Geschiedenisboeken | Pagina 4

Verpakking van J.C. Boldoot, Fleurs de Hollande, 1950-1975

Bestaat er zoiets als geurerfgoed?

Geuren geven smaak en brengen herinneringen tot leven. Geuren verleiden, brengen verlangens teweeg, roepen op tot walging of angst. Maar wat weten we eigenlijk van geur? Wat zijn typisch Nederlandse geuren? Bestaat er zoiets als geurerfgoed?

Tekening van Albert Hahn uit het blad De Notenkraker van 20 januari 1912

Azië·Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

Indonesië-oorlog één grote doofpot

Wat betreft buitensporig geweld was de Indonesië-oorlog (1945-1950) aan Nederlandse kant één grote doofpot. Dat kwam onder meer doordat het leger in vergaande mate de informatie over dat geweld beheerste. Ook kwam het doordat deze oorlog wortelde in het kolonialisme van vóór 1942.

Geschiedenisboeken·Signalementen

Nieuwe geschiedenisboeken (week 41) – 2023

Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips.

Detail van een afbeelding uit 'Hemelsleutel'

Boekbesprekingen·Natuur

Wilde distels als deodorant en cranberry’s op Terschelling

Wist u dat wilde distels ooit werden gebruikt als deodorant? En weet u welke plant in de tijd van de VOC zorgde voor bijna een derde van de veilingopbrengsten? En wat is het verband tussen scheurbuik en cranberry’s op Texel? Deze en andere historische plantenweetjes worden door Gemma Venhuizen behandeld in haar boek 'Hemelsleutel' – vernoemd naar de in het

Elizabeth Stuart (1596-1662), de 'Winterkoningin'

Boekbesprekingen·Schotland·Vorstenhuizen

De ‘lasterpraatjes’ over Elizabeth Stuart

Elizabeth Stuart werd in 1596 geboren nabij de Schotse hoofdstad Edinburgh. Haar vader was koning Jacobus I van Engeland en haar jongere broer Karel I bekleedde later datzelfde ambt. Zelf bracht Elizabeth een groot deel van haar leven door in de toenmalige Nederlanden.

Boekbesprekingen·Schotland

Stefan Zweig’s biografische roman over Maria Stuart

De bekende Oostenrijkse schrijver van Stefan Zweig (1981-1942) publiceerde in 1935 in Duitsland een biografische roman over het leven van Maria Stuart, ook wel bekend als 'Mary, Queen of Scots'. Enkele jaren geleden verscheen dit werk in een nieuwe Nederlandse vertaling.

Gesigt op de huizen staande op den Dam naast de groote Vismarkt, tegenover het stadhuis. Stadsarchief Amsterdam

Amsterdam·Boekfragmenten

Amsterdam in de zeventiende eeuw

We weten veel over Amsterdam in de vroegmoderne periode, grofweg van 1500 tot 1800. ‘Vroegmodern’ is voor Amsterdam zeer toepasselijk, want de stad was er met veel ontwikkelingen vroeg bij. Al in 1669 kwam de eerste straatverlichting. De uitbreidingen van de stad in de zeventiende eeuw golden elders in de wereld als hét voorbeeld van nieuwe ordelijke stedenbouw.

Amerikaanse geschiedenis·Boekbesprekingen·Cuba

De ‘Bumpy Road’ tussen Cuba en Amerika

“Veel mensen, die Cuba en Miami goed kennen, hebben opgemerkt dat elk een bijzondere spiegel van de ander is... Het is onmogelijk om de Cubaanse Revolutie te begrijpen zonder Miami te begrijpen, en het is onmogelijk om Miami te begrijpen zonder de Cubaanse Revolutie te begrijpen.”

The Wager. Detail van de boekcover van 'De schipbreuk van The Wager'

Boekbesprekingen·Engeland·Maritieme geschiedenis·Zuid-Amerika

Schipbreukelingen werden muiters op Wager Island

In 1741 slaat het Britse oorlogsschip HMS Wager te pletter op een verlaten eiland voor de zuidkust van het huidige Chili. Onder barre omstandigheden proberen de overgebleven bemanningsleden vervolgens te overleven. Al snel lopen de spanningen op het eiland hoog op, wat uiteindelijke resulteert in een grote muiterij.

Arthurus Dentus, Voet-pat der eenvoudigher menschen. Ofte Den conincklijcken wech tot den hemel. A. van Herwijck, Utrecht, voor H. Laurensz, Amsterdam, 1614, en: Biblia dat is De gansche Heylige Schrift. Uldrich Cornelisz, Leiden, voor J.E. Cloppenburch, Amsterdam, en I.J. Canin, Dordrecht, 1615. Koninklijke Bibliotheek, Den Haag, KW 1769 E 1 © Jos Uljee

Boekfragmenten·Natuur

‘De mooiste geborduurde band in Nederland’

Boeken kan je niet alleen lezen, je kan er ook mee pronken. Vroeger werden bijvoorbeeld geborduurde banden gemaakt, van zijde, goud, zilver en parels. Meer dan dertig van deze geborduurde boekbanden uit de periode 1585-1670 hebben de tand des tijds doorstaan.

Geschiedenisboeken·Signalementen

Nieuwe geschiedenisboeken – week 40 (2023)

Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips.

Nederlandse militair met camera tijdens een roeiwedstrijden met prauwen ter gelegenheid van Koninginnedag - Makassar, 1948

Azië·Boekbesprekingen·Nederlands-Indië

Herinneringen aan Indonesië in de koloniale tijd

Veel Nederlanders hebben een persoonlijke band met Indonesië. Maar paradoxaal genoeg lijken de herinneringen aan het verleden dat Indonesië en Nederland delen in relatief korte tijd uit het collectieve geheugen te zijn gewist.

Boekbesprekingen·Muziekgeschiedenis

‘Waar kan je liggen aan het strand, totdat je hele lijf verbrandt’

Vermoedelijk kunnen veel mensen dit lied moeiteloos meezingen. Niet dat deze eerste single in 1964 meteen aansloeg, nee, maar in 1969 opent de dubbelelpee 'Vijf Jaar Hits' van Boudewijn de Groot ermee. De dubbel verkoopt als een tierelier, in 1973 staat de teller op 140.000 stuks. Sindsdien maken De Groot's liedjes deel uit van het collectieve geheugen van de protestgeneratie.

Tannakin Skinker, uit: ‘A Monstrous Shape, or a Shapelesse Monster’, 1640

Boekfragmenten·Dieren·Hekserij·Volksverhalen en volkscultuur

Juffrouw Skinker, een vormloos monster

In Engeland ging in de zeventiende eeuw een verhaal rond over ene Tannakin Skinker, een Hollandse juffrouw met een varkenshoofd. Heel lieflijk en keurig opgevoed. Maar toch was er geen man die met haar wilde trouwen...

Twee illustraties die Djenné Fila voor het prijswinnende boek maakte

Dieren·Geschiedenisboeken·Nieuws

Gouden Penseel voor Djenné Fila

In het prijswinnende boek vertellen negenentwintig dieren, die ieder op hun eigen manier getuige waren van de wereldgeschiedenis, hun verhaal.

Karel de Grote bracht - op brute wijze - eenheid in Europa.

Boekfragmenten·Middeleeuwen

De vroegste geschiedenis van ‘die natte uithoek van Europa’

De geschiedenis is vaak niet meer dan een uitkomst van toevallige gebeurtenissen. Dat wij nu, van Limburg tot Groningen en van Zeeland tot Overijssel, hetzelfde land delen, berust volgens Serge ter Braake grotendeels op stom toeval.

Denkmal für die ermordeten Juden Europas - Monument in Berlijn

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

“Zal de Holocaust goed begrepen worden?”

Een bespreking van het boek 'De Holocaust. Een onvoltooide geschiedenis' van Dan Stone, hoogleraar moderne geschiedenis en directeur van het Holocaust Research Institute.

Boekbesprekingen·Jodenvervolging·Tweede Wereldoorlog

Een Habsburgs-Joods-Hongaars-Nederlands familiedrama

Patrick Bernhart (1968) hoorde pas op vijftienjarige leeftijd dat hij van Joodse komaf is. Zijn moeder drong erop aan om dit te verzwijgen en dat deed hij ongeveer veertig jaar lang. De omslag kwam toen zijn moeder overleed en hij besloot zijn familiegeschiedenis te onderzoeken en hierover een boek te schrijven.

Geschiedenisboeken·Signalementen

Nieuwe geschiedenisboeken (week 39) – 2023

Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips.

Fossiel van de Torvosaurus tanneri (CC BY-SA 3.0 - Ninjatacoshell - wiki)

Archeologie·Boekfragmenten·Paleontologie·Prehistorie

Hoe word je een fossiel?

Fossielen zijn de versteende overblijfselen van planten of dieren die soms wel honderden miljoenen jaren oud zijn. Maar het is eigenlijk heel zeldzaam dat een organisme daadwerkelijk een fossiel wordt.

Amerikaanse geschiedenis·Boekfragmenten·Taalgeschiedenis

“Nederlandstaligen zijn in donkere tijden blijven steken”

In Albany maakten Nederlandstalige inwoners zich eind achttiende eeuw hard voor het behoud van waterspuwers, die gebruikt werden om regenwater mee af te voeren. Deze strijd stond voor iets groters. Het was de Nederlandse manier om regenwater af te voeren. In Leiden, Zutphen en Harderwijk deden ze het ook zo. Veel Engelstalige bewoners konden maar weinig begrip opbrengen voor deze