De Groninger universiteit na 1945

Het belangrijkste kenmerk van de naoorlogse ontwikkeling van de Rijksuniversiteit Groningen (hierna RUG) is de enorme groei van de studentenaantallen. De lichtingen werden na de oorlog groter en per jaargroep gingen meer jongelui studeren, ook uit lagere milieus.

Academische vrijheid en verzakelijking

Kinderen van de jaren ’70

Geboren in 1963 hoort Jan Konst bij de zogenaamde ‘verloren generatie’ (1955-1965), het label dat sociologen bedachten voor de lichting jongeren voor wie rond 1980 de werkloosheid wachtte. In die jaren van bovendien oplopende spanningen tussen Oost en West en angst voor een kernoorlog kreeg het doemdenken vleugels.

Hoe het een ‘verloren generatie’ verging
/

Handel en ambacht in de vroege Middeleeuwen

Hoewel maar weinig bronnen zijn overgeleverd uit de vroege Middeleeuwen (pakweg 500 tot 1000 na Chr.), vormt deze periode toch geen dode hoek in de achteruitkijkspiegel van de Nederlandse geschiedschrijving. Dat is voor een flink deel te danken aan Luit van der Tuuk.

‘Vissers, imkers, zeepzieders, paardenfokkers’
//

Nederland en de slag om de afschaffing van de slavernij

De afschaffing van de slavernij laat zich tot een viertal factoren terugvoeren, aldus de historicus Dirk J. Tang. Allereerst was de Engelse druk op het in 1813 weer zelfstandig geworden Koninkrijk Nederland van groot belang. Al in 1807/08 voerden de Britten een verbod in op slavenhandel. Dat verbod nam de opportunistische koning Willem I, die zeer afhankelijk was van Londen,

//

Dante voor gevorderden

Gekrenkte trots en gestileerd verdriet dus als drijfveren. In zijn wraak- en liefdesepos ‘de Goddelijke Komedie’ blikt de oudere Dante terug op zijn leven, zijn inzichten en zijn geloof. En passant staat hij zijn vele al dan niet postume vijanden nog eens pijnlijk op de tenen en geeft hij zijn vrienden een aai over de bol.

Politiek, liefde en leven van de meesterverteller uit Florence
/

Een onmogelijke missie aan de vooravond van de Armeense genocide

Mei 1914 wordt de Nederlands diplomaat Louis Westenenk naar Constantinopel gestuurd. Namens de Europese grootmachten heeft hij de opdracht gekregen om als inspecteur-generaal in Oost-Anatolië een semi-onafhankelijk gebied te besturen waar Armeniërs, onderdrukt door groeiend Turks nationalisme, hun toevlucht kunnen zoeken.

Onderkoning in het Ottomaanse rijk
/

Het moeilijke genre van de historische roman

Wie een halve eeuw geleden Middelnederlandse werken ‘voor de lijst’ las, kwam vaak uit bij 'Karel en de Elegast', dat lekker kort was, of bij 'Marike van Nimwegen die met de duivel boeleerde, wat dat ook – o lala! – mocht betekenen. En ook werd verfilmd! Dan was er 'Van den vos Reynaerde', over een gewiekste, vuige rekel, die

De ‘Willem die Madoc maakte’ van Nico Dros
/

De bonte staalkaart van de Friese mediëvistiek

Het blijft een mooie gewoonte onder vakbroeders en -zusters in de wetenschap om elkaar op belangrijke momenten in de carrière een feestbundel cadeau te doen die de jubilaris in het zonnetje zet. Dat geldt ook voor de omvangrijke bundel die is geschreven door collega’s van de met emeritaat vertrokken onderzoeker Hans Mol aan de Leidse universiteit.

Een vriendenboek voor Hans Mol
//

Hoe de gereformeerde kerk worstelde met toverij en bijgeloof

In de zestiende en zeventiende eeuw kende de vervolging van tovenaars, heksen en magiërs een enorme climax, al verschilde die van plaats tot plaats en van tijd tot tijd. In Friesland ontbraken eind zestiende eeuw vervolgingen zelfs, de Staten namen de ‘duivelbezweerders, waarzeggers, handkijkers en boterlezers’ niet au serieux, zo blijkt uit een Statenresolutie van 14 april 1584.

Duivelse streken