Toen dit elf centimeter dikke boek, dat 2.136 ongenummerde pagina’s telt, in 1996 verscheen, veroorzaakte het een sensatie. En nog altijd komen jonge typografen speciaal naar het Museum Meermanno om dit 3,5 kilo zware boek te bekijken. Dit vanwege de druktechnische hoogstandjes waarmee het is vervaardigd: laserdruk, perforaties, complexe rasters en andere in boeken zelden vertoonde vondsten.
Stellig is dit het duurste jubileumboek dat ooit is verschenen. Vormgeefster Irma Boom en kunsthistoricus Johan Pijnappel kregen van Paul Fentener van Vlissingen (1941-2006) de opdracht om ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Steenkolen Handels-Vereeniging (SHV) een boek te maken dat aansloot bij het motto van dit familiebedrijf: ‘Look for the unusual’. Ze werkten ruim vijf jaar aan dit jubileumboek, dat uiteindelijk zo’n 1,3 miljoen euro kostte.
Voor het binnenwerk werd speciaal papier gemaakt dat eeuwen houdbaar blijft. In de losse rug werd een stalen plaat toegevoegd, die de jaartallen 1896 en 1996 op het boekblok zó weerspiegelt dat er ‘2096’ komt te staan (‘alsof het boek zelf met zijn honderdjarige geschiedenis de komende eeuw een spiegel voorhoudt’). Op de snede van het boek, dat acht leeslinten telt, is een tulpenveld afgedrukt, dat bij het doorbladeren veranderd in een gedicht van Gerrit Achterberg (‘De Bolero van Ravel’). Drukkerij Rosbeek in Nuth moest drie maanden lang al het andere werk stilleggen om dit boek te kunnen drukken.
Het verscheen in twee edities: een Nederlandse in het wit (oplage 4.000) en een Chinese in het zwart (oplage 500). De Chinese editie is niet wit, omdat dit daar de kleur van de dood is.
Het Museum Meermanno bezit, als een van weinige instellingen in Nederland, beide edities. Overigens is de titel van het jubileumboek op geen van beide exemplaren te zien, want pas na intensief gebruik verschijnen er drie letters: SHV.
~ Ewoud Sanders – Museum Meermanno
- Adopteer dit bijzondere boek
- Meer ‘boeken van de maand’