Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 6 | Signalementen week 8 >>>

Selectie week 7

175 jaar Grondwet van Thorbecke
In 1848 kwam in Nederland de ‘Grondwet van Thorbecke’ tot stand. Ondanks grondwetswijzigingen nadien staat deze in hoofdzaak nog altijd als een huis. Over deze Grondwet is in de loop der jaren veel geschreven. Onbelicht bleef echter wat de invloeden vanuit het buitenland zijn geweest. Vanaf eind achttiende eeuw werden immers overal in Europa liberale grondwetten geproclameerd dan wel bestaande grondwetten liberaler gemaakt.
Bespreking: De grondwetswijzing van 1848 lijkt soms sprekend op de Belgische grondwet
Bekijk boek

Babi Jar
In 1941 trok het Duitse leger de stad Kiev binnen. Veel Oekraïeners verwelkomden hen als bevrijders van de onderdrukking door de Sovjet-Unie. Maar binnen enkele dagen begonnen de nazi’s met het vermoorden van alle joden, en vele anderen, in de stad. Babi Jar (Babyn Yar in het Oekraïens) was de naam van het ravijn waar de executies plaatsvonden. Het was een van de grootste massaslachtingen in de geschiedenis van de Holocaust.
Bekijk boek

Bloedlijn (roman)
Wanneer Alkmaar voor de zoveelste keer wordt aangevallen probeert Katelijne haar brouwerij koste wat kost te beschermen tegen het brute geweld van de West-Friezen. Ze hoopt dat haar geheime liefde, koning Willem II, kan helpen door Alkmaar stadsrechten te schenken. Ze ziet zich echter voor een heel ander probleem gesteld wanneer ze van hem in verwachting blijkt te zijn…
Bekijk boek

Dames van staal
Vrouwen in de Elfstedentocht 1890 – 1997
Hoewel De Tocht der Tochten vroeger een mannenaangelegenheid was, schaatsten al in de strenge winter van 1890-1891 enkele vrouwen de volledige 200 kilometer langs de Friese steden. Lysbeth en Akke Swierstra waren de eerste dames die dit presteerden. En ook beroemdheden als Fanny Blankers-Koen en Atje Keulen-Deelstra stonden in de jaren daarna op de deelnemerslijst van de Elfstedentocht.
Fragment: In 1917 reed een vrouw de Elfstedentocht uit (tot ongenoegen van Pim Mulier)
Bekijk boek

De andere kant van de bersiap
Een reconstructie van de interneringen in en de evacuaties uit de republikeinse kampen op Java, oktober 1945-mei 1947
Decennialang is in de media, in publicaties en op websites – zonder enige nuancering – gesproken over gewelddadige, ongedisciplineerde, gehersenspoelde en ongeorganiseerde Indonesische jongeren die na de Japanse capitulatie – onder de naam pemoeda – moordend en plunderend door Java trokken.
Bekijk boek

Een kleine geschiedenis van intelligentie
De evolutie van het menselijk brein en de opkomst van AI
Wat is menselijke intelligentie en hoe is het ontstaan? Wat is de rol van kunstmatige intelligentie, nu die een steeds grotere rol in ons leven gaat spelen? En hoe is het mogelijk dat AI een grootmeester kan verslaan met schaken, maar niet een vaatwasser kan inruimen? Om een antwoord te vinden op zulke vragen moeten we in de evolutie van het menselijke brein duiken.
Bekijk boek

Gaza
Een geschiedenis van kolonisatie
Zolang de wereld bestaat is er nog nooit een gevolg geweest dat geen oorzaak had. We noemen iets ‘een gevolg’ omdat het erna komt. Met de duizenden doden in en de systematische uithongering, onderwerping en vernietiging van Gaza laait ook de strijd over oorzaak en gevolg van het geweld in Palestina weer op.
Bekijk boek

Lammeren onder wolven
Varen op leven en dood in WO II
De broers Jacob en Cornelis uit Katwijk kiezen eind jaren dertig voor de koopvaardij. Ze zijn jong en de wijde wereld lokt. Amper buitengaats breekt de Tweede Wereldoorlog uit. Dat maakt ze vaarplichtig frontsoldaat op oceanen die veranderen in slagvelden. Overal dreigt gevaar van luchtaanvallen, mijnen en torpedo’s.
Bespreking: Varen op leven en dood in de Tweede Wereldoorlog
Bekijk boek

Plato van Athene
Een leven als filosoof
Volgens velen is Plato de belangrijkste filosoof aller tijden. Hij werd geboren in een rijke familie in Athene. Als tiener bezocht hij lezingen van rondtrekkende filosofen en wilde hij dichter worden. Hij besloot om de politiek in te gaan, maar haakte gedesillusioneerd af toen zijn leraar Socrates ter dood werd veroordeeld.
Bekijk boek

Vlaanderens waanzinnigste eeuw 1297-1384
In een wervelende romanstijl vertelt Joren Vermeersch het verhaal van Vlaanderens waanzinnigste eeuw, van de uitbraak van de oorlog met Frankrijk in 1297 tot de Bourgondische machtsovername in 1384. Dat doet hij niet vanuit het perspectief van de hoge heren, dat al te vaak werd verteld, maar door de ogen van de kleine man. Hoe gingen de wevers, boeren, vissers en herbergiers van Vlaanderen om met de horror van de oorlog?
Fragment: Burgeropstand in Vlaanderens waanzinnigste eeuw (1301)
Bekijk boek