Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 27 | Signalementen week 29 / 30 >>>

Selectie week 28 (2022)

Afrika is geen land
Afrika, een continent van bijna 1,5 miljard mensen, 54 landen en meer dan 2000 talen, wordt regelmatig gereduceerd tot één simpel verhaal. Afrika is geen land dicht de gaten. Al te vaak wordt Afrika voorgesteld als een droog, rood safarilandschap, geteisterd door hongersnood, armoede en conflicten. In dit verrijkende en bij vlagen humoristische boek corrigeert Dipo Faloyin deze beperkte blik en presenteert hij een gelaagd en multidimensionaal beeld van het continent. Hij neemt ons mee naar het zinderende stadsleven in Lagos, schetst de levendige West-Afrikaanse rivaliteit over wie de beste jollofrijst maakt en verhaalt over democratie in zeven dictaturen.
De Romanovs na de val
Jarenlang genoten Russische aristocraten van al het moois dat het Parijs van de belle époque te bieden had. Het was dé plek voor artistieke en extravagante uitspattingen, zoals het Russisch ballet van Djaghilev met kostuums van Léon Bakst. Maar aan dit genot zat ook een schaduwzijde: de gewelddadige machtsovername door de Bolsjewieken had veel Russen gedwongen hun land te verlaten, waarbij ze alles moesten achterlaten. In Parijs moesten ex-prinsen banen aannemen als taxichauffeur, terwijl hun vrouwen als naaister in de modehuizen werkten.
Verbonden door rampspoed

De negentiende eeuw was een eeuw vol rampen. Catastrofale stormvloeden, rivieroverstromingen, explosies en stadsbranden: om de zoveel jaar vond er wel een ramp plaats die grote materiële schade aanrichtte en veel mensen het leven kostte. Toch leverde deze rampspoed ook iets anders op, namelijk gevoelens van nationale lotsverbondenheid. Verbonden door rampspoed brengt de manieren in kaart waarop negentiende-eeuwse Nederlanders tijdens grote rampen vorm en betekenis gaven aan nationale gevoelens.
Leiderschap
In zijn langverwachte nieuwe boek verdiept Henry Kissinger zich in de leiderschapsstijlen van zes invloedrijke wereldleiders uit de moderne geschiedenis: Charles de Gaulle, Konrad Adenauer, Margaret Thatcher, Richard Nixon, Lee Kuan Yew en Anwar Sadat. In een tijdperk waarin wereldwijd instituties en dynastieën omvielen, creëerden zij een nieuwe wereldorde. Daarbij analyseert hij zowel de successen als de controverses en kijkt hij naar de context van hun regeerperiodes – van hun opkomst tot hun belangrijkste beslissingen op het wereldtoneel.
Vrouwenpalet
Met ‘Vrouwenpalet’ bieden Museum Dr8888 en Museum De Wieger een podium aan 24 vrouwelijke kunstenaars en geven daarmee een veelzijdig beeld van de vrouwelijke avant-garde in de eerste helft van de twintigste eeuw. Het boek toont een doorsnede van de moderne stromingen én vertelt het verhaal van deze bijzondere vrouwen waarbij hun keuzes binnen de tijdgeest worden geplaatst. Aan bod komen bekende en minder bekende kunstenaars, onder wie Charley Toorop, Jacoba van Heemskerck, Else Berg, Lou Loeber, Alida Pott, Anna Sluijter en Jemmy van Hoboken. In bondige biografieën worden de levensverhalen van deze vooruitstrevende vrouwen geschetst.
Over tirannie
Twintig strategieën die we kunnen gebruiken om de democratie te beschermen. Over tirannie is schitterend geïllustreerd door Nora Krug; zij blaast zo extra leven, kleur en kracht in Snyders betoog. Kijk niet alleen maar toe. Wij weten het niet beter dan onze voorouders, die hebben meegemaakt hoe de democratie overal in Europa ten onder ging en fascisme, nazisme en communisme zich verspreidden. Op een punt zijn we echter in het voordeel: we kunnen van hun ervaringen leren.
Bespreking: Twintig lessen uit de twintigste eeuw
De antiterroristen
‘De anarchist wordt niet langer beschouwd als menselijk, maar als een wild beest dat overal moet worden opgejaagd,’ beklaagde de anarchistische terrorist Émile Henry zich in 1894, kort nadat hij met een willekeurige bomaanslag in Parijs tientallen mensen doodde en verwondde. Uniek was zijn aanslag niet, het was er een uit vele. Tijdens de eerste internationale golf van terrorisme eind negentiende eeuw ontploften alleen al in Europa tientallen bommen en werden presidenten en vorsten koelbloedig vermoord. Het was voor de Europese regeringen snel duidelijk dat ze een dreiging die zo grenzeloos was als het anarchisme onmogelijk alleen konden bestrijden.
Gouden handel
Op 1 juli 1863 werd de slavernij door Nederland afgeschaft. Officieel kwam op die dag een eind aan tweehonderdvijftig jaar gruwel en knechting van meer dan een half miljoen Afrikanen en waren de slaven in Suriname en de Caraïben vrij. In werkelijkheid moesten ze echter nog tien jaar lang voor hun basra blijven werken, ook al moest die hen daar sindsdien een karig loon voor uitbetalen.
Fryslân yn de Gouden Iuw
Hoe seach Fryslân der yn de Gouden Iuw út? Wat hat tusken 1585 en 1685 it ûnderskiedende west fan Fryslân binnen de Republyk? Fryslân ûnderskiede him fan de oare gewesten troch in eigen steedhâlder, in bloeiende akademy en troch in taal. Lju út de boargerij koenen foar it earst in foarnaam plak fine yn de maatskippij en waarden sa diel fan de regintemacht. In nije, ûnôfhinklike steatsfoarm koe opboud wurde. Mar om 1620-1630 hinne waard yn reginterûnten eigenbelang boppe publyk belang steld en de ekonomyske efterútgong fan 1650 ôf makke dat doe in iuwen duorjende statyske stannemaatskippij ûntstie.
Adele

Adele, geschreven door Danny White, is de meeslepende biografie van een ongekende wereldster. Ze verbluft de muziekwereld al meer dan tien jaar met haar oprechte teksten, bijzondere stem en buitengewone talent. Ze werd opgevoed door een alleenstaande moeder en geplaagd door sterfgevallen en verbroken relaties. Net toen alles goed leek te gaan, waren daar een scheiding en een carrièrebedreigende keelblessure. Deze biografie scheidt de mythen van de waarheid. Een boek boordevol inzichten in deze veelzijdige vrouw die haar eigen weg gaat in de wereld van de showbusiness.