Wekelijks plaatsen we op Historiek een lijst met pas verschenen en besproken boeken, de signalementen. Nu, aan het eind van het jaar delen we in plaats van zo’n overzicht een lijst met de populairste geschiedenisboeken van het afgelopen jaar. Op alfabetische volgorde. Deze lijst is gebaseerd op onze eigen statistieken en niet op landelijke verkoopcijfers.

<<< Populairste geschiedenisboeken van 2021

Populairste geschiedenisboeken van 2022

Adolf Hitler. De beeldbiografie
Op 30 april 1945 pleegde Adolf Hitler zelfmoord in zijn illustere Berlijnse bunker. Meteen nadat de Russen de stad hadden ingenomen, groeven ze Hitlers lijk op en verzamelden ze bewijsmateriaal. Was hij het echt? De Russische dictator Stalin was geobsedeerd door die vraag. Decennialang deden wilde verhalen de ronde. Zelfs nadat de Russen het KGB-dossier over Hitler hadden vrijgegeven, bleven er vraagtekens.
De grootste bankoverval aller tijden
Nederland zucht al vier jaar onder de Duitse bezetting, als een groep vastberaden verzetsvrienden de wapens opneemt. De tijd van onzichtbaar en klein verzet is voorbij. Ze deinzen nergens voor terug, plegen overvallen, blazen spoorlijnen op en bevrijden twee maten uit het Huis van Bewaring. Hun leider is Derk Smoes, een ondergedoken bankmedewerker en gezocht door de nazi’s. Na de hete verzetszomer van 1944 krijgt hij een gouden tip. In de kluizen van twee banken in het oosten van het land ligt meer dan 200 miljoen gulden. Cash.
De wereld. Een familiegeschiedenis
Monumentale wereldgeschiedenis aan de hand van de machtigste dynastieën. Zo’n 950.000 jaar geleden liep een gezin van vijf langs de kust. De voetstappen die zij achterlieten zijn de oudste ooit gevonden. Voor historicus Simon Sebag Montefiore vormen ze het begin van een nieuw soort wereldgeschiedenis: een familiegeschiedenis die alle tijdperken en continenten overspant en waarin familiebanden centraal staan.
Fragment: Afrikaanse macht: de ghana’s en de Fatimiyya
De zwijger
Omstreeks 1560 was Willem van Oranje de rijkste en meest veelbelovende edelman van de Nederlanden. Nog geen tien jaar later was hij zo goed als alles kwijt: zijn bezit, zijn macht en ook zijn goede reputatie. Wat was er gebeurd? Oranje had zich gekeerd tegen het bewind van de Spaanse koning Filips II, dat in zijn ogen despotisch en geldbelust was. Hij vond medestanders onder andere edelen, en ook onder gewone burgers. Vanaf 1566, met de Beeldenstorm, kwamen de Nederlanden in opstand. Filips II stuurde er de gevreesde hertog van Alva met een grote troepenmacht op af.
Het begin van alles
Het begin van alles is een revolutionaire herziening van de geschiedenis van de mensheid. Het neemt je mee op een duizelingwekkende en meeslepende rit die 30.000 jaar en de hele planeet omspant. Antropoloog David Graeber en archeoloog David Wengrow tonen aan dat het gangbare verhaal over het ontstaan van de mensheid – denk aan de boeken van Steven Pinker, Jared Diamond en Yuval Noah Harari – niet klopt. Ze beschrijven prehistorische megasteden, onontdekte matriarchaten, landbouwweigeraars en andere verrassende samenlevingen die ons huidige beeld van de geschiedenis onherroepelijk doen kantelen.
Het unieke memorieboek van Maria van Nesse (1588-1650)
Herontdek de zeventiende eeuw door de ogen van Maria van Nesse. Deze ongehuwde, welgestelde, katholieke vrouw uit Alkmaar noteerde van 1623 tot 1646 nauwgezet al haar uitgaven en wat ze niet wilde vergeten. Ze weerspiegelen allerlei aspecten van het dagelijks leven zoals het laten maken van kleding en schilderijen, kopen van sinterklaascadeautjes, schoonmaken en boodschappen doen, feestvieren en begraven. Ze steunde de kerk en speelde een belangrijke rol bij de hernieuwde aandacht voor het Heilig Bloedwonder. Ook noteerde ze persoonlijke gebeurtenissen, recepten, medische adviezen en afspraken met leveranciers en dienstmeisjes.
Artikel: Bijzondere vondst: de zeventiende eeuw door vrouwenogen
Indiculus
In Indiculus beschrijft Luit van der Tuuk de spirituele belevingswereld van de vroege middeleeuwen. Voor de vroege middeleeuwer waren de waarneembare en de bovenzinnelijke wereld volledig met elkaar verweven, laat Luit van der Tuuk zien in Indiculus. Iedereen was zich voortdurend bewust van de aanwezigheid van bovennatuurlijke machten die invloed uitoefenden op het aardse bestaan. Van der Tuuk beschrijft in dit boek de spiritualiteit in de vroege middeleeuwen.
Fragment: Vrouwen die macht over de maan uitoefenen
Bespreking: ‘Heidense smeerlapperij’
Rampjaar 1672
In ‘Rampjaar 1672’ beschrijft Luc Panhuysen op indringende wijze de grootste crisis van de Gouden Eeuw, een jaar van zeventien maanden waarin Nederland ‘redeloos, radeloos, reddeloos’ heette. In het jaar 1672 werd de Republiek overrompeld door een gecombineerde aanval van de Franse koning, de Engelse koning en de bisschoppen van Münster en Keulen. Sinds de Romeinen had Europa geen groter leger aanschouwd; het laatste uur voor de Republiek leek aangebroken. Hoe kwam het dat het land toch overleefde?
Rusland. Revolutie en burgeroorlog 1917 – 1921
Op de Oktoberrevolutie van 1917 volgde een extreem destructieve oorlog die vier jaar zou duren. Rusland. Revolutie en burgeroorlog 1917-1921, biedt een caleidoscopisch overzicht van deze gewelddadige periode in de Russische geschiedenis, waarin naar schatting 8 tot 11 miljoen mensen om het leven zijn gekomen. Beevor toont het verval van het tsaristische regime, de opkomst van revolutionaire krachten en de twee revoluties in 1917, het derde jaar van de voor Rusland rampzalig verlopende Eerste Wereldoorlog.
Fragment: Rusland aan de rand van de afgrond
Wijn als een Romein
Classicus Fik Meijer en wijnboer Ilja Gort schreven Wijn als een Romein. Na een inleiding over het ontstaan van wijn in de landen rond de Kaukasus en de doorbraak van wijn in het Nabije Oosten duiken ze in de wijncultuur van de Grieken en Romeinen en behandelen vele vragen: hoe werd de wijn geproduceerd en over Europa verspreid? Hoeveel dronken de Romeinen gemiddeld per dag? Hoe werd aangekeken tegen zware drinkers? Konden vrouwen evenveel drinken als mannen? Hoe werden feesten voor de wijngod Dionysus en andere drankgelagen beleefd? En nog veel meer.