Nieuwe Kerk toont bijzonder triptiek Francis Bacon

2 minuten leestijd

In Memory of George Dyer - Francis Bacon, 1971 (FONDATION BEYELER, Basel, Zwitserland)
In Memory of George Dyer – Francis Bacon, 1971 (FONDATION BEYELER, Basel, Zwitserland)
De Nieuwe Kerk in Amsterdam begon in 2011 een traditie. Ieder jaar moet er een religieus meesterwerk, uit een museale of particuliere collectie, in het kerkgebouw tentoongesteld worden. De kerk zet deze traditie dit jaar voort met Francis Bacons triptiek In Memory of George Dyer uit 1971.

Nieuwe Kerk in Amsterdam
Nieuwe Kerk in Amsterdam


Eerder waren in deze serie al De Heilige Familie van Rembrandt (2011) en Andy Warhols The Last Supper (pink) (2012) in de Amsterdamse kerk te zien.

Bacon maakte het drieluik, traditioneel een religieus format, dat straks in Amsterdam te zien is, om een gedenkteken te creëren voor George Dyer, die meer dan zeven jaar zijn partner was geweest. Dyer pleegde in 1971 zelfmoord in de Parijse hotelkamer die hij deelde met Bacon, twee dagen voor een grote overzichtstentoonstelling van Bacon in het Grand Palais.

In het drieluik is hij op vier verschillende manieren afgebeeld. Het linkerpaneel toont hem als een naar de grond gegane bokser op een renbaan. In het rechterpaneel figureert hij dubbel: eenmaal rechtop geportretteerd en tevens in spiegelbeeld op een klein tafelblad. In het centrale paneel ten slotte is hij een grote schaduwfiguur, waaruit een gespierde arm reikt om een sleutel in het slot van een deur te steken. Binnen de sobere sfeer van het drieluik is ruimte voor zowel complexe spiritualiteit als nadrukkelijke lichamelijkheid. Bacon portretteert zijn vriend in een staat van spanning tussen twee werkelijkheden. De beelden zijn transfiguraties, verschillende momenten in het leven, op de drempel tussen leven en dood.

Groteske, duistere uitstraling

Francis Bacon (1909–1992) maakte portretten van personen waarbij het gezicht en/of lichaam misvormd was om de psychische en emotionele gesteldheid beter weer te geven. Bacon portretteerde niet hun buitenkant, maar hun binnenkant. Zijn schilderijen hebben vaak een groteske, duistere en soms zelfs angstaanjagende uitstraling. Veel van de geportretteerden zijn eenzame, wanhopige en depressieve personen die in een chaotische wereld leven en zich hebben teruggetrokken in een claustrofobische duistere locatie.

Three Studies of Lucian Freud - Francis Bacon, 1969
Three Studies of Lucian Freud – Francis Bacon, 1969

In 1944 beleefde Bacon zijn grote doorbraak met Three Studies for Figures at the Base of A Crucifixion. Hijzelf noemde dat drieluik ‘mijn ultieme meesterwerk’. In de laatste twintig jaar van zijn leven maakte hij veel werken die in het teken stonden van de dood van zijn vriend Dyer. Tot 1974 maakte hij nog twee triptieken op dit thema, die de serie van drie Black Triptychs voltooiden en die tot het aangrijpendste behoren wat Bacon ooit gemaakt heeft. In november 2013 is een ander drieluik van Bacon, Three Studies of Lucian Freud, bij Christie’s in New York geveild voor een recordbedrag van 142,4 miljoen dollar.

Zijn triptiek In Memory of George Dyer is van 21 februari tot en met 30 maart 2014 in Amsterdam te bewonderen.

0
Reageren?x
×