Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 23 | Signalementen week 25 >>>
Selectie week 24
Atalante
Avonturen van een held
Als baby wordt Atalante te vondeling gelegd in het bos. Door wie? Dat weet niemand. Gelukkig wordt ze gevonden door jagers en door hen grootgebracht. Al gauw is ze handiger met pijl-en-boog dan de meeste mannelijke jagers, jong én oud. Beschermd door Artemis, de godin van de jacht, wordt Atalante steeds sterker. Ze kan ontzettend hard rennen en blijkt eigenwijs en dapper.De kortste geschiedenis van Italië
Italië was ooit het centrum van het eerste Europese wereldrijk en de bakermat van de renaissance. Italiaanse politieke en culturele invloeden zijn vervolgens wereldwijd verspreid geraakt. Het land heeft ruim 60 miljoen inwoners en verwelkomt elk jaar bijna het dubbele aantal toeristen. Geen enkel ander land heeft zoveel plekken op de unesco Werelderfgoedlijst staan: achtenvijftig, en het worden er alleen maar meer.
De meisjes van De Goede Herder
Christel Don volgt meisjes die tussen 1860 en 1980 in een van de katholieke ‘liefdesgestichten’ van De Goede Herder terechtkwamen. Een hartverscheurende geschiedenis. Almelo, 1948. José wordt door haar oom naar een tehuis van de zusters van de Goede Herder gestuurd om haar te beschermen tegen haar gewelddadige vader. Eenmaal binnen krijgt ze een andere naam, gaan alle deuren op slot en mag ze niet met de andere meisjes praten.
De reus uit de Rif
Herinneringen aan mijn vader
Mijn vader, net zo cum laude analfabeet als mijn moeder, nooit schoolgegaan, nooit de pen geroerd, onbekend met boek, smartphone en Google. Een ongeletterde man van de bovenste plank (met wel de indrukwekkendste handtekening). Op 6 december 2021 overleed de vader van Mohammed Benzakour. Geboren in het ruige Rifgebergte, werd hij meer dan tachtig jaar later begraven in Bergen op Zoom, waar geen berg te bekennen is.De wereldgeschiedenis in 12 voetbalwedstrijden
In De wereldgeschiedenis in 12 voetbalwedstrijden verbindt sportjournalist en sportcommentator Stefano Bizzotto historische voetbalwedstrijden aan de wereldgeschiedenis. Sommige voetbalwedstrijden hebben zich in ons collectieve geheugen genesteld, zoals de bekende EK-wedstrijd in 1988 waarna anti-Duitse gevoelens in Nederland zich manifesteerden. Voetbal blijkt soms verrassend nauw verbonden met de wereldpolitiek en -geschiedenis.
De wereld tussen twee stokken
Onderwijzers, leraren, hoogleraren, tekenaars, fraters, predikanten, cartografen. Allemaal begonnen ze vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw schoolkaarten te maken. Het vak aardrijkskunde was ingevoerd in het onderwijs en leerlingen moesten zich eigen maken hoe hun eigen provincie, land en wereld in elkaar zat. Uitgevers doken gretig op deze nieuwe markt.
Bespreking: Een grote variatie aan schoolwandkaarten
Een ijselijke nering
De walvisvaart van de Wadden in de zeventiende eeuw
Walvisvaart was in Nederland met z’n vele zeevarenden eeuwenlang een economisch belangrijke activiteit, in de zeventiende eeuw zelfs een booming business. Hierover is veel geschreven, maar er is weinig bekend over het opvallend grote aandeel van Vlieland, Terschelling en de stad Harlingen in deze bedrijfstak.Het befaamde Staphorster Boertje
In een wereld van kwakzalvers, kooplieden en kruidendokters
Met de klompen en de schoenen al uit sprongen zijn klanten en cliënten uit de trein, nog voordat die tot stilstand was gebracht. Daarna begon een wedloop om als eerste bij het Staphorster Boertje te kunnen zijn. Onder die naam was Peter Stegeman in de jaren omstreeks 1900 befaamd in heel Nederland. Kwakzalver, koopman, kruidendokter. Was hij het allemaal of allemaal niet? In ieder geval schreef hij tot zijn dood in 1922 allerhande druppels, poeders, pillen en zalfjes voor. Zijn middelen zouden de meest uiteenlopende kwalen kunnen genezen en menigeen voelde zich erdoor gesterkt.Het Tokiotribunaal
De geboorte van het moderne Azië
In de weken nadat Japan zich eindelijk had overgegeven aan de geallieerden, boog de wereld zich over de kwestie hoe men na al die jaren van bloedvergieten en verwoesting nu verder moest. Voor Truman, MacArthur en hun medeoverwinnaars leek het duidelijk hoe het recht moest zegevieren: de leiders van Japan moesten worden berecht en gestraft.Bespreking: Het Tokiotribunaal en de geboorte van het moderne Azië
Ik zoek een vriendelijk mens
De advertenties die mijn vader hielpen ontsnappen aan de holocaust
In 1938 proberen Joodse gezinnen Wenen te ontvluchten. Wanhopig plaatsen ze advertenties waarin ze hun kinderen aanbieden aan de lezers van een Britse krant, de Manchester Guardian. De juiste woorden in de juiste volgorde kunnen het verschil betekenen tussen leven en dood. Drieëntachtig jaar later stuit Guardian-journalist Julian Borger op de advertentie die zijn vader Robert van de nazi’s heeft gered.Rome, een schetsboek
Gewapend met schetsboek en verfdoos, wandelt Matthew Rice door Rome en toont ons de Eeuwige Stad in volle glorie.
Russische Spelen
Sport en politiek in het olympische jaar 1980
In dit boek reconstrueert Rolf Bos de gebeurtenissen rondom de Spelen van 1980 in Moskou. Ruim zestig landen volgden het Amerikaanse voorbeeld, maar een Nederlandse afvaardiging met daarbij Gerard Nijboer ging wel. Net als de Britse atleten Sebastian Coe en Steve Ovett, die legendarische gevechten leverden op de 800 en 1500 meter.Fragment: ‘Laten we eerlijk zijn, sport heeft álles met politiek te maken.’
Terug van het oostfront
Gevangen, gevlucht, gesneuveld
Eindelijk, begin mei 1945, komt er een einde aan de oorlog in Europa. Verspreid over de verkoolde ruïnes van wat ooit het Derde Rijk was, bevinden zich duizenden Vlamingen, de overlevenden van de 27ste SS-Freiwilligen-Grenadier-Division Langemarck. Vele Vlaamse oostfrontstrijders gingen mee ten onder in de götterdämmerung van het Derde Rijk. Terwijl het Rijk om hen heen instort, trekken de meesten in de laatste dagen van de oorlog westwaarts, waar ze zich overgeven aan de Amerikaanse en Britse bevrijders.Bespreking: Het lot van Vlaamse oostfrontstrijders na de val van het Derde Rijk
Wat mocht, wat mag, what’s next
Reclame als spiegel van onze tijd
Reclame is een barometer van de tijdgeest. Als spiegel van verandering zien we via reclame de normen over goede smaak en fatsoen verschuiven. Dat is de ruggengraat van het verhaal in Wat mocht, wat mag, what’s next? Historicus Wilbert Schreurs en filosoof en journalist Doortje Smithuijsen onderzoeken het spanningsveld rond de maatschappelijke rol en de invloed van reclame.
Meer geschiedenisboeken:
- Braderick. Heren en pachters in de polder van Vrasene – Poschet Kevin & Verwerft Bert
- Geschiedenissen van de islam in Nederland en Vlaanderen. Van de zestiende eeuw tot de Tweede Wereldoorlog – Vera Crienen
- Mijn hospita. Portret van Annet Eikeboom (1896-1984) – Gerrit Kleis
- Het uurwerk – Arnaldur Indridason
- In het land van de eeuwige lente. Nederlanders in Guatemala – Jacco de Bruin
- Jos Verdegem in perspectief – Willem Elias
- Nederlandse Lutheranen en hun omgang met de Augsburgse Confessie