Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

Selectie week 45

Alexandrië
Het verhaal van een stad die leeft in het verleden
Vraag een inwoner van Alexandrië naar het mooie van zijn stad, en hij begint over het verleden. Van Alexander de Grote en de mythische bibliotheek tot de gloriedagen aan het begin van de 20e eeuw toen de Egyptische stad de grandeur van een Europese hoofdstad had. Vandaag de dag is er echter weinig meer over van dat heroïsche verleden.
Fragment: De (valse) weemoed naar kosmopolitisch Alexandrië
Bekijk boek

Amsterdam, het water en de mensen
Een dag aan de Amstel in 1275
Op 27 oktober 2025 is het 750 jaar geleden dat Amsterdam voor het eerst in een document is genoemd. Die gebeurtenis staat centraal in Amsterdam, het water en de mensen. Gabri van Tussenbroek en Ranjith Jayasena nemen de lezer in een uiterst toegankelijk verhaal mee naar de oevers van de Amstel in het jaar 1275. Amsterdam bestond op dat moment al langer. Maar wat was het voor plaats?
Bekijk boek

Dagboek van de popmuziek
Wat gebeurde er op welke dag in de popmuziek? Wie steeg er naar de top? Welke bands gingen uit elkaar? Welke iconische elpee verscheen, en wie won op die specifieke dag het songfestival? Dit rijk geïllustreerde boek beschrijft de hoogte- en dieptepunten in de popmuziek per dag, vanaf 1954 tot nu.
Bekijk boek

De droom van Den Haag
De Haagse vredesconferenties en het ontstaan van een nieuwe wereldorde
Moderne wapens, internationale conflicten en toenemend wantrouwen vormden aan het einde van de negentiende eeuw een gevaarlijk huwelijk. Om die dreigende geweldsspiraal te beteugelen kwam in 1899 en 1907 een bont gezelschap van diplomaten, juristen en activisten bijeen in Den Haag. Op twee internationale vredesconferenties werkten zij aan verdragen en organisaties die tot een vreedzamere wereld moesten leiden.
Bespreking: In 1899 en 1907 kwam de wereld naar Den Haag om te praten over vrede
Bekijk boek

De mensheid zal nog van mij horen
Stemmen uit het dagboekarchief
Bij toeval stuit Joris van Casteren op een merkwaardig archief, gevuld met dagboeken van honderden onbekende mensen. Het blijkt vele stemmen te bevatten van ‘gewone’ Nederlanders die onvoorstelbare dingen meemaken. Het dagboek is voor hen een schuilplaats waarin ze zich terugtrekken en vervreemden van de wereld. Ze hopen op een lezer in de verre toekomst, die hun ongehoorde verhalen verder zal vertellen.
Bespreking: Eerlijke (en deprimerende) dagboeken van gewone Nederlanders
Bekijk boek

De stem van de universiteit
Universitaire pers sinds de late negentiende eeuw
Sinds de jaren zeventig van de twintigste eeuw kennen Nederlandse universiteiten kranten met redacties van professionele journalisten. Ze brengen nieuws over wat de universiteit, medewerkers en studenten raakt, en bieden een platform voor opinie en debat.
Bespreking: Persvrijheid vinden universiteiten niet altijd vanzelfsprekend
Bekijk boek

Eenmanspartij
Xi Jinping en de toekomst van China als wereldmacht
Het lijkt er steeds meer op dat het lot van de wereld in handen ligt van de president van de Volksrepubliek China: Xi Jinping, de autoritaire leider van ’s werelds meest geheimzinnige regime. Maar wie is deze permanent glimlachende sfinx?
In Eenmanspartij beschrijft Chun Han Wong Xi’s harde aanpak van dissidenten, zijn verontrustende onderdrukking van tegenstanders en zijn strategieën om invloed uit te oefenen, zelfs tot ver buiten de grenzen van China.
Bekijk boek

Het eiland van Anna
Schokland en de geschiedenis van een thuis
Anna Diender werd er niet geboren, maar ze voelde zich er in alles mee verbonden. Met Schokland, die magische plek midden in de strakke Flevopolder. Lange tijd was Schokland een levendig visserseiland in de Zuiderzee. Het was de thuishaven van Anna’s grootouders. Tot de overheid in 1859 besloot om het eiland te ontruimen.
Bespreking: Een invoelende geschiedenis van Schokland
Bekijk boek

Op stap in het oude Rome
Philip Matyszak weet de geschiedenis van de oudheid en dan met name het Romeinse Rijk op zo’n manier te beschrijven dat je niets liever wilt dan er ook écht eens rond te lopen. En dat kan nu! Matyszak is onze gids en leidt ons in tien wandelingen rond door het prachtige en indrukwekkende oude Rome van voor de ineenstorting van het rijk.
Fragment: Een bezoek aan het beroemde Forum van Trajanus
Bekijk boek

Ruud Lubbers (1939-2018)
Een slag anders
Ruud Lubbers was 43 jaar toen hij in 1982 minister-president werd. Jongensachtige uitstraling, een wat wilde bos haar en in de loop van de dag ook een stoppelbaard. Getrouwd met Ria, die het hart op de tong had en regelmatig ‘de bladen’ haalde. Tweemaal was hij lijsttrekker voor het CDA en hij scoorde beide keren 54 zetels, nog altijd een record. Lubbers zette het ambt van minister-president naar zijn hand en dacht voortdurend mee – ook als collega’s daar geen prijs op stelden.
Bekijk boek

Zarathustra spreekt
Wie ben je, wat ben je en waarvoor ben je op deze wereld
Duizenden jaren geleden woonden diep in de Euraziatische steppe een aantal stammen, onze voorvaderen. Hun levens waren zwaar: de toekomst was duister en hun religieuze leiders, met hun vele, altoos ruziemakende goden, waren onbetrouwbaar en bedrogen hen met valse rituelen.
Bekijk boek

Zo zijn we niet getrouwd
Hoe het huwelijk veranderde
Tot voor kort was het ondenkbaar: in bijna veertig landen kunnen mensen van hetzelfde geslacht met elkaar trouwen en de meeste kinderen worden inmiddels buiten het huwelijk geboren. Wat is er gebeurd? In Zo zijn we niet meer getrouwd volgt Pol van de Wiel het spoor van het moderne instituut in Nederland en Frankrijk.
Bekijk boek