Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 27 | Signalementen week 30/31 >>>

Selectie week 28/29

Duitsland
In dit scherpzinnige relaas van vijf eeuwen Duitse geschiedenis rekent Helmut Walser Smith af met de wijdverbreide perceptie dat Duitsland in essentie een rabiaat nationalistisch land is, waarvan de geschiedenis wel in excessief geweld en genocide moest uitmonden. De werkelijkheid, zegt Smith, is veel weerbarstiger. Hij voert ons terug naar de prille, vreedzame geboortejaren van de Duitse natie, naar de Dertigjarige Oorlog, de verlichting, het militarisme, de Weimarrepubliek – en laat overtuigend zien hoe Duitsland in staat was zich steeds opnieuw uit te vinden. Alleen daardoor kon Bauhaus ontstaan, en Adolf Hitler, en kon op de puinhopen van het Derde Rijk de moderne tolerante democratie van Angela Merkel worden gebouwd.
Fragment: Het groeiende besef van de Duitse natie
Francis Bacon: Openbaringen

De alomvattende, definitieve en onmisbare biografie van Francis Bacon: na meer dan tien jaar onderzoek komen Pulitzerprijswinnaars Annalyn Swan en Mark Stevens met een monumentale biografie over een van de meest iconische kunstenaars van de twintigste eeuw: Francis Bacon. Bacon creëerde een onuitwisbaar beeld van de mens in de moderne tijd en speelde een cruciale rol in de twintigsteeeuwse kunst. In deze biografie schetsen de auteurs een compleet en diepgaand portret van de Iers-Britse kunstenaar, zijn tot de verbeelding sprekende werk, zijn moeilijke en ziekelijke jeugd, zijn openlijke homoseksualiteit, de belangrijkste mensen in zijn leven en zijn nalatenschap in de kunstwereld. Een ware mijlpaal in de kunstgeschiedenis.
Heldinnen

Bij de eerste Olympische Spelen in 1896 waren alleen mannelijke deelnemers welkom. Oprichter Pierre de Coubertin vond vrouwelijke sporters niet interessant en zag voor hen hooguit een rol weggelegd bij het huldigen van de winnaars. Dat er sindsdien veel is veranderd, is te danken aan sportvrouwen die taboes doorbraken en grenzen verlegden. In Heldinnen brengen Luca Caioli en Elvira Giménez honderd van deze iconen bijeen. Pioniers als Elizabeth Wilkinson, die in 1722 de eerste bokswedstrijd voor vrouwen won – en wel met blote handen.
Fragment: Amélie Le Gall (1869-1918) – ‘De koningin van de fiets’
Leven van boeren die Hunebedden bouwden

Tussen 5.000 en 10.000 jaar geleden vond de Neolithische landbouwrevolutie plaats en werd de jager-verzamelaar meer en meer boer die van een nomadisch bestaan overging naar een vaste nederzetting. Het zijn ‘vluchtige gestaltes’ waar we weinig van weten. Zo’n ‘vluchtige gestalte’ is voor auteur Hein Klompmaker de groep boeren die meer dan 5000 jaar geleden besloten hunebedden te bouwen. De vraag of je deze groep boeren als het ware ‘tot leven zou kunnen wekken’ heeft hem niet meer losgelaten. Hoe leefden deze mensen en waarin verschilt onze tijd wezenlijk van die van de hunebedbouwers? In dit boek gaat Klompmaker als een moderne detective op zoek naar het leven van de boeren die hunebedden bouwden.
Maradona

De ultieme biografie over de magische voetballer Diego Maradona. Journalist Guillem Balagué beschrijft zijn kleurrijke leven met alle ins en outs over zijn jeugd, carrière, hoogte- en dieptepunten. ‘Maradona’ is de definitieve biografie van een wereldwijd icoon. Maradona was een van die zeldzame individuen die tijdens zijn leven al een legende werd. Nadat zijn genialiteit en vaardigheid allang verdwenen waren, bleef hij vele generaties fascineren. Waarom? Dit boek is een ontdekkingsreis door Argentinië, Barcelona, Napels en Sevilla.
Nederlandse ridders en edelvrouwen

De Ridderlijke Orde van het Heilig Graf van Jeruzalem is een pauselijke orde, waarvan de oorsprong teruggaat tot de Eerste Kruistocht van 1099. Erkenning van deze orde, toen bestaande uit een groep reguliere kanunniken, volgde in 1114 door de Latijnse patriarch van Jeruzalem en in 1122 door de paus van Rome. De paus stelde de Orde in 1496 onder zijn protectie en organiseerde en formaliseerde haar in 1847. Sindsdien richt de Orde van het Heilig Graf zich in het bijzonder op de ondersteuning van de christenen in het Heilig Land en de katholieke instellingen aldaar. Wereldwijd zijn er zo’n 35.000 ridders en edelvrouwen van het Heilig Graf van Jeruzalem, verdeeld over ruim zestig landscommanderijen.
Reuzenarbeid

Reuzenarbeid brengt op unieke wijze de geschiedenis van de bouw van het moderne Nederland in de periode 1861 – 1918 in beeld. Door grote investeringen in waterbouw en infrastructuur brak een periode van economische bloei aan. Nederland werd klaar gemaakt voor een nieuwe tijd. Overal in het land gonsde het van de bouwactiviteiten. Er kwamen nieuwe kanalen, spoorwegen, sluizen en bruggen tot stand. De aanleg van het Noordzeekanaal verbond Amsterdam rechtstreeks met de zee.
Interview: De bouw van het moderne Nederland in beeld
Alle problemen begonnen met Van Riebeeck

‘U moet niet vergeten dat een man met de naam Jan van Riebeeck hier op 6 april 1652 arriveerde; en dat dit het begin was van alle problemen in het land.’ Dat zei Jacob Zuma, de toenmalige president van Zuid-Afrika, in 2015 op een bijeenkomst van zijn regeringspartij ANC. De uitspraak vormt voor correspondent Niels Posthumus het begin van een uitdagende zoektocht. Markeerde de aankomst van de Nederlander Van Riebeeck inderdaad het begin van veel huidige problemen in Zuid-Afrika? Hoe stak de Nederlandse kolonisatie van Zuid-Afrika eigenlijk in elkaar? En waarom weten Nederlanders zo weinig van dit stukje van hun eigen geschiedenis?
De geheime oorsprong (roman)

Wanneer de Franse verzamelaar Nicolas Dampierre in ‘De geheime oorsprong’ van Tom Vanderlaken op een geheimzinnige code stuit die te maken heeft met de verdwenen oertekst van het scheppingsverhaal, gaat hij onverwijld op onderzoek uit. Hij ontmoet de Italiaanse journaliste Gina Chimanti, die een artikel wil schrijven over de illegale handel in oudheden. Het tweetal wordt tijdens hun bloedstollende queeste, die over drie continenten voert, tegengewerkt door een machtige organisatie die banden blijkt te hebben met de Orde van Malta en het Vaticaan. Ze komen steeds dichter bij de sleutel, maar ze zijn er nog lang niet…
Vuur, vuur!

Eduard Douwes Dekker schreef over Edouard Carolus: ‘Mijn voorganger, die met bekrompen vermogens het goede wilde, had den laatsten dag van 1855 bepaald als het tijdstip waarop hij doen wilde wat ik den 24 februarij 1856 gedaan heb – Hij had met den heer Brest van Kempen geconfereerd en overlegd en is niet geslaagd op die wijs. Tot ultimo van het jaar was zijn ultimatum van schipperen. Onverwacht werd hij ziek en stierf. – Hij is vergeven! En al zou geen geneesheer een spoor vinden van dat vergif in het opgegraven lijk, ik zeg dat hij vergeven is.