Jonkheer Robert Frédéric Groeninx van Zoelen (1889-1979), afkomstig uit een oud adellijk geslacht, zijn zuster was Grootmeesteres van Koningin Juliana. Hij was financieel onafhankelijk, publiceerde menige brochure, hij was – met een ouderwetse term – een ‘pamflettist’. Soms verrichtte hij werkzaamheden als antiquair.
In 1925 geraakte Rob Groeninx van Zoelen in conflict met de journalist Marcus van Blankestein, die hem van laster betichtte. Groeninx had Van Blankenstein voor ‘fantast’ uitgemaakt. Nadat Groeninx zijn opponent naar oud, goed-adellijk gebruik uitdaagde tot een duel, liet Blankestein de uitdaging onbeantwoord. Toen beide heren elkaar – vanzelfsprekend niet geheel toevallig – tegenkwamen op het Haagse spoorstation, waar Van Blankestein afscheid nam van zijn familie en vrienden voor een reis die hem via Berlijn naar China zou voeren, haalde Groeninx zijn gram door Van Blankestein een oorvijg uit te delen. Daarna rolden beiden al vechtend over het perron. De overige aanwezigen moesten hen uit elkaar halen. De politie kwam eraan te pas en na afloop van de vechtpartij vertrok Van Blankestein alsnog per trein naar Berlijn.
Publicaties
Groeninx publiceerde een flink aantal politiek-getinte brochures die vaak grote publicitaire aandacht trokken. Hij was bestuurslid van de uiterst conservatieve Nationale Unie, in 1933 secretaris van het directorium van de fascistische Corporatieve Concentratie en daarna leider van ‘De Vuurslag’, een afsplitsing van de Algemeene Nederlandsche Fascisten Bond.
In 1936 probeerde hij minister-president Colijn ten val te brengen door te dreigen diens liaison met de ongehuwde Duitse Hella Schultz in de openbaarheid te brengen. In de jaren 1940-1941 betoonde hij zich actief in de Nederlandsche Unie. Hij behoorde tot het aantal Unie-leden dat door de Duitsers werd geïnterneerd als gijzelaar. Hun gevangenneming was bedoeld om de bevolking bij een eventuele geallieerde invasie van grootscheepse verzetsacties te weerhouden. Zolang de Nederlandse bevolking zich netjes en coöperatief gedroeg, zouden de gijzelaars geen haar op het hoofd worden gekrenkt. Was dit niet het geval, dan zouden één of meerdere van hen zonder pardon worden geëxecuteerd. Zo fungeerden de gijzelaars als een soort ‘represaille-reserve’. Groeninx’ familie herinnert zich dat hij na zijn vrijlating ‘aangeslagen’ en ‘zenuwachtig’ terugkeerde. In de rest van zijn lange leven onthield hij zich van openlijke politieke activiteiten.
Overzicht: Vroege Nederlandse fascisten
Boek: In de ban van een beter verleden – Het Nederlandse fascisme 1923-1945
