Het bewogen leven van Maria Malibran (1808-1836)

De van oorsprong Spaans-Franse Maria Garcia Sitches, beter bekend onder haar artistennaam ‘La Malibran’, verwierf in het begin van de negentiende eeuw grote faam als operazangeres. Haar turbulent liefdesleven en tragische dood op amper achtentwintigjarige leeftijd spreken nog steeds tot de verbeelding.

Maria’s jeugdjaren

Maria Felicidad Garcia Sitches, zoals haar naam voluit luidde, werd op 24 maart 1808 uit Spaanse ouders in Parijs geboren. Haar vader Manuel was een gevierd componist en tenor, terwijl haar moeder Joaquina naambekendheid genoot als sopraan. In 1811 verhuisde het gezin naar Italië waar Manuel de privékapelmeester werd van Joachim Murat (1767-1815), koning van Napels en zwager van Napoleon Bonaparte. De kleine Maria volgde er pianoles bij de gerenommeerde operacomponist Ferdinand Hérold (1791-1833) en, nauwelijks vijf jaar oud, maakte ze furore tijdens haar debuut op de scène in de opera ‘Agnese’ van Ferdinando Paër. Na de val van het Franse keizerrijk en de executie van Murat keerden de Garcia’s terug naar Parijs. Daar opende vader Manuel een zangschool en onderwees er Maria verder in de klassieke zangkunst.

De weg naar het succes

In 1824 verhuisde het gezin opnieuw, deze keer naar Londen. Het was daar dat Maria haar grote doorbraak maakte. Ze mocht er in het ‘King’s theatre’ een rol zingen uit Niccolo Zingarelli’s bewerking van de opera ‘Giulietta e Romeo’ naast de befaamde castraat Giovanni Battista Velluti (1780-1861). Het publiek was dermate enthousiast over haar zangprestatie dat ze een minutenlange staande ovatie kreeg. Het leverde haar prompt de rol op van de mooie Rosina in Gioachino Rossini’s versie van de opera ‘Il barbiere di Siviglia’.

Het Amerikaans intermezzo

Eind 1825 scheepte de familie Garcia vanuit Liverpool in voor de oversteek naar New York, na een verzoek van de directeur van het ‘Park Theatre’ in Manhattan. Maria oogste ook daar enorme successen met haar vertolking van Rosina en in haar rol van het boerenmeisje Zerlina tijdens de Amerikaanse première van Mozart’s opera ‘Don Giovanni’. In die periode viel de toen nog zeventienjarige Maria voor de charmes van de veel oudere bankier Eugène Malibran met wie ze op 26 maart 1826 huwde. Van hem nam Maria de passie voor het paardrijden over, maar ze miste al spoedig het operaleven waardoor haar huwelijk algauw de eerste barsten begon te vertonen. Het jaar daarop besloot ‘La Malibran’, zoals ze zich vanaf nu noemde, dan ook om alleen terug te keren naar Parijs waar ze haar zangcarrière hervatte.

Het verdere verhaal

Begin 1829 leerde ze tijdens één van haar concerten de violist Charles de Bériot (1802-1870) kennen met wie ze publiekelijk een verhouding aanging. De preutse Parijse bourgeoisie liet vrij vlug hun afkeuring blijken voor deze buitenechtelijke relatie en toen langzamerhand ook de operaopdrachten uitbleven, besloot Maria zich in Londen te vestigen. Daar kreeg haar zangcarrière een nieuwe boost.

Na een succesvolle concertreis door Italië kreeg ze in maart 1833 onverwachts het bezoek van haar echtgenoot, Eugène Malibran, die Maria aantrof in het gezelschap van een pasgeboren kind dat weliswaar zijn naam droeg, maar onmogelijk van hem kon zijn. Het was het begin van een heuse vechtscheiding die drie jaar zou aanslepen. Toen in 1836 Maria’s huwelijk eindelijk nietig werd verklaard, hertrouwde ze prompt met Bériot. Het paar vestigde zich kort daarna in een riante villa in één van de groene buitenwijken van de Brusselse gemeente Elsene.

Een tragisch einde

Nog datzelfde jaar vertrok Maria samen met Bériot op tournee naar Engeland. Toen ze in het Londense ‘Regent’s Park’ een ritje te paard maakte, sloeg het dier om onbekende redenen plots op hol en kwam Maria zwaar ten val. Ondanks haar verwondingen trad ze toch de volgende dagen verder op. Tijdens een operaconcert in Manchester zakte ‘La Malibran’ na een zangduet met de Franse sopraan Maria Caradon Allan (1800-1865) in de coulissen ineen. Ze raakte in coma en overleed enkele dagen later.

Het grafmonument van ‘La Malibran’

Bériot liet door de Oostendse architect Tieleman François Suys (1783-1861) op de begraafplaats van de Brusselse deelgemeente Laken een imposant mausoleum neerzetten voor ‘La Malibran’. Op de met mozaïeksteentjes bekleedde vloer prijkt een marmeren beeldhouwwerk dat de diva voorstelt. Het werd vervaardigd door de kunstenaar Willem Geefs (1805-1883). Eronder valt een grafschrift te lezen van de bekende Franse dichter Alphonse de Lamartine (1790-1869). Vrij vertaald in het Nederlands luidt de tekst als volgt:

“Schoonheid, genialiteit en liefde waren haar vrouwennaam neergeschreven in haar blik, hart en stem die nu met haar ziel tot de Hemel behoren. Beween haar hier en gij Hemel, begroet haar driemaal”.

~ Rudi Schrever
[email protected]