Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 22 | Signalementen week 24 >>>

Selectie week 23

Alkibiades (roman)
Deze historische roman vertelt het waargebeurde verhaal van het streven en falen van Alkibiades, de mooiste man van Griekenland. Hij was de extravagante, geniale, opzienbarende, androgyne, biseksuele en omstreden politicus en strateeg van Athene tijdens de grote oorlog tegen Sparta. Zijn verhaal is een reis door de tijd naar de wereld van bijna tweeënhalf millennium geleden, toen steeds meer symptomen begonnen te wijzen op het verval van de democratie en daadwerkelijk leidden tot de nederlaag van Athene. De vraag is in hoeverre Alkibiades hieraan schuldig was. Was hij de populist die de democratie heeft ontmanteld of had hij de redder van Athene kunnen zijn?
Bekijk boek

Bonaire
Een koloniale zoutgeschiedenis
Bonaire was voor Nederland behalve een straf- en verbanningskolonie een belangrijk verversingsstation en zoutleverancier. Honderden slaafgemaakte Afrikanen moesten er dwangarbeid verrichten op de natuurlijke zoutpannen. Velen kregen lichamelijke klachten van het werken in ‘de witte hel’. De kleine witte hutjes, de bekendste toeristische attractie van Bonaire, wekken ten onrechte de indruk dat de slaafgemaakten redelijk werden behandeld.
Fragment: Bonaire, de witte hel
Bekijk boek

De god met de maretak
Kelten en de Lage Landen
Zonder Kelten had onze wereld er heel anders uitgezien. Helaas lopen feiten en fictie vaak door elkaar, en daarom hebben we een gids nodig die ze onderscheidt. Herman Clerinx is die gids. De god met de maretak gaat over de Kelten en hun cultuur, van het prille ontstaan tot ver voorbij de Romeinse tijd. Maar ook over de vriendelijke dijen van godin Maeve. Clerinx vertelt over de kunst die de Kelten hebben nagelaten, en over de wisselwerking met andere culturen zoals die van de Grieken, de Scythen en de Romeinen.
Bekijk boek

De Ottomanen
Khans, keizers en kaliefen
Het Ottomaanse Rijk (1281-1923) is lang afgeschilderd als de islamitisch-Aziatische tegenpool van het christelijke, Europese Westen. Maar de werkelijkheid was heel anders: dit multi-etnische, meertalige en multireligieuze rijk strekte zich uit tot diep in het hart van Europa. Sterker nog: de Ottomaanse heersers zagen zichzelf als de nieuwe Romeinen. In dit boek vertelt de vooraanstaande historicus Marc David Baer hoe een klein vorstendom kon uitgroeien tot een wereldrijk.
Bekijk boek

Desnoods met wapens
Het indrukwekkende verhaal van drie jonge vrouwen in het Nederlandse gewapende verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog
Vrijwel iedereen kent verzetsicoon Hannie Schaft, maar niet veel mensen weten dat ze intensief samenwerkte met twee zussen: Truus en Freddie Oversteegen. Desnoods met wapens is het verhaal van deze drie vrouwen, die tijdens de Tweede Wereldoorlog de wapens opnamen tegen de nazi’s – zeer uitzonderlijk voor vrouwen in die tijd. Ze waren piepjong: Hannie was negentien en de zussen waren zestien en veertien toen ze actief werden in het verzet.
Bespreking: Jonge vrouwen in het Nederlandse gewapende verzet
Bekijk boek

Een heidens karwei
Erdogan en de mislukte islamisering van Turkije
Turkije islamiseert? Nee hoor, de Turkse samenleving wordt juist steeds seculierder. Hoewel de meeste mensen nog in God zeggen te geloven, trekken zeker jongeren zich steeds minder aan van de godsdienstige regels. De islam is op de terugtocht, zo ziet Rob Vreeken, correspondent in Istanbul. Zijn verhalen over vrouwen, lhbti, de moskee, seksualiteit, cultuur, de jeugd, verstedelijking, onderwijs, de hoofddoek en politiek doen het gangbare beeld van Turkije kantelen.
Bespreking: Turkije, de islam en de verkiezingen
Bekijk boek

Het N-woord
De geschiedenis van een beladen begrip
Aan het eind van de achttiende eeuw stelde een woordenboek dat ‘negers’ beestachtig, ongodsdienstig, onredelijk, ontrouw, schaamteloos, woest en wreed zijn. Stamden zij, ‘gelijk wij’, wel af van de eerste mens? Halverwege de negentiende eeuw meldde een veelgebruikt naslagwerk dat ‘negers’ niet kunnen niezen. De geschiedenis van het n-woord toont op pijnlijke wijze de witte superioriteitswaan.
Bekijk boek

In gezonde staat
Hoe pandemieën en vaccins de geschiedenis hebben bepaald
Rasverteller Simon Schama vertelt over de verwoede strijd tegen pandemieën in de 19e eeuw, met focus op het wonderlijke verhaal van de geniale arts-onderzoeker Waldemar Haffkine. De geschiedenis staat bol van de afschuwelijke ziekte-uitbraken, maar in de negentiende eeuw werd een hoogtepunt bereikt. In de overvolle moderne steden woekerden ziekten als cholera en builenpest. Aan de ontluikende medische wetenschap de taak: stop de sterfte.
Bekijk boek

M. De laatste dagen van Europa
Deel 3 van de Mussolini-romans: het bondgenootschap met nazi-Duitsland. Op 3 mei 1938 wordt Adolf Hitler door Mussolini in Italië ontvangen, voor een bezoek aan Rome, Napels en Florence. Enkele weken eerder heeft Hitler de Anschluss van Oostenrijk afgekondigd en Mussolini bereidt zich voor op de afkondiging van een ongekend strenge rassenwetgeving. Toch zijn er nog velen in Italië die hopen dat er een einde komt aan de machtslust van de twee staatshoofden. Antonio Scurati reconstrueert met koortsachtige precisie het beangstigende delirium van Mussolini, in de waan dat hij de beslissingen van de Führer kan beïnvloeden, terwijl hij zich ervan bewust is hoe onvoorbereid Italië is.
Bekijk boek

Ongezien, ongehoord
Hindostanen in de Nederlandse koloniale geschiedenis
In de discussie over het koloniaal verleden van Nederland, gaat het vooral om de slavernij in het Caraïbisch gebied. Maar Suriname heeft na afschaffing van de slavernij ook een stelsel van contractarbeid gekend. Hier begon de geschiedenis van de grootste etnische groep van het land, de Hindostanen. In 1873 scheepten de eersten in Brits-Indië in op het schip Lalla Rookh.
Bekijk boek

Toffe jongens
100 zestigplussers over hun jeugd
Een boek boordevol herinneringen over de jaren zestig en zeventig: mooie verhalen, stoere avonturen en ook met weemoed naar een voorbije tijd. Met veel foto’s. Journalist Emile Bode, zelf 68, sprak met tientallen zestigplussers over hun jongensjaren en noteerde hun herinneringen. Daarbij nam hij gelijk ook maar zijn eigen jeugd mee. Zestigers vertellen de verhalen over hun roerige jeugdjaren.
Fragment: Toffe jongens: seks in de jaren ’60 en ’70
Bekijk boek

Reformatie in de Lage Landen 1500-1620
In dit toegankelijke, algemene overzicht van de Reformatie in de Lage Landen behandelt Christine Kooi de sleutelmomenten van zowel de protestantse als de katholieke Reformatie zoals die zich in de zestiende eeuw voltrok in de Noordelijke én de Zuidelijke Nederlanden. Na de overvloed aan detailstudies over dit onderwerp biedt Kooi nu een schitterende synthese die het complete en complexe verhaal in samenhang vertelt, voor het eerst sinds zestig jaar.
Bekijk boek