Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.
<<< Signalementen week 5 | Signalementen week 7 >>>
Selectie week 6
Bloedgabbers
In dit deel wordt de geschiedenis van de toekomstige Heinekenontvoerders – zoals dat begon in het zeer goed ontvangen boek Wij willen gangster worden – vervolgd. Het handelt nu om de criminele jaren 1977 – 1982.
Dit deel begint spectaculair met een achtervolging door Amsterdam die eindigt in een wildwestachtig vuurgevecht tussen criminelen en politie. Hoewel Jan Boelaard zwaar gewond raakt weten de mannen te ontkomen. Gaandeweg verschuift de hiërarchie binnen de groep en groeit de rol van Cor van Hout. Op zijn aandrang gaat schoolvriend Willem Holleeder een vast deel uitmaken van het hechte vriendenclubje Boellaard, Meijer en Van Hout.
Fragment: Bloedgabbers – De criminele jaren 1977-1982De laatste koningin
Op 6 februari 2022 zit Elizabeth II 70 jaar op de Britse troon. De laatste koningin geeft antwoord op de sleutelvragen rond haar recordbrekende koningschap. Het brengt daarnaast ook helderheid bij de talloze onbeantwoorde vragen over de langst regende vorstin aller tijden en zij die haar omringen: Charles, Harry, Meghan, William, Philip, Kate, Camilla, Diana en de anderen. De laatste koningin put uit 30 jaar verslaggevingservaring van koningshuiskenner Jo De Poorter, die op de eerste rij stond bij tal van grote mijlpalen van de Britse koninklijke familie. Daarnaast is het gebaseerd op uitgebreid biografisch onderzoek en op talloze gesprekken met onder meer paleismedewerkers, privésecretarissen, hofdames en vrienden van de familie.
De Nederlanden
Het lege land verscheen in 1987, het boek beleefde veel herdrukken en het is vaak ‘klassiek’ genoemd. Het beschrijft Nederland zoals het er in de vroege negentiende eeuw uitzag. Het grootste deel van het land was spaarzaam bevolkt, Nederland telde rond 1815 twee miljoen inwoners, 800.000 van hen woonden in de steden, die haveloos waren. De wegen op het platteland waren vaak onbegaanbaar, de kanalen en rivieren frequent onbevaarbaar. Het openbaar bestuur, de politieke organisatie en de rechtsstaat waren zwak ontwikkeld, de staatskas was een gapend gat. Dat stille, stagnerende Nederland staat in schril contrast met de energie die rond 1848 losbarstte.
De ziel van Parijs
In dit boek overtreft de werkelijkheid altijd de fictie, de waarheid altijd de mythe. Maak je op voor een persoonlijke ontmoeting met inquisiteurs en filles à la cuisse légère, impressionisten en kunstdieven, oplichters en bankiers, gifmengsters en chirurgijnen, collaborateurs en résistants, kubisten en anarchisten, schildersmodellen en conservatrices, terroristen en duellisten, hugenoten en katholieken, misdadigers en beulen. In hoogst intrigerende en vaak vergeten geschiedenissen zoals ‘De zaak-Chanel-Wertheimer’, ‘De gele trui van Lenin’ en ‘De verkoop van de Eiffeltoren’ komen honderden Parijse zielen weer tot leven achter de gevels, in passages of stegen, op pleinen en langs de avenues en de boulevards van de lichtstad.
Bespreking: Parijs dat dé Lichtstad werd (door Napoleon III en Haussmann)Dit is Europa
Na eeuwenlange verdeeldheid sloegen zes landen in Europa de handen in elkaar. Grenzen vervaagden en slagbomen verdwenen. Het continent werd verenigd door instellingen op te richten en verdragen te sluiten. Maar bovenal was dit het verhaal van mensen. Premiers, presidenten, kanseliers en commissarissen bepaalden de richting, elk op hun tijd. Ze werden bondgenoten of rivalen. Soms konden ze elkaar niet uitstaan, soms werden het zielsverwanten. Ze schreven geschiedenis in duffe vergaderzalen, maar net zo goed in prachtige paleizen of in de kelders en krochten van kloosters en kastelen. Ze ontmoetten elkaar in achterafhotelletjes, in de bergen of op de boot.
Fragment: ‘Steeds nauwere samenwerking’Fascisme (Elementaire Deeltjes)
Eind twintigste eeuw leek het fascisme in onbruik te raken als politiek begrip, maar daar is radicaal verandering in gekomen. Het (reële of ingebeelde) spook van het fascisme waart opnieuw rond door Europa, Amerika en andere delen van de wereld. Wetenschappers zijn volop in debat over een sluitende definitie van het fascisme, en of die überhaupt mogelijk is. Honderd jaar nadat Mussolini de eerste fascistische partij oprichtte. Daniel Knegt informeert ons over de geschiedenis, betekenis en verschillende interpretaties van het fascisme. Zowel de politieke als de intellectuele ontstaansgeschiedenis komt aan bod, alsmede de erfenis van het fascisme voor de Europese politiek na 1945 en de rol die het fascisme vandaag de dag nog speelt.
Bespreking: Miljoenen mensen geloofden ooit in het fascismeHet Grote Bosatlas puzzelboek
Het Grote Bosatlas Puzzelboek neemt je mee over de hele wereld. Het doet een beroep op je bedrevenheid in het lezen van kaarten, je kennis van de wereld en je talent voor het beantwoorden van puzzelvragen. Van Friesland naar Limburg en via Italië verder oostwaarts naar de Kaukasus. Van Indonesië naar Zuid-Afrika, Brazilië en de Verenigde Staten en via de Noordpool terug naar het Nederland van de negentiende en twintigste eeuw. Het Grote Bosatlas Puzzelboek is een ontdekkingsreis door Nederland, de wereld en de geschiedenis.
Laat me niet lachen!
Er gaat haast geen week voorbij zonder ophef over een spotprent. Dat is niet alleen nu zo. Al zolang de drukkunst bestaat geven tekenaars satirisch commentaar op gebeurtenissen en personen. En al zolang zij dat doen oogsten zij daarmee zowel lof en bewondering als weerzin en zelfs haat. Historicus Henk Slechte verdiept zich al zijn hele leven in de spotprent. In deze rijk geïllustreerde uitgave leidt hij de lezer aan de hand van zo’n 100 spotprenten door de Nederlandse geschiedenis, van 1570 tot nu.
Wereldcrisis
In ‘Wereldcrisis’ doet Geoffrey Parker uitgebreid onderzoek naar de zeventiende eeuw, een eeuw vol rampspoed en klimaatverandering. Die twee gingen hand in hand. Wat leert dat ons? Revoluties, droogtes, hongersnoden, invasies, oorlogen: het zijn niet de eerste woorden die in ons opkomen wanneer we denken aan de zeventiende eeuw. Toch was juist ‘onze’ Gouden Eeuw een mondiale aaneenschakeling van rampen en plagen, waardoor naar schatting een derde van de wereldbevolking kwam te overlijden.
Fragment: Overleven in de Kleine IJstijdXerxes’ droom
In 480 voor Chr. poogde de Perzische koning Xerxes I het verlangen van zijn vader Darius te verwezenlijken: Griekenland veroveren. Xerxes kwam ver, maar slaagde niet. Was de veldtocht een overmoedige miskleun of een heldendaad? Xerxes’ droom onderzoekt de beeldvorming over de legendarische koning door de eeuwen heen.
Born in Blackness
In een meeslepend verhaal dat 600 jaar doorloopt, een verhaal dat op welsprekende wijze nauwkeurige historische details verweeft met aangrijpende persoonlijke reportages, vertelt Pulitzer Prize-finalist Howard W. French het verhaal van middeleeuws en opkomend Afrika, waarbij hij laat zien hoe de economische overheersing van Europa, de verankering van democratie in Amerika en de vervulling van zogenaamde Verlichtingsidealen allemaal voortkwamen uit Europa’s ontmenselijkende betrokkenheid bij het donkerste continent. Born in Blackness haalt op dramatische wijze de levens terug van belangrijke Afrikaanse historische figuren.
Fragment: “Afrika is de spil geweest van de machine van moderniteit”
