Omroep MAX zendt vanaf zondag 13 februari de vijfdelige documentairereeks Indië in je Ziel uit. De korte documentaires zijn gemaakt door Stichting Oorlogsverhalen en bevatten portretten van zowel Indische Nederlanders als Indië-veteranen.
In het project wordt uitgebreid stilgestaan bij de vraag wat de Indische Nederlanders als groep, maar vooral ook individueel, na de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië meemaakten.
Hoe zit het met de bijna 200.000 Nederlandse militairen die sinds 1946 in opdracht van de Nederlandse regering naar voormalig Nederlands-Indië gingen om daar ‘orde en vrede’ te brengen? Beide groepen kennen verschillen; in achtergrond, in ervaringen, in de verwerking van hun ervaringen en eventuele trauma’s, en in hoe ze door de Nederlandse maatschappij na hun terugkeer in Nederland in de jaren 40 en 50 van de vorige eeuw zijn opgevangen en bejegend. Wel is er een overeenkomst: wat beide groepen blijvend mee naar Nederland namen, was Indië.
De vijfdelige documentairereeks maakt duidelijk dat de ervaringen van Indische Nederlanders en Indiëveteranen doorwerken in de tweede, derde en soms zelfs vierde generatie. De afleveringen beslaan bijzondere levensverhalen van mensen die het toen meemaakten, vertellen welke impact dit voor de rest van hun leven heeft en hoe het doorwerkt bij hun echtgenoten, kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen.
Afleveringen en uitzendtijden van Indië in je Ziel
Aflevering 1: Franklin van Kappen – zondag 13 februari om 14.50 uur op NPO 2
Franklin van Kappen zat als baby met zijn moeder in het vrouwenkamp Lampersari, in een buitenwijk van Semarang, en later als jongetje ook in Kamp Karangpánas. Wanneer het gezin na de oorlog is herenigd, wordt zijn vader overgeplaatst naar Nederlands-Nieuw-Guinea.
Aflevering 2: Anneke Schults – zondag 20 februari om 14.50 uur op NPO 2
Anneke Schults woont met haar vader, een KNIL-militair en haar moeder voor de oorlog in Bandoeng (Java). Tijdens de oorlog worden Anneke en haar moeder gevangengenomen en in een goederentrein met vele andere Indische Nederlanders naar het kamp Tjideng afgevoerd in een afgesloten deel van een buitenwijk van Batavia.
Aflevering 3: Ron Brus – zondag 27 februari om 14.50 uur op NPO 2
Tijdens de oorlog werkt de vader van Ron Brus als krijgsgevangene aan de Birmaspoorlijn. In 1946 wordt hij gestationeerd in Bangkalan op het eiland Madoera om Madoerese hulptroepen te trainen voor het KNIL. Een jaar later ontvangt Rons moeder het bericht dat haar man wordt vermist. Wat er met hem gebeurd is, blijft onduidelijk.
Aflevering 4: Loek Middel – zondag 6 maart om 14.50 uur op NPO 2
Loek Middel is geboren in 1925 vlakbij Bandoeng. Hij werd tijdens de Japanse bezetting opgepakt en zat o.a. in de Glodok Gevangenis in Batavia. Na de Japanse capitulatie op 15 augustus 1945 keerde hij terug naar Bandoeng, waar hij ooggetuige was van de gevolgen van de bersiapmoorden. Daarna ging hij in dienst bij het KNIL om de Indische bevolking te beschermen tegen de pemoeda’s.
Aflevering 5: Michiel Eduard – zondag 13 maart om 14.50 uur op NPO 2
Michiel Eduard is singer-songwriter en producer van Indonesische popmuziek en is van Nederlands-Indische afkomst. Zijn overgrootouders komen uit Java en werkten op Sumatra als koelies op grote plantages. Zijn grootouders, tantes en oom hebben op Sumatra en Java in zeven Jappenkampen gezeten en de bersiap meegemaakt.
Onderzoek
De reeks sluit aan bij het meerjarige onderzoek Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950. De resultaten van dit grote project worden op 17 februari 2022 openbaar gemaakt. Na presentatie van het rapport worden in de loop van vier maanden twaalf verdiepende boeken gepubliceerd.
