Nationaal Monument Kamp Vught heeft een tentoonstelling samengesteld over de Goelag-strafkampen in de voormalige Sovjet-Unie. Hierin wordt speciaal aandacht besteed aan de duizenden Nederlanders die in de Goelag gevangen hebben gezeten.
In de volksmond is de term ‘Goelag’ bekend geworden door het werk van schrijver Alexander Solzjenitsyn (De Goelag Archipel) in de jaren zeventig. Nationaal Monument Kamp Vught over de kampen:
“De Goelag beslaat een voor velen nog onbekend, groter verhaal over een systeem dat kan wedijveren met dat van nazi-Duitsland. In het voormalig SS-concentratiekamp Vught krijgt de expositie hierdoor een extra dimensie. Historische foto’s en objecten zijn afkomstig uit archieven en instellingen uit Tsjechië, Polen en natuurlijk Rusland.”
De Goelag was een kampsysteem dat zijn oorsprong vond onder de Russische tsaren, maar werd pas echt berucht werd tijdens de heerschappij van Jozef Stalin. Miljoenen Russen werden onder zijn leiding zonder reden opgepakt, in schimmige showprocessen veroordeeld en naar de kampen gestuurd om te gaan werken, vaak onder onmenselijke omstandigheden.
“De Goelag drukte decennia lang een stempel op het huidige Rusland, een stempel dat nog steeds zijn weerslag heeft op de huidige maatschappij. Hoe gaat de Russische bevolking om met deze zwarte bladzijde uit hun geschiedenis, en hebben zij dit nationale trauma verwerkt?”
Vrij onbekend is dat ook duizenden Nederlanders gevangen zaten en soms zelfs stierven in de Goelag.
“Idealistische communisten, naïeve gelukszoekers en gevangengenomen SS’ers; allen hebben zij de wreedheden van de Goelag aan den lijve moeten ondervinden. In de expositie worden enkele verhalen van Nederlanders uitgelicht om een beeld te geven van de diversiteit aan achtergronden.”
Hiervoor heeft het museum onder meer samengewerkt met het Nederland-Rusland Centrum in Groningen. Ook zijn zeldzame historische objecten uit de kampen in bruikleen gekregen van de Tsjechische organisatie Gulag.cz Project. Ruslandkenners Jelle Brandt Corstius, Alexander Münninghoff en Nanci Adler van het NIOD verlenen medewerking aan de expositie.
De tentoonstelling getiteld De Goelag. Terreur en willekeur in de Sovjet-Unie is te zien van 26 juni 2015 tot en met 31 maart 2016.
- Lees ook: Geschiedenis kan je leven redden
- Boek: Goelag, een geschiedenis