De door Rembrandt vervaardigde portretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit die onlangs gezamenlijk door Nederland werden aangekocht, worden gerestaureerd in Amsterdam. Beide landen hebben hierover afspraken gemaakt. Het contract is maandag in Parijs ondertekend door minister Jet Bussemaker van Cultuur en haar Franse ambtsgenoot Fleur Pellerin.
Voorafgaand aan de restauratie worden de werken als eerst drie maanden tentoongesteld in het Louvre in Parijs. Dit zal in maart zijn en samenvallen met het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima aan Frankrijk. Daarna zijn de portretten drie maanden te zien in Amsterdam.
Dat de werken hierna op een plek (namelijk in Amsterdam) gerestaureerd worden is belangrijk aangezien het Rijksmuseum en het Louvre beiden een andere visie hebben op het restaureren van oude meesterwerken. Waar het Rijksmuseum veel vergeeld vernis weghaalt, vindt men in Frankrijk juist vaak dat die lagen de ouderdom van het werk extra benadrukken. Daar wordt om die reden veel minder vernis weggehaald.
Voordat de werken in het Louvre tentoongesteld worden, krijgen de portretten in Parijs al wel een “kleine schoonmaakbeurt”. De afgelopen decennia waren de schilderijen eigendom van de Franse adellijke familie Rothschild.
Ieder land één portret
Over de huwelijksportretten van Maerten Soolmans en Oopjen Coppit was de afgelopen maanden veel te doen. Aanvankelijk meldde minister Bussemaker dat de twee werken voor 160 miljoen euro door Nederland zouden worden aangekocht. De Tweede Kamer ging akkoord met de betaling van 80 miljoen euro. Het Rijksmuseum zou de andere helft ophoesten.
Kort hierna werd echter duidelijk dat Frankrijk de beide werken niet zomaar het land uit wilde laten gaan. De schilderijen gezamenlijk aankopen mocht niet vanwege de Franse wet die gezamenlijk bezit niet toestaat. De portretten zijn daardoor afzonderlijk aangekocht door Nederland en Frankrijk. Nederland heeft Maerten in bezit, Frankrijk Oopjen. Om ervoor te zorgen dat de stukken bij elkaar blijven zijn er in een verdrag tussen beide landen afspraken gemaakt. Zo zullen ze altijd samen worden tentoongesteld, afwisselend in het Rijksmuseum en het Louvre.
Minister Bussemaker is opgetogen over de aankoop:
“Met deze verwerving komen de echtelieden na bijna 140 jaar te zijn weggeweest weer thuis. In publiek bezit nog wel, zodat iedereen ervan kan genieten. Dit is een fantastische dag voor het Nederlands cultureel erfgoed, want volgens experts behoren deze schilderijen tot de absolute top.”
Volgens de minister is de aankoop méér dan een transactie:
“De gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de unieke schilderijen verbindt Nederland en Frankrijk tot in lengte van jaren, in de beste traditie van Europese culturele samenwerking.”
Geen tournee
Het Rijksmuseum en het Louvre krijgen het beheer over de portretten. Afgesproken is om de schilderijen in principe niet in bruikleen te geven. Dit is een tegenvaller voor musea die hoopten de portretten ook te kunnen exposeren. Nadat duidelijk werd dat de aankoop werd bekostigd met belastinggeld, werd aanvankelijk gesproken over een tour die de portretten door Nederland zouden gaan maken. Het maandag ondertekende contract maakt dit onmogelijk. Wie Maerten Soolmans en Oopjen Coppit wil bekijken zal naar Amsterdam of Parijs moeten afreizen.
Boek: Late Rembrandt