Paus Franciscus heeft zondag tijdens een herdenking de Armeense massamoord ‘de eerste genocide van de twintigste eeuw’ genoemd. Die uitspraak ligt gevoelig omdat Turkije altijd heeft ontkend dat het om genocide ging.
Het is later deze maand exact honderd jaar geleden dat de massamoord begon. Op 24 april 1915 werden ruim tweehonderd Armeense intellectuelen in Istanboel opgepakt. De meesten van hen werden vermoord.
In totaal zijn er in 1915 honderdduizenden Armeniërs in Turkije gedeporteerd en vermoord. Sommige schattingen spreken zelfs van 1,5 miljoen slachtoffers. Turkije erkent dat er Armeniërs zijn gedood, maar wil niet spreken van genocide (volkerenmoord). Volgens het land wordt het slachtofferaantal ook overdreven en gaat het om oorlogsslachtoffers.
Tijdens een mis in de Sint-Pieter werd de moord op de Armeniërs zondag al herdacht, onder meer in bijzijn van de Armeense president Sarkisian. Paus Franciscus noemde het drama tijdens deze mis ‘de eerste genocide van de twintigste eeuw’. Het is voor het eerst dat de paus dat heeft gedaan. Zijn voorganger nam dit woord ook nooit in de mond wanneer het over de moord op de Armeniërs ging.
Twee andere grote genocides die de paus aanhaalde waren de Holocaust en de moorden onder Stalin in de Sovjet-Unie. De paus:
“Het verzwijgen of ontkennen van het kwaad is als het toestaan dat een wond blijft bloeden zonder dat je die verbindt.”
Voor zondag stond een persbijeenkomst gepland op de Turkse ambassade in het Vaticaan. Die is na de uitlatingen van de paus geschrapt.
- Lees ook: De Armeense genocide (1915)
- …en: Na 100 jaar tijd voor verbroedering
- Boek: The Armenian Genocide