Wekelijks verschijnen er nieuwe geschiedenisboeken. Van lijvige studies tot publieksboeken en van naslagwerken tot historische strips. Op Historiek plaatsen we veel voorpublicaties en we bespreken zoveel mogelijk titels, maar alles bespreken is ondoenlijk. Daarom hebben we de rubriek ‘signalementen’. Hier plaatsen we wekelijks een bericht met daarin recent verschenen en besproken titels.

<<< Signalementen week 42 | Signalementen week 44 >>>

Selectie week 43

De nieuwe Canon van Arnhem
In De nieuwe Canon van Arnhem neemt historicus Jan de Vries de lezer mee op een reis door het verleden van de Gelderse hoofdstad. Op veertig plaatsen wordt stil gestaan bij belangrijke historische gebeurtenissen, personen en ontwikkelingen. Daarbij vertellen tijdgenoten hoe zij hun tijd zagen en beleefden. Het doel van de reis is dezelfde als in de canon uit 2008: de historie van Arnhem.
Fragment: Karel van Gelre en zijn vergeefse onafhankelijkheidsstrijd, 1492-1538
Fragment: Bronbeek en Oud-Indiëgangers
Bekijk boek

De Prinsentuin in Groningen
Niet eerder verscheen er een boek over de Prinsentuin in Groningen. In deze rijk geïllustreerde uitgave beschrijft Edward Houting de geschiedenis van deze renaissancetuin vanaf de aanleg (1626) tot het hedendaagse onderhoud.
Bespreking: Een lusthof in Groningen – de tweede jeugd van de Prinsentuin
Bekijk boek

De verdwenen miljoenen van Kuifje
De geheimen van de erven Herge
Hergé legde de basis voor het enorme succes van Kuifje, maar verzeilde na de Tweede Wereldoorlog in een burnout en depressies verzeild. Hij begon een nieuw leven met de 25 jaar jongere Fanny, werd een aanhanger van de Tao en was op het eind van zijn leven sereen en onthecht. Na zijn overlijden in 1983 kwam het Kuifje-imperium in handen van zijn weduwe Fanny en haar tweede echtgenoot Nick Rodwell.
Bekijk boek

Fake history
101 dingen die nooit zijn gebeurd
De geschiedenis vertelt ons iets over wie we zijn en waar we vandaan komen. Toch kom je dagelijks valse beweringen over het verleden tegen in het nieuws, in kranten en vooral op sociale media. Jo Hedwig Teeuwisse is op een eenvrouwsmissie om historische misvattingen te ontmaskeren en de waarheid terug te winnen, van de uitspraak ‘Laat ze taart eten’ die ten onrechte aan Marie Antoinette wordt toegeschreven tot de apocriefe hoorns die vikinghelmen sierden.
Bekijk boek

Het donkerste donker
Een geschiedenis van Sobibor, van de opstand in het kamp tot nu
Na Auschwitz is Sobibor met ruim 34.000 Nederlandse slachtoffers het grootste Nederlandse massagraf. Vanaf 1942 werden hier in anderhalf jaar tijd meer dan 170.000 Joden direct na aankomst vergast. Toch kennen maar weinig mensen dit vernietigingskamp. Na een succesvolle gevangenenopstand in oktober 1943 wordt Sobibor door de nazi’s gesloten, de sporen zo veel mogelijk uitgewist.
Bekijk boek

Het Tokiotribunaal
De geboorte van het moderne Azië
In de weken nadat Japan zich eindelijk had overgegeven aan de geallieerden, boog de wereld zich over de kwestie hoe men na al die jaren van bloedvergieten en verwoesting nu verder moest. Voor Truman, MacArthur en hun medeoverwinnaars leek het duidelijk hoe het recht moest zegevieren: de leiders van Japan moesten worden berecht en gestraft voor de verrassingsaanval op Pearl Harbor, voor de wreedheden die waren begaan tegen burgers in Nederlands-Indië, China, op de Filipijnen en elders, en voor de buitensporige mishandeling van krijgsgevangenen bij beruchte incidenten als de dodenmars van Bataan.
Bekijk boek

Het wonderbaarlijke en vreemde leven van Chas Gerretsen
Chas Gerretsen, geboren in 1943 in Groningen, groeide op in een kleinburgerlijke samenleving die hem al vroeg benauwde. Sterk onder invloed van boeken en films trok hij op zijn zestiende de wijde wereld in. Gerretsen ging op krokodillenjacht in Australië en werd cowboy in Texas, maar zijn wereldfaam verwierf hij als fotograaf.
Bespreking: Het wonderbaarlijke en vreemde leven van Chas Gerretsen
Bekijk boek

Keizer van Rome
Heersen over het Romeinse Rijk
Hoe was het nou écht om te besturen en bestuurd te worden in het oude Rome? ‘In Keizer van Rome gaan we in op de feiten en de verzinsels over de heersers van het Romeinse Rijk, en stellen we ons de vraag wat ze deden, waarom ze het deden en waarom er over hen zulke buitenissige en soms ook lugubere verhalen worden verteld. We gaan in op grote thema’s zoals macht, corruptie en samenzwering, maar kijken ook naar hun dagelijks leven. Wat aten ze, en waar? Met wie gingen ze naar bed? En hoe reisden ze rond?
Bekijk boek

Mijn oudoom Harry
Een verhaal over oorlog en familie
Op het moment dat Michael Palin hoort dat zijn opa een broer had die op tragische wijze om het leven was gekomen tijdens de Eerste Wereldoorlog, is hij vastbesloten om meer over zijn mysterieuze familielid te weten te komen. Palin doet grondig onderzoek naar alles wat er rondom zijn verloren oom Harry te vinden is, zoals zijn dagboek en brieven, maar ook de reizen die Harry heeft gemaakt, de familieroddels en de vele mensen die Harry hadden gekend.
Bespreking: Oudoom Harry als symbool voor onbekend gebleven slachtoffers Eerste Wereldoorlog
Bekijk boek

Onze hersenen van sterrenstof
De essentie van ons bestaan in feit en fictie
Hoe is onze planeet ontstaan? Wat gebeurt er na de dood? De mensheid denkt al eeuwenlang na over dergelijke ‘grote vragen’. Volgens de christelijke leer schiep God de Aarde in één week. In het oude Griekenland kregen doden een muntje mee voor hun overtocht naar het dodenrijk van Hades. In de zestiende eeuw ontstaat de moderne wetenschap, die onderbouwde antwoorden biedt op deze grote vragen. Volgens de hedendaagse wetenschap is de Aarde ontstaan uit een wolk stof en gas en is er niets na de dood.
Bekijk boek

Tasten in het duister
Inlichtingenstrijd tijdens de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, 1945-1949
In de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog, die sterk het karakter van een guerrillaoorlog had, waren inlichtingen doorslaggevend voor het behalen van militaire successen. Geen wonder dat Nederland en de Republiek Indonesië tussen 1945 en 1949 een verbeten inlichtingenstrijd voerden. Niettemin is over het personeel, de organisatie en de werkwijzen van de Nederlandse militaire inlichtingendiensten, die als ogen en oren van het leger moesten fungeren, niet veel bekend.
Bespreking: Nederlandse moordcommando’s op Java
Bekijk boek

Verdwenen steden
De menselijke vooruitgang in de geschiedenis valt af te lezen aan stedelijke ontwikkeling. Toch, of het nu komt door oorlog, natuurrampen of andere onverklaarbare redenen, hebben vele steden uit de oudheid de tand des tijds niet doorstaan. Van de verdronken stad Thonis aan de Egyptische kust tot aan de grotwoningen van Derinkuyu in Turkije, Philip Matyszak zet deze verdwenen steden weer op de kaart en vertelt hun verhaal, van stichting tot ondergang en herontdekking.
Fragment: Troje, een vertelling van negen steden
Bekijk boek

Wereldzee in de polder
Een moderne ontdekkingsreis van de Zuiderzee van 1873 naar het IJsselmeer van vandaag
Wie eind negentiende eeuw langs de kusten van de Zuiderzee voer zag onstuimig water, weidse velden en af en toe een vissersdorp of boerderij. Tegenwoordig is het er een drukte van belang, met bebouwing, industrie, windmolens en pleziervaart. Geen ander Nederlands landschap veranderde zó drastisch als het IJsselmeergebied. De zee werd afgesloten, zout werd zoet, eilanden verdwenen en een provincie ontstond.
Fragment: Sodom en Gomorra op de Veluwe
Bekijk boek

Wijn als een Romein
Als je de moderne techniek van het wijnmaken vergelijkt met de primitieve manier waarop de wijnmakers van een paar duizend jaar geleden hun druiventrossen plukten, platstampten en in open gistkuipen lieten rotten, dan is het een godswonder dat we nog steeds wijn drinken. Want ondanks alle vreselijkheden waaraan druiven honderden eeuwen lang zijn blootgesteld, zijn wij die kneiterzure, of mierzoete, of met wansmakelijke kruiden opgepimpte wijn altijd vrolijk blijven drinken.
Bespreking: ‘Wijn als een Romein’ leest als een trein…
Bekijk boek