren; hij had geen hekel aan Joden. Met groeiende verbazing volgt Chaja Polak de kritiekloze aandacht voor Oorlogsouders. Pas maanden later zullen publicaties volgen die het manipuleren van de feiten en pertinente onwaarheden aan het licht brengen. Chaja Polak begint zelf ook te schrijven. In zuivere, sobere en beeldende stijl onthult ze een zeer persoonlijke zoektocht. Meer informatie (+ video) / bestellen

De zijderoutes (geïllustreerde editie) – Peter Frankopan

Rijk geïllustreerde editie van internationale bestseller De zijderoutes voor jong en oud. Langs de zijderoutes kom je koningen, handelaren en avonturiers tegen en ontdek je koninkrijken, religies, wetenschap, techniek en veel meer. Aan de hand van verhalen uit alle hoeken van de wereld laat Frankopan zien hoe Oost en West langzaam maar zeker met elkaar verweven zijn geraakt.
Bespreking: De wereldgeschiedenis vanuit mondiaal perspectief
Meer informatie / bestellen

De rechtvaardigen – Jan Brokken

In ‘De rechtvaardigen’ beschrijft Jan Brokken het verhaal van de Nederlandse consul, Jan Zwartendijk. Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog ontdekte deze consul in Kaunas
(Litouwen) een manier om duizenden uit Polen gevluchte Joden het leven te redden: hij schreef voor hen een visum uit voor Curaçao. Daarmee reisden de Joden met de Trans Siberië Express naar Japan, van waaruit ze zich over de hele wereld verspreidden – vrijwel allen overleefden de oorlog. Jan Brokken beschrijft het leven van Jan Zwartendijk en de lotgevallen van de Joden in een meeslepend epos.
Bespreking + podcasts: Nederlandse consul redde duizenden Joden
Meer informatie (+ video) / bestellen

Wereldtheater. De geschiedenis van de cartografie

Wereldtheater bevat de geschiedenis van de cartografie, vanaf mystieke symbolen in het stenen tijdperk tot en met de gps en Google Earth. Het is een fascinerend relaas vol wetenschap, kunst en technologie, een verhaal vol ambitie, praktische toepasbaarheid en dromen over verre werelden. Visionaire geografen (Mercator, Blaeu, Tharp) en heroïsche ontdekkingsreizigers (Columbus, Cook, Nansen, Amundsen) treffen hier de helden van de cartografie (Ptolemaios, Ortelius, Ewing). Dit boek is door de auteur speciaal bewerkt om van een Noors boek een internationaal werk te maken, met veel aandacht voor de Nederlandse en Belgische cartografiegeschiedenis. Meer informatie / bestellen

De tijd in kleur. Beelden uit de wereldgeschiedenis 1850-1960

‘De tijd in kleur’ van de Britse historicus Dan Jones en de Braziliaanse kunstenares Marina Amaral brengt het verleden dichtbij. Het boek omspant een periode van meer dan honderd jaar wereldgeschiedenis, van 1850 tot 1960, van koningin Victoria tot de moord op president Kennedy.
Fragmenten: Ingekleurde foto’s uit de Eerste Wereldoorlog
Bespreking: Welke kleur ogen had Charles Darwin?
Meer informatie / bestellen

De vory. De Russische supermaffia – Mark Galeotti

Ontdek de fascinerende geschiedenis van de Vory v zakone, Ruslands meest gevreesde misdaadklasse. In dit onthullende werk zet Mark Galeotti uiteen hoe de Vory het bewind van Stalin overleefde, het tumult van de Koude Oorlog en de oorlog in Afghanistan doorstond en zich staande hield tijdens de afbrokkeling van het Sovjettijdperk. Deze Russische variant van de maffia kwam op aan het begin van de twintigste eeuw, toen ze met name in de Goelags en gevangeniskampen haar eigen cultuur begon te ontwikkelen, waarin loyaliteit voorop stond. Leden werden gekenmerkt door hun volgetatoeëerde lichamen, symbool voor hun loyaliteit aan de Vory.
Meer informatie / bestellen

Op de schouders van grote en kleine reuzen

Nederland heeft vanaf de zeventiende tot en met de twintigste eeuw veel spraakmakende en indrukwekkende ondernemingen voortgebracht, waar boeiende, verbluffende en soms komische verhalen achter schuilgaan. Die verhalen vormen de rode draad van dit boek. Het vertelt over de bijzondere geschiedenis van vooruitstrevende ondernemers, die kansen pakten toen die zich aandienden en over hoe en waarom die kansen vaak ook weer vervlogen.
Bespreking: Vier eeuwen Nederlandse ondernemers
Meer informatie / bestellen

Oorlog in Gallië – Julius Caesar

Hij is waarschijnlijk de beroemdste Romein aller tijden. En de man van veni vidi vici (‘ik kwam, ik zag, ik overwon’). Roemrucht generaal, meedogenloos strateeg, slim politicus en bovenal meesterlijk schrijver. Want Julius Caesar (ca. 100-44 v.Chr.) verbaast vriend en vijand met bloedstollende verslagen van zijn militaire expedities. Zo heeft hij uitvoerig geschreven over de jaren durende oorlog waarmee hij Gallië veroverde. Heel Gallië? Ja, heel Gallië. Maar vanzelf ging het niet. Opstanden en verzet, moeizame acties in barre streken, successen én nederlagen…
Voorpublicatie: Oorlog in Gallië: een nieuwe vertaling
Meer informatie (+video) / bestellen

De identiteitscrisis van Zwarte Piet

In De identiteitscrisis van Zwarte Piet gaan Jop Euwijk en Frank Rensen op zoek naar de historische, culturele en sociale achtergrond van Zwarte Piet. Hij houdt de gemoederen al jaren bezig, en toch weten de meeste mensen maar weinig over hem. Zijn figuur blijkt zo veranderlijk dat zijn identiteit moeilijk is vast te stellen. Is dat misschien de reden waarom de een zielsveel van hem houdt en de ander door hem wordt gekwetst? Om ervoor te zorgen dat 5 december weer draait om de verbinding en de gezelligheid die de traditie zo waardevol maken, is het belangrijk om de zwartepietendiscussie serieus te nemen.
Fragment: Geschiedenis van de Zwarte Piet-kritiek
Meer informatie / bestellen

Het elfde uur – Pieter Serrien

Op 11 november 1918, om iets na vijf uur ’s ochtends, besloten de strijdende legers dat de wapens exact om 11 uur zouden zwijgen. Ondanks dat besluit ging op vele fronten – ook in België – de strijd onverminderd door. Die laatste oorlogsochtend vielen nog meer dan 2.700 dodelijke slachtoffers, meer dan het daggemiddelde tijdens de oorlog. Pieter Serrien vertelt de tragische laatste dag van de Eerste Wereldoorlog.
Fragment: Hoe Constantin Jacops stierf aan de Spaanse Griep
Fragment: Duitse gasaanvallen op West-Vlaamse burgers
Interview: ‘Te onwaarschijnlijk voor fictie’
Meer informatie / bestellen

Diocletianus. Tussen eenheid en versnippering

Keizer Diocletianus (244-311) kwam aan de macht op moment dat het Romeinse Rijk geteisterd werd door interne twisten en oorlogen en het economisch verval had ingezet. De heersers dreigden hun macht te verliezen. Dat liet Diocletianus echter niet zomaar gebeuren. Hij voerde een nieuwe staatsstructuur in, de tetrarchie, waarbij twee Augusti (keizers) en twee Caesares (vice-keizers) aan het hoofd stonden. Ook stelde hij voor veel goederen en diensten een maximumprijs in om het rijk makkelijker bestuurbaar te maken. Maar met de gedeelde macht was de eenheid soms ver te zoeken. Na zijn aftreden in 305 (een unicum) leefde Diocletianus nog jaren aan de zijlijn, in zijn paleis in Split. Meer informatie (+ video) / bestellen