Het is een van de bekendste boeken uit de Britse literatuur: A Christmas Carol van Charles Dickens. Een paar dagen voor Kerstmis in 1843 verscheen de eerste oplage van zesduizend exemplaren die binnen een week was uitverkocht. Sindsdien zijn er talloze edities van dit boek gepubliceerd, maar slechts één is er gebonden in donkerbruin palingleer en niet groter dan een vingerkootje.
Dit miniatuurboekje, dat vanzelfsprekend slechts een fragment van Dickens’ tekst bevat, verscheen in 2004 bij uitgeverij Miniatuur Boekbinden van Tine Krijnen in een oplage van 150 exemplaren. Het telt negen, als een harmonica gevouwen pagina’s met opspringende en bewegende figuren. De tekst, gedrukt in lettergrootte 0,5, is leesbaar met een vergrootglas, en de sluiting aan de voorzijde van het bandje bestaat volgens de uitgever uit een stukje ‘gerecycled ivoor’.
Museum Meermanno’s collectie van ruim zeshonderd miniatuurboekjes is recent uitgebreid met 1515 mini-boekjes en een bijpassende miniatuurbibliotheek. Deze verzameling is bijeengebracht door Guus Thurkow (1942-2011). Een ander belangrijk onderdeel van de collectie miniatuurboekjes van Meermanno – ruim 170 boekjes – is afkomstig uit de verzameling van Abraham en Alice Horodisch – bekende namen op dit gebied. Abraham Horodisch was antiquaar in Amsterdam. Sinds 1943 maakte Alice ieder jaar een uniek miniatuurboekje voor zijn verjaardag. Zij ging hiermee door tot haar dood in 1984. Ook al die boekjes, veertig in totaal, zijn aanwezig in Meermanno.
Het kleinste boekje ter wereld
Het oudste miniboekje in de Meermanno-collectie dateert van 1521 en komt uit Venetië. Een ander topstuk is Bloemhofje van C. van Lange, dat in 1673 te Middelburg werd gedrukt. Twee eeuwen lang stond dit bekend als het kleinste boekje ter wereld. Het is niet groter dan een vingernagel, telt 24 bedrukte pagina’s, is gebonden in verguld rood marokijn en voorzien van een filigreingouden slotje.
Het Meermanno bezit behalve een exemplaar van A Christmas Carol, ook een proefpagina van dat boekje, dat niet alleen een miniatuurboek, maar bovendien een pop-up-boek is.
~ Museum Meermanno – Ewoud Sanders
Overzicht van kerstverhalen op Historiek
Biografie: Charles Dickens – Het zo gelukkig en toch zo ongelukkig bestaan