Linda van der Ziel
De Vlaamse gemeenschap heeft een tekening van barokkunstenaar Peter Paul Rubens (1577-1640) aangekocht. Na vier eeuwen dook het verloren gewaande werk recent op. Het betreft een illustratie voor een natuurkundeboek. De tekening is toegevoegd aan de Topstukkenlijst en in langdurig bruikleen gegeven aan drukkerijmuseum Plantin-Moretus in Antwerpen.
Wetenschappers dachten dat het werk verloren was gegaan. Het dook echter recent op in de achttiende-eeuwse privécollectie van de markies van Lagoy, Jean-Baptiste-Florentin-Gabriel de Meryan (1764-1829). Deze collectie wordt tegenwoordig beheerd door diens familie. De tekening van Rubens is voor 307.400 euro aangekocht door de Vlaamse gemeenschap.
Ontwerp tekening
Het ontwerp van Rubens, gemaakt in opdracht van de uitgeversfamilie Plantin-Moretus, was bestemd als illustratie voor het laatste deel van het natuurkundige werk genaamd Opticorum libri sex (Zes boeken over optica). In dit deel van dit werk van wiskundige en fysicus Franciscus Auguilonius, wordt ingegaan op de toepassing van projecties binnen de optica in wetenschap en kunst. Museum Plantin-Moretus beschrijft de illustratie van Rubens als volgt:
“Op de tekening knielt een geleerde met een armillarium – oftewel een hemelglobe voorzien van metalen ringen die de belangrijkste cirkels van de hemel voorstellen. Een putto verlicht met een brandende toorts de globe. De schaduw van de ringen op de grond wordt bestuurd door twee andere putti.”
Putti zijn decoratieve mollige kinderfiguurtjes die veel werden afgebeeld in de schilder- en beeldhouwkunst. Rubens ontwierp ook titelvignetten voor de zes delen van het boek.
Samenwerking
De tekening is een belangrijke aanwinst voor de museumcollectie. Hij illustreert de nauwe samenwerking tussen Rubens en de familie Plantin-Moretus. Het Antwerpse museum is gevestigd in het originele woonhuis en atelier van de uitgeversfamilie. De drukkerij vertel het verhaal van de familie en herbergt enkele van de oudste drukpersen ter wereld. Sinds 2005 staat het museum op de werelderfgoedlijst van Unesco. Naast het werk van Rubens bestaat de museumcollectie uit meer dan duizend andere erkende Vlaamse Topstukken.
Ook interessant: Peter Paul Rubens, Vlaams barokschilder
