Osama bin Laden (1957-2011) was een Saudi-Arabische terrorist en de oprichter van de islamitische terreurorganisatie Al-Qaida. Hij was verantwoordelijk voor de aanslagen op de Verenigde Staten op 11 september 2001, waarbij bijna 3000 dodelijke slachtoffers vielen.
Jeugd
Osama’s biologische vader was aanvankelijk relatief arm, maar wist veel geld te verdienen met de renovatie van grote moskeeën, zoals de Al-Aqsamoskee in Jeruzalem en de Ka’aba in Mekka. Ook had vader Mohammed goede contacten met het Saudische koningshuis en zodoende met de Verenigde Staten, waarmee hij handelde. Hierdoor liep het familiekapitaal van de Bin Ladens op naar een geschatte 16 miljard dollar.
Osama’s ouders scheidden toen hij nog jong was en hij groeide daarna op bij zijn moeder en zijn stiefvader Mohammed al-Attas. Zijn biologische vader hertrouwde nog twee keer, maar stierf in september 1967 bij een vliegtuigcrash.
Opleiding
Osama kreeg een opvoeding in de traditie van het wahabisme, een fundamentalistische en conservatieve variant van het soennisme. Van zijn elfde tot negentiende bezocht hij de elitaire Al-Thager Model School. Hij stond hier bekend als een uitstekende en verlegen student. Vanwege zijn talent kreeg hij een uitnodiging om lid te worden van een speciale islamitische studiegroep, die zich ten doel stelde om leerlingen de complete koran te leren memoriseren voordat ze van school gingen. De leider van deze studiegroep was een fundamentalistische docent van de islamitische sekte Het Broederschap, die de leerlingen conservatief en jihadistische gedachtegoed bijbracht.
Daarna, vanaf 1976 volgde Bin Laden de studies economie en bedrijfskunde aan de Koning Abdul Aziz Universiteit. Het is niet geheel zeker of Osama daadwerkelijk een universiteitsdiploma behaalde. Osama was verder sterk geïnteresseerd in het bestuderen van de koran en in liefdadigheidswerk. Ook schreef hij gedichten en las hij veel boeken. Tot zijn meest geliefde werken hoorden boeken van veldmaarschalk Bernard Montgomery en de Fransman Charles de Gaulle.
Privéleven
Afghaanse Oorlog (1979-1989)
In 1979, na zijn studiejaren, vertrok Osama bin Laden naar Peshawar, Afghanistan waar hij zich voegde bij de ‘Godfather van de jihad’ Abdullah Yusuf Azzam (1941-1989) – alias Sjeik Azzam -, om te strijden tegen de Russen die Afghanistan waren binnengevallen. De Afghaanse Oorlog (1979-1989) zou tien jaar duren. In het kader van Operation Cyclone kregen de Afghanen van de Verenigde Staten veel wapens en materieel om hun eigen troepen, de moedjahedien(‘strijders’) te trainen. Zo wilde Amerika voorkomen dat het communistische Sovjet-Unie oprukte richting de Arabische olievelden. De Afghaanse Oorlog eindigde toen de Russische president Michael Gorbatsjov (geboren 1941) de Russische troepen in februari 1989 uit Afghanistan terugtrok.
Leider van Al-Qaida
Osama bin Laden keerde na de oorlog als held terug naar Saudi-Arabië. Hij kwam echter in conflict met zowel de Saudische als Amerikaanse overheid door de Perzische Golfoorlog (1990-1991). De Amerikanen stationeerden hun troepen in Saoedi-Arabië om een eventuele aanval van Irak te kunnen pareren, maar radicale moslims als Bin Laden zagen deze daad als een bezettingsactie en ontheiliging van de moslimgrond. De Saudische autoriteiten verbanden Osama in 1990 en namen hem vier jaar later zijn staatsburgerschap af. Bin Laden vertrok naar Soedan en werkte daar verder aan de organisatie van zijn terreurgroep Al-Qaida (‘De Basis’), die hij in 1988 had opgericht. Deze paramilitaire organisatie opereert wereldwijd, wil een kalifaat stichten en valt daartoe Amerikaanse en westerse doelen aan. In 1996 werd Bin Laden Soedan uitgezet en vertrok hij naar Afghanistan.
9/11 en daarna
Al-Qaida en Osama bin Laden werden pas echt bij het grote publiek bekend in 2001, door de aanslagen op het World Trade Center (WTC) en het Pentagon op 9/11. Gekaapte vliegtuigen vlogen in het WTC en op het Pentagon, en een ander vliegtuig stortte neer in Pennsylvania nadat de passagiers een wanhopige poging hadden ondernomen om het vliegtuig terug te veroveren.
Na 11 september 2001 reageerden de Verenigde Staten met hun War on Terror en vielen Afghanistan en Irak binnen. Al-Qaida pleegde nog verscheidene grote aanslagen, waaronder in Europa, zoals in Madrid (2004), Londen (2005), Jordanië (2005), Libanon (2006), Algiers in Tunesië (2007), Jemen (2014).
Dood
Op 2 mei 2011 schoot een speciaal Amerikaans operatieteam, onderdeel van de zogenoemde Navy SEALs, Osama bin Laden dood in diens zwaarbewaakte huis in de stad Abbottabad in Pakistan.
De Amerikaan Robert O’Neill, die deel uitmaakte van het Navy SEALs-team, claimde in 2014 dat zijn kogels Osama bin Laden hadden gedood.
Al-Qaida na Bin Laden
De huidige leider van Al-Qaida, sinds 1 mei 2011, is de Egyptische chirurg Ayman al-Zawahiri (geboren in 1951). Ook hij wordt, net als Osama bin Laden, door de Verenigde Staten verantwoordelijk gehouden voor het organiseren van de terroristische aanslagen op de Verenigde Staten in 2001. Daarom staat er op zijn hoofd een bonus van 25 miljoen dollar.
Boek: Geen makkelijke dag – Insidersverslag van de aanval op Osama bin Laden
Barack Obama over de dood van Osama bin Laden
Bronnen ▼
