Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 28 | Signalementen week 31 / 32 >>>
Selectie week 29/30
Christina van Zweden
Koningin zonder land, bechermvrouwe van de kunst
Christina van Zweden, dochter van koning Gustav II Adolf, werd als kroonprinses geboren op 8 december 1626. Toen ze zes was, overleed haar vader op een slagveld van de Dertigjarige Oorlog en erfde ze de troon. Ze groeide op in een lutherse omgeving en genoot een uitgebreide opleiding. Ze studeerde tien uur per dag en sprak elf talen. Christina was enorm toegewijd aan haar functie en land, maar ook aan de kunsten.
De comentarius van Emanuel van Metere
Een geannoteerde editie van een verloren gewaand zestiende-eeuws familieboek
In 1680 gaf Emanuel (II) van Meteren de autobiografische aantekeningen van Emanuel van Meteren, zijn grootvader en naamgenoot, in bewaring bij de Nederlandse kerk in Londen. Sindsdien ontbrak van het kostbare boek van de beroemde historicus van de Nederlandse Opstand elk verder spoor. Tot het in 2019 werd teruggevonden, op een wel zeer onverwachte plek: in Nieuw-Zeeland.
De pretoriaanse garde
Opkomst en ondergang van de keizerlijke lijfwacht in Rome
De pretoriaanse garde werd in 27 v.Chr. opgericht door Augustus en werd belast met de bescherming van de keizer en zijn familie. Door de eeuwen heen bleken de leden niet alleen beschermers en handhavers, maar ook belangrijke politieke spelers. Keizers aan wie ze loyaal waren, maakten ze groot, en keizers die hen niet bevielen, brachten ze meedogenloos ten val, onder wie Caligula, Nero en Pertinax.
Drie keer verkocht in een vreemd land
Nederlanders in Noord-Afrikaanse slavernij 1600-1800
‘Hoeveel tranen moeten er nog meer vloeien voor hen die snakken naar vrijlating?’ Het is zomaar een zin uit 1696 van de consul in Marokko over gekaapte Nederlanders. Was het normaal dat ze meermalen werden verkocht en tot slaaf gemaakt vanwege Barbarijse kaperacties? Hoe zwaar was het bestaan van deze slaven en hoe omvangrijk hun aantal?Fragmenten: Nederlanders in slavernij
Fragmenten van de Vlaamse Roman van de Roos (ca. 1300)
Over minnepijn en liefdesgeluk in de Middeleeuwen. Lessen in liefde voor lieden van toen en nu
In zijn uitgave (1962) noemde Klaas Heeroma de in de Hofbibliotheek te Leeuwarden gevonden restanten van een 14e-eeuwse ridderroman, na enige aarzeling, de Florigout-fragmenten. Een Franse bron is nooit gevonden, het gaat dus vermoedelijk om ‘epiek van eigen bodem’ (Van Oostrom).
Geestverwanten van Ferdinand Domela Nieuwenhuis
Het vrije socialisme in Groningen, Friesland en Drenthe 1890-1940
Dit boek vertelt het verhaal van arbeiders en kleine zelfstandigen die geen genoegen namen met hun miserabele leefomstandigheden en streden voor een beter leven. De charismatische oud-dominee Ferdinand Domela Nieuwenhuis hield hen voor dat ook zij recht hadden op een menswaardig bestaan. Een rechtvaardige en vrije socialistische samenleving was mogelijk, maar daar moesten ze zelf wel wat voor doen.Bespreking: Vrij-socialisten en anarchisten in Noord-Nederland
Herman Willem Daendels
1762-1818 De kleine Napoleon
Herman Willem Daendels (1762-1818) heeft in de korte tijd van zijn actieve leven van 1780 tot aan zijn dood in 1818 vele politieke veranderingen niet alleen meegemaakt, maar daarin ook een belangrijke rol gespeeld, zowel op het nationale als het internationale vlak.
Misdaadmanifest
Het zijn de jaren zeventig en de misdaad viert hoogtij in New York. Ray Carney, familieman, huisbaas en (ogenschijnlijk) keurige eigenaar van een goedlopende meubelzaak in Harlem, heeft zijn dubbelleven als heler afgezworen. Hij is vastberaden om op het rechte pad te blijven. Totdat zijn dochter hem smeekt om kaarten voor The Jackson 5. Het kan vast geen kwaad om Munson, zijn oude contactpersoon bij de politie en een beruchte fixer, een gunst te vragen.
Rare kwasten
Een rondleiding langs de beste schildersverhalen uit de kunstgeschiedenis
Waarom schilderde Holbein de jongere zo’n geflatteerd portret van de foeilelijke prinses Anna van Kleef? En waarom verbrandde Botticelli enkele van zijn schilderijen op de brandstapel van een gefrustreerde monnik? Waarom wilde Vermeers schoonmoeder niet dat haar dochter met hem trouwde? Hoe kwam de Haarlemmer Gerrit Berckheyde ertoe om een portret van een Duitse overledene op zijn eigen doodshemd te penselen?
Splinters van de zon
Fragmenten uit leven en werk van J. Robert Oppenheimer
Robert Oppenheimer was wetenschappelijk leider en organisatorisch talent van het ultrageheime Manhattan Project, dat de basis vormde voor een van de belangrijkste ontwikkelingen van de twintigste eeuw: de atoombom. Hij was een briljante, maar controversiële natuurkundige, die uiteindelijk vanwege zijn vermeende communistische sympathieën als bedreiging voor de Amerikaanse staat werd gezien en gedwongen moest aftreden als nucleair adviseur van de regering.
