In 2011 werden de laatste monumentale perronkappen van station Utrecht Centraal gesloopt. De sierlijke ijzerconstructie was het eerste grote project van ir. George van Heukelom (1870-1952), later bekend als architect van De Inktpot, het grootste bakstenen gebouw van Nederland. Het historische verhaal van deze perronkappen is onlangs op een rijtje gezet door Retours, een gratis digitaal magazine over spoorweghistorie, vormgeving en fotografie.
De socialistische voorman Pieter Jelles Troelstra woonde in Utrecht tijdens de onlusten rond de overkapping. Hij organiseerde een protestbijeenkomst in grote tenten nabij het station. Kort erna werd de SDAP opgericht.
In tegenstelling tot Den Bosch en Hengelo, waar nog kappen van ir. George van Heukelom staan, zijn de Utrechtse perronkappen nooit tot rijksmonument verklaard. Daarvoor waren ze volgens retours al te zeer gehavend:
De onttakeling voltrok zich in een periode van 45 jaar. Het begon in 1968 met de aanleg van de stationstraverse. De grootste verminking ontstond in 1987 bij de bouw van de nieuwe stationshal. In 2010-2011 sloopte ProRail de laatste delen, nog maar 20 procent van de oorspronkelijke kappen. Ze zijn vervangen door moderne overkappingen met zonnecellen in het kader van de nieuwe OV-terminal.
Bij de voorgenomen sloop klonk er protest en de gemeente besloot dat de kappen een herbestemming moesten krijgen. Een deel ging naar de Stichting Stoomtrein Goes-Borsele, de rest werd opgeslagen om later als markthal in nieuwbouwwijk Leidsche Rijn te dienen.
Ondertussen heeft de Stoomtrein Goes-Borsele geen concrete plannen voor herbouw, omdat dit duur is en er bij de sloop onderdelen verloren zijn gegaan. De in Utrecht bewaarde perronkappen zijn inmiddels wel gerenoveerd. Deze worden komend najaar aan het nieuwe Berlijnplein naast elkaar geplaatst, zodat een markthal van 30 bij 35 meter ontstaat. Dit is slechts zeven procent van het oorspronkelijke oppervlakte.
In het gratis digitale magazine Retours wordt het verhaal van de perronkappen van Utrecht Centraal uitgebreid beschreven. Het artikel is onder meer voorzien van oorspronkelijke bouwtekeningen en veel fotomateriaal en van 360° panoramafoto’s die kort voor en tijdens de sloop zijn gemaakt. Daarnaast toont een interactieve kaart de ontwikkeling van de Utrechtse stationsgebouwen en overkappingen van 1843 tot en met 2016.
Retours: De Utrechtse perronoverkappingen van ir. G.W. van Heukelom
