Korte begrippen | Pagina 2

Het Weesgegroet / Ave Maria – Een katholiek gebed

Het Weesgegroet of 'Ave Maria' is een katholiek gebed dat gewijd is aan de Maagd Maria. In het gebed betonen gelovigen eerbied aan Maria en vragen zij haar om voor hen te bemiddelen bij God.

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Sacristie – Kerkruimte (betekenis van het begrip)

De sacristie is een speciale ruimte in een katholieke kerk of kathedraal die van oudsher wordt gebruikt voor liturgische voorbereidingen en het bewaren van liturgische voorwerpen.

Jean-François Millet (1814-1875), Het angelus, 1857-1859, olieverf op doek, 55,5 × 66 cm, Musée d'Orsay, Parijs, legaat van Alfred Chauchard, 1910 (via Van Gogh Museum)

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Het Angelus of Engel des Heren – Katholiek devotiegebed

Het ‘Engel des Heren’, ook wel bekend als het Angelus domini, is een katholiek gebed dat de aankondiging van de geboorte van Jezus aan Maria herdenkt. Het gebed verwijst naar de engel Gabriël, die volgens het evangelie naar Maria werd gestuurd om haar te vertellen dat ze de moeder van Jezus zou worden.

Korte begrippen·Militaire geschiedenis

Sappeurs – Mijnwerker op het slagveld

Een sappeur (ook wel bijleman) is de benaming voor een soort grondwerker in het leger. Sappeurs groeven vroeger loopgraven en tunnels rond vestingen.

Dagloner op een schilderij van László Mednyánszky

Korte begrippen

Dagloner – Betekenis van het begrip

Een dagloner is iemand die, zoals het woord eigenlijk al zegt, per dag werd betaald en werkte per klus of tijdelijke opdracht. Dagloners kwam men vroeger onder meer veel tegen in de land- en tuinbouw, een sector met veel seizoenswerk.

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Kazuifel – Liturgisch gewaad

Een kazuifel is een mouwloos liturgisch gewaad dat in de Latijnse kerk tijdens de eucharistie en andere kerkelijke ceremonies gedragen wordt door priesters en bisschoppen.

Korte begrippen

Espadon – Ceremonieel sierzwaard

Een espadon is een ceremonieel tweesnijdend sierzwaard die te paard werden gebruikt. Ze waren in ieder geval vanaf 1400 in gebruik.

Korte begrippen·Militaire geschiedenis

Kuras (borstpantser) – Betekenis en herkomst

Een kuras, ook wel borstharnas, is de benaming voor een militair harnas dat bescherming biedt aan het bovenlichaam. Het woord is afgeleid van het Franse cuirasse, wat ‘borstpantser’ betekent.

Vergadering van de club des Jacobins (1791)

Frankrijk·Korte begrippen·Politieke geschiedenis

Jakobijnen (jacobins) – Politieke groepering

De Jakobijnen vormden ten tijde van de Franse Revolutie een belangrijke radicale partij die haar toppunt bereikte ten tijde van de Terreur. De meest invloedrijke en bekende Jakobijn was Maximilien de Robespierre.

Putti of cherubijn in de Sint Pietersbasiliek in Rome

Korte begrippen·Kunstgeschiedenis

Putti (Putto) en cherubijntjes – Beeldende kunst

Je ziet ze veelvuldig op oude schilderijen en beeldhouwwerken: kleine, naakte jongetjes, soms met vleugels. In de kunst staan deze figuurtjes bekend als putti (enkelvoud putto) of amoretto.

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

De vijf zuilen van de islam – Betekenis

De vijf zuilen van de islam (Arkān al-Islām) is een benaming die gebruikt wordt voor vijf essentiële plichten waar iedere moslim zich aan moet houden. Wat zijn die vijf zuilen?

Wolfsangel in het embleem van de SS-divisie Landstorm

Korte begrippen·Tweede Wereldoorlog

Wolfsangel – Een beladen symbool

De wolfsangel of het weerhaaksymbool is in het verleden veel gebruikt door rechts-radicale groeperingen en ook vandaag de dag is het symbool in dit soort groeperingen nog altijd populair. Anders dan vaak gedacht is de wolfsangel geen oud Germaans runenteken. Het symbool verwijst naar een vroegmiddeleeuws jachtwapen.

Golgotha - Detail van een werk van Lucas van Leyden

Korte begrippen·Pasen·Religieuze geschiedenis

Golgotha – De heuvel waar Jezus werd gekruisigd

Golgotha is de naam van de heuvel net buiten de oud stad Jeruzalem waar Jezus volgens de vier evangeliën werd gekruisigd. De naam is afkomstig uit het Aramees, waar Golgotha iets betekent als ‘schedel’ of ‘schedelplaats’.

Korte begrippen·Politieke geschiedenis

Politieke antithese volgens Abraham Kuyper

De gereformeerde voorman Abraham Kuyper (1837-1920) ontwikkelde de leer van de politieke antithese. Deze gaat ervan uit dat er een politieke scheiding bestaat tussen gelovigen en niet-gelovigen.

Verbeelding van het Copernicaanse systeem

Korte begrippen

Heliocentrisme en geocentrisme – De zoektocht naar het centrum van ons universum

Lange tijd was de gangbare opvatting dat de zon om de aarde draait en dat onze planeet dus het centrum van het universum vormt. Die opvatting was voor een groot deel gebaseerd op het gezond verstand: mensen denken intuïtief dat de aarde stilstaat en dat het de zon is die beweegt.

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Maltezer kruis – Symbool van de Johanniter Orde

Het Maltezer kruis bestaat uit vier armen met gevorkte uiteinden. Het kruis is over het algemeen wit en heeft meestal een rode achtergrond. Het symbool, dat is afgeleid van het christelijke kruissymbool, is nauw verbonden met de oudste geestelijke ridderorde: de Johanniter Orde of Maltezer Orde.

Archeologie·Korte begrippen·Prehistorie

Tell – Ruïneheuvel uit het Midden-Oosten

Een tell (of tall) is de archeologische benaming voor kunstmatige heuvels waaronder zich prehistorische nederzettingen bevinden. Deze verhoogde heuvels zijn in het Midden-Oosten te vinden.

Jodendom·Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Tenach – Hebreeuwse Bijbel

De Tenach (of Tanach) is de benaming voor de negenendertig boeken uit het Oude Testament, ofwel de Hebreeuwse Bijbel. Het woord is een zogeheten acroniem en wordt gevormd door de beginletters van de drie hoofddelen van de joodse bijbel, namelijk de Tora, Neviim en Ketoevim.

Een van de oudste fragment van het Nieuwe Testament. - Bevat een deel van de Tweede brief aan de Korinthiërs

Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Bijbelboeken van het Nieuwe Testament

Het Nieuwe Testament is de benaming voor het tweede deel van de bijbel, dat begint met de vier evangeliën waarin geboorte en leven van Jezus worden beschreven.

Jodendom·Korte begrippen·Religieuze geschiedenis

Bijbelboeken van het Oude Testament

Een overzicht van de boeken uit het eerste deel van de bijbel, het Oude Testament. Van Genesis tot Maleachi.

Willekeurig stenen spijkerschrifttablet met Soemerische inscriptie

Korte begrippen·Oudheid

Het zestigtallig stelsel – Soemeriërs en Babyloniërs

De Soemeriërs kenden het zestigtallig stelsel, of sexagesimale stelsel. Dit oudste rekensysteem ter wereld werd in ongeveer 3000 v.Chr. ontwikkeld en werd overgenomen door de oude Babyloniërs. Niet geheel verwonderlijk was het getal zestig in dit stelsel de belangrijkste eenheid, het zogenoemde grondtal.

Vorige 1 2 3 4 5 Volgende